GROENE DUIM 2023
Fototentoonstelling: Ivo Bylemans en wijlen Leon Lembrechts
Waar? Kasteel Vrieselhof - Schildesteenweg 99, 2520 Oelegem/Ranst
Wanneer? Donderdag 20 april – 19.00 u
Dit jaar zet GroenRand de bever in het vizier.
In België werd de
laatste bever gedood in 1848.
Nederland begon in 1992 een herintroductieprogramma in de Maas. Wallonië volgde
in 1998.
Waalse en Nederlandse bevers verspreidden zich tot over onze grenzen en werden
zo de eerste Vlaamse populatie in de Maasvallei.
Later doken in de provincie Antwerpen de eerste bevers in 2003 op in het Mechels Broek.
Sinds het voorjaar van 2008 woont er ook een bever in het natuurgebied Viersels Gebroekt aan het Netekanaal.
En intussen is het zover: ook bij ons zien we knaagsporen langs de Antitankgracht in Schilde.
Ook in het bos tussen de E34 en de Zwaaikom van het Albertkanaal in Oelegem hebben natuurliefhebbers in het verlengde van de Antitankgracht een beverdam ontdekt op de Kapelbeek.
En recent heeft op
de Tappelbeek -op de grens met Oelegem en Massenhoven- een ijverige bever een
imposante dam opgetrokken.
Ja, de bever is ongetwijfeld terug in onze GroenRand-regio.
IJverige bevers – groene duim
Op donderdag 20 april dankt GroenRand al de ‘ijverige bevers’ die de gracht en omgeving constant proper houden.
Deze keer is deze blijk van waardering weggelegd voor 4 ‘mooimakers’.
De Groene Duim, ook letterlijk een grote groene duim
vergezeld van een fles Duimpjesbier, gaat naar personen die zich inzetten voor
de natuur in de Voorkempen.
Het Duimpjesbier is eigenlijk een donkere Westmalle Trappist met een
beveretiket van ontwerpster Fanny Le Clair.
Van duwvaart naar een verbindende klimaatgordel
De reservatiestrook voor het Duwvaartkanaal, een omleidingskanaal voor de duwvaart tussen Oelegem en Zandvliet met een traject dat grotendeels dat van de gracht overlapte, bleef de toekomst van de Antitankgracht jarenlang bedreigen.
Maar uiteindelijk werd besloten om dit kanaal niet aan te leggen.
In oktober 2000 besloot de Vlaamse regering de reservatiezone op te heffen, met de motivatie dat een verbreding van het Albertkanaal zou volstaan.
Maar uiteindelijk werd gekozen voor een verhoging van de bruggen.
Hogere stapeling van containers op binnenschepen vereist immers meer ruimte onder de bruggen.
Streefdoel is een doorvaarthoogte van 9,10 m geschikt voor vier lagen containers.
De Antitankgracht werd tot twee maal toe bedreigd.
Red de Voorkempen heeft deze gracht tot tweemaal toe gered. Dat verdient uiteraard ook een Groene Duim.
Het verhaal start 50 jaar geleden
Begin 1973 werd - op initiatief van enkele leden uit Sint-Job-in-’t-Goor, Brecht, Sint-Antonius en ’s-Gravenwezel - Red de Voorkempen organisatorisch hervormd.
De actie om het geplande duwvaartkanaal tegen te houden werd opgestart, hoe krankzinnig die ambitie ook mocht zijn: de werken waren al gestart en de onteigeningen waren al aan de gang.
Het duurde niet lang eer een ongezien protest door het Antwerpse raasde.
Onder tot de verbeelding sprekende namen als Duweling, Fietseling, Doemeling en Trietseling werden tienduizenden handtekeningen tegen het project verzameld, gingen duizenden kinderen op klasuitstap op het geplande tracé, werd de Antwerpse binnenstad overspoeld door meer dan vijfduizend fietsers …
Tegen zoveel geweld bleken de plannenmakers en beleidsmensen niet bestand en de plannen voor het duwvaartkanaal werden afgevoerd .
Begin 2000 kreeg Red de Voorkempen - met het initiatief om de verschillende actiecomités tegen de tweede goederenspoorlijn voor de haven te bundelen – een nieuwe adem.
Er lagen namelijk plannen op tafel om de Antitankgracht te dempen en te gebruiken voor de tweede spoorontsluiting. Ook deze plannen werden verijdeld.
Sinds beide plannen definitief in de vuilnisbak verdwenen zijn, groeide bij GroenRand het besef dat de Antitankgracht kan evolueren naar een groenblauwe ader dat verschillende natuurgebieden en bossen met elkaar verbindt en migratie van dieren en planten tussen die gebieden mogelijk maakt.
Ondertussen is de gracht uitgegroeid tot dé drager van de klimaatgordel en het toekomstig nationaal park. Dankzij een lengte van 33 km, is de gracht daarmee het langste beschermde landschap van Vlaanderen.
In het GroenRand-projectgebied leven er boommarters, bevers en zelfs de otter begint aan een schuchtere comeback.
Ondertussen werd het soortenbeschermingsprogramma otter goedgekeurd zodat een aantal knelpunten ( o.a. via ontsnippering) kunnen worden weggewerkt.
Foto's duwvaartprotest: wijlen Leon Lembrechts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten