Eerste trends monitoring amfibieën zijn voorzichtig positief
Via de soortenmeetnetten (meetnetten.be) streven het INBO en Natuur en Bos ernaar om betrouwbare gegevens te verzamelen over prioritaire soorten in Vlaanderen.
Dit omvat acht soorten amfibieën.
Naast de vuursalamander, een Vlaamse prioritaire soort, gaat het om zeven andere soorten die Europese bescherming genieten.
- boomkikker
- heikikker
- kamsalamander
- knoflookpad
- poelkikker
- rugstreeppad
- vroedmeesterpad
De soortenmeetnetten zijn sterk afhankelijk van burgerwetenschap.
Het merendeel van de tellingen wordt uitgevoerd door vrijwilligers onder de coördinatie van Natuurpunt Studie.
De tellers hanteren hierbij een door het INBO ontwikkelde gestandaardiseerde methode om de relatieve aantallen voor elke meetnetlocatie te schatten.
In de periode 2016 ‐ 2024 zien we:
- Er is een sterke toename van de vroedmeesterpad, vuursalamander en rugstreeppad.Rugstreeppad
- De groei van de vroedmeesterpad is grotendeels te danken aan het uitzetten van gekweekte dieren als onderdeel van het soortbeschermingsprogramma.
Verdere monitoring is noodzakelijk om te bepalen of deze stijging duurzaam is.
De rugstreeppad is een pioniersoort waarvan de aantallen van nature sterk kunnen schommelen.
Momenteel zien we een sterke toename, maar een langere reeks gegevens is nodig om een beter beeld van de trend te krijgen. - een toename van boomkikker
- Er is geen duidelijke trend zichtbaar voor de kamsalamander en knoflookpad.
De knoflookpad komt slechts op enkele locaties in Vlaanderen voor, en de toestand blijft zeer ongunstig.
In de komende jaren zal via gerichte monitoring worden onderzocht of de uitzetting van gekweekte dieren succesvol is.
Heikikker en poelkikker zijn moeilijk te tellen soorten, waarvoor het monitoringsprotocol nog verder moet worden geoptimaliseerd.
Pas daarna kunnen de trends worden gerapporteerd.
Meer lezen:
Westra, T., et. al. (2025). Eerste trends op basis van de amfibieënmeetnetten (2016 ‐ 2024).
Maak kennis met verschillende amfibieën
Het is misschien wat vroeg om dit te melden, maar noteer het alvast in uw agenda: op 26 april 2026 om 14.00 uur brengen we een bezoek aan de Brechtse Heide - Kooldries met natuurgids André Arnouts.
Tijdens deze wandeling door het gebied tussen de kleiputten vertelt onze gids over het ontstaan van het landschap en het belang ervan voor fauna en flora.
De afgelopen jaren zijn er verschillende grote beheerwerken uitgevoerd om water in het gebied te krijgen en vast te houden, wat cruciaal is voor amfibieën.
Aan het einde van de wandeling kunt u bij enkele aquariums de vier watersalamanders van het gebied bewonderen, waaronder de spectaculaire kamsalamander, ook wel ‘kleine waterdraak’ genoemd.
Adres samenkomst: Boudewijnstraat 20, 2960 Brecht op de parking over de Cuvee-hoeve.
Foto's: Wim Verschraegen
