Groenrand stipt belang aan van schapenbeheer
U kan het artikel bekijken op de website van de wereld morgen
U kan het artikel bekijken op de website van de wereld morgen
Na vijf jaar is GroenRand erin geslaagd om de Antitankgracht op de kaart te zetten.
Door promotie te maken kreeg de gracht bijzonder veel aandacht bij grote organisaties. Natuurpunt, Het Regionaal Landschap de Voorkempen, de betrokken gemeenten, de provincie, WWF, VMM, het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek en ANB zetten hun schouders onder het GroenRand-project.
GroenRand koos voor ‘otter Olga’ als mascotte van haar campagne.
Otters halen hun voedsel hoofdzakelijk uit het water.
Dat is ze de vorige eeuw noodlottig geworden.
Toen werden grote hoeveelheden vervuilende stoffen in het water geloosd via ongezuiverd afvalwater.
Ook veelvuldig gebruik van giftige bestrijdingsmiddelen zorgde voor ernstige waterverontreiniging.
Dit ging ten koste van het waterleven en de otter.
Sinds de jaren 80 was de otter zo goed als verdwenen uit Vlaanderen, maar nu zien we hem af en toe weer opduiken.
Dat is een hoopvol teken dat de waterkwaliteit aan de beterhand is.
We mogen ons niet laten verblinden door de successen, zoals de terugkeer van vissoorten of dieren als de bever, de otter en de ijsvogel.
Als we de otter hier opnieuw een definitieve thuis willen geven, is er nog heel wat werk aan de winkel.
De hoeveelheid vis in de Antitankgracht is een aandachtspunt, want een maaltijd van de otter bestaat voor tachtig procent uit vis.
We merken op dat het de goede kant opgaat, maar volledig gezond is de vispopulatie nog niet. Het bevat nog te veel giftige stoffen zoals kwik en pcb’s.
Vanaf een bepaalde concentratie hebben die stoffen een nadelig effect op de otterpopulatie.
Rekening houdend met de habitatversnippering op het terrein ten gevolge van de historisch (mis)gegroeide ruimtelijke ordening, wordt een minimum-oppervlakte van 100 km² (10.000 ha) als wenselijk beschouwd om een minimale voortplantingseenheid of populatiekern voor otters in Vlaanderen te kunnen herbergen.
Dat hoeft geen aaneengesloten blok te zijn, maar wel gebieden die onderling met elkaar in verbinding staan. Otters zijn voornamelijk solitaire dieren die graag wat ruimte hebben.
Er is ongeveer 10.000 ha leefgebied nodig om een otterpopulatie van ongeveer tien individuen in stand te houden. In onze regio is, buiten de Schelde, de Antitankgracht zowat de enige waterweg die ± aan deze eisen kan voldoen én tegelijk potentiële natuurgebieden met elkaar kan verbinden.
Vandaar dat GroenRand steeds een projectgebied beoogd heeft van 11.000 ha.
ERTEGENAAN
Het thema van het vijfjarig bestaan is ‘ERTEGENAAN’
Vijf jaar heeft GroenRand nodig gehad om de Antitankgracht op de kaart te zetten.
De uitdaging zal er de komende tien jaar in bestaan om het project, samen met de partners, in praktische acties om te zetten.
GroenRand wenst de Schietvelden, de Kalmthoutse Heide en aanleunende natuur- en bosgebieden met elkaar te verbinden en hoopt dat hier een Nationaal Park gerealiseerd wordt. Maar ook de verbinding Vrieselhof, Zoerselbos, Blommerschot, Krabbers-Lovenhoek is voor GroenRand een belangrijke natuurverbinding. Een van de belangrijkste gebieden in de Voorkempen is De Brechtse Heide, met 1.700 hectare het grootste beschermde landschap in de regio. Een groot deel van de houtkanten op de Brechtse Heide is intussen verdwenen. Daarom vindt GroenRand het belangrijk dat ze terug hersteld worden of terug volledig gemaakt worden. Ook vraagt de natuurvereniging extra aandacht voor de weidevogels.
Op een aantal plaatsen vormt het kruispunt tussen wegen en waterwegen een acuut knelpunt voor de otter: dit zijn typisch plaatsen waar ze als verkeerslachtoffer sneuvelen. Via het toekomstig soortbeschermingsprogramma voor de otter wordt gezocht naar oplossingen om 45 conflicten te ontwarren. Minister Zuhal Demir gaf de garantie dat via het soortenbeschermingsprogramma ingezet zal worden op het verbeteren van potentiële leefgebieden van de otter. Dit programma, dat ook de nodige acties en maatregelen zal bevatten, volgt in het najaar van 2021, uiteraard met de nodige financiële middelen die daaraan zullen worden gekoppeld.
Natuurvereniging GroenRand heeft verleden jaar 600 voorleesboekjes ‘Olga Otter wordt ziek’ verspreid in 94 basisscholen en jeugdbewegingen. Bedoeling was dat het in de Week van het Bos werd voorgelezen aan de kinderen. Het voorleesverhaal werd geschreven door Peter Jochems en geïllustreerd door Rodrik Steverlynck, en speelde zich af in het bos langs de Antitankgracht. Dankzij de levendige vertelling en het bijbehorende beeldmateriaal werd de boodschap goed overgebracht: “Zwerfvuil jaagt dieren weg”
In de beleidsnota ‘Omgeving’ kon je lezen dat er werkt zou worden gemaakt van de oprichting van landschapsparken en Nationale Parken. Vlaanderen gaat op zoek naar kandidaten voor nieuwe Nationale Parken en Landschapsparken die het de komende jaren wil oprichten.
Dat hebben Vlaams minister van Natuur Zuhal Demir en Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele op maandag 19 april 2021 aangekondigd.
GroenRand is voorstander van een landschapsecologische benadering en het concept van ecologische netwerken.
Door versnippering en kwaliteitsverlies van natuurlijke habitats, kunnen veel aandachtssoorten in Vlaanderen (b.v. Otter) niet meer overleven.Fragmentatie creëert kleine, genetisch verarmde populaties en verhoogde inteelt.
De milieuvereniging heeft er nooit een geheim van gemaakt dat ze de Schietvelden, de Kalmthoutse Heide en aanleunende natuur- en bosgebieden met elkaar wenst te verbinden en heeft steeds gehoopt dat hier een Nationaal Park gerealiseerd zal worden.
U kan het artikel bekijken via deze link
Meer artikels: https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20211229_92607352
https://www.noordernieuws.be/groenrand-streeft-naar-nationaal-park-de-voorkempen/
Elk jaar schenkt natuurvereniging GroenRand de Groene Duim aan iemand die zich verdienstelijk heeft gemaakt aan het Antitankgrachtproject.
GroenRand heeft als kleine vereniging (231 leden) het doel om alle natuur- en bosgebieden langsheen de Antitankgracht met elkaar te verbinden.
Op die manier vormt de Antitankgracht de hefboom om te komen tot één aaneengesloten gebied van 11.000 hectare
GroenRand is Natuurpunt dankbaar voor hun inzet voor het soortenbeschermingsprogramma ‘otter’.
De Otter vereist uitgestrekte waterrijke gebieden met een goede waterkwaliteit, voldoende vis en mogelijkheden om zich te verbergen en zich voort te planten. In onze regio is, buiten de Schelde, de Antitankgracht zowat de enige waterweg die aan deze eisen kan voldoen én tegelijk potentiële natuurgebieden met elkaar kan verbinden.
De gracht is meer dan 30 km lang, bevat water van vrij goede kwaliteit en is op vele plaatsen voldoende visrijk.
Daarnaast kruist de gracht tal van visrijke laaglandbeken als de Laarse Beek en het Schijn, biedt ze een natuurverbinding tussen de Beneden-Schelde en de valleien van de Kleine en de Grote Nete, en via de Schietvelden en de Kalmthoutse Heide ook met het Maasbekken in Nederland.
Maatregelen rond de problematiek van bijvoorbeeld waterkwaliteit, versnippering en verstoring zijn daarin een belangrijk onderdeel.
Sinds begin 2018 speurt Natuurpunt intensief naar mogelijke sporen van otters in het Antitankgrachtgebied.
Vrijwilligers hebben een meetnet opgestart om ottersporen op het terrein in kaart te brengen. De vondst van een (verkeers)dode otter in Kalmthout, niet ver van de Antitankgracht en het Fort van Ertbrand, was één van de aanleidingen om op zoek te gaan naar meer sporen langsheen de gracht.
En die werden gevonden: pootafdrukken, wissels en glijbanen, uitwerpselen – de zogenaamde spraints… en ook ottergeil, een geleiachtige substantie die zowel mannetjes als vrouwtjes gebruiken om hun territorium te markeren.
Het project ‘dieren onder wielen’ illustreert de grootste bedreiging voor de otter: de versnippering van zijn habitat door, onder andere, drukke verkeerswegen. Een beheer gericht op ontsnipperingsmaatregelen om deze verbindingen te herstellen, is dus belangrijk als we deze soort willen behouden.
En vooral van belang zijn de talrijke rustgebieden langs de oevers. De twee regionale Natuurpunt-afdelingen, Natuurpunt Antwerpen Noord & Kempen en Natuurpunt Schijnbeemden, kochten hiervoor verschillende gebieden aan zoals het Fort van Ertband en het Ertbrandbos, het Wolvenbos, Gravinnenbos, Verbrand Bos …, andere gebieden langs de gracht, zoals de Opstalvallei, worden als natuurgebied beheerd.
GroenRand schenkt dit jaar de groene duim aan John Maes (aankoopbeleid) en Johan Neegers (medewerking aan het soortenbeschermingsprogramma) en wil hiermee alle vrijwilligers van Natuurpunt symbolisch een dik verdiende pluim geven! Verschillende actievelingen van Natuurpunt die meegewerkt hebben aan dit soortenbeschermingsprogramma zijn: Geert Steel, Michiel Cornelis, Walter Verryckt, Lotte Gielis en Jan Gielis.
U kan het artikel nalezen op de site van hln
Meer artikels:
https://www.gva.be/cnt/dmf20210226_96715664
https://www.brasschaatsefilm.com/2021-jaar-van-de-otter-groene-duim/