Grenspark Kalmthoutse Heide klaar met masterplan

GroenRand stimuleert een gebiedsgerichte aanpak waarbij de landschapsbenadering (landscape approach) aan de basis ligt. 

In deze benadering worden de belangen van de verschillende stakeholders in een landschap integraal bekeken en via dialoog op elkaar afgestemd.  

Open ruimte is essentieel voor klimaatbuffering, biodiversiteit, voedselproductie, erfgoed en recreatie.

 

Enkel een integrale aanpak zorgt voor een duurzame open ruimte met landschappen waar mensen zich mee verbonden kunnen voelen.
Dankzij deze werking van onderuit gaan we voor draagvlak en kunnen we openruimtegebieden robuuster maken.

Onze stelling is steeds geweest dat door Vlaamse parken getracht wordt om een eenheid van beheer te bekomen zodat er gestreefd kan worden naar het creëren van territoriale verbindingen.  

In robuuste landschappen speelt de natuur en biodiversiteit dé belangrijkste rol in o.a. de soortenbescherming, ontsnippering, CO2–opslag en waterbuffering.

Van de in totaal tien kandidaten voor erkenning als nationaal park werden er zes geselecteerd voor de volgende ronde: het bestaande Nationaal Park Hoge Kempen, Bosland, Brabantse Wouden, Kalmthoutse Heide, Scheldevallei en Taxandria.
Initieel moeten de nationale parken starten op een areaal van 5.000 hectare, maar op termijn moet dit doorgroeien naar een natuurkern van 10.000 hectare.
De overgebleven kandidaten krijgen tot het voorjaar van 2023 om een masterplan en een operationeel plan op te stellen.

Van bij de start van het parkenplan waren er veel vragen uit de landbouwhoek.

Om landbouwers meer juridische waarborgen te geven, is er een voorontwerp van decreet over de Vlaamse parken opgemaakt.
GroenRand was hier vragende partij. 

Op 21 oktober 2022 heeft de Vlaamse Regering haar principiële goedkeuring gehecht aan het voorontwerp van decreet houdende de Vlaamse Parken en algemene landschapszorg.
Reeds in het Vlaams Regeerakkoord 2019-2024 werd voorzien in het opzetten van een volwaardig en transversaal landschapsbeleid.  

De oprichting van Vlaamse Parken is hierbij als doelstelling opgenomen. 

De ontwerptekst bepaalt uitdrukkelijk dat de erkenning als Vlaams Park of de werking van het parkbureau op zich geen verplichtingen of beperkende maatregelen genereert bovenop de vigerende regelgeving voor de houders van zakelijke rechten binnen een Vlaams Park of voor de gebruikers ervan, behoudens anders overeengekomen.
Er wordt een parkbureau aangeduid voor het management ervan.

Het parkbureau staat in voor het coördineren, afstemmen en initiëren van initiatieven. 

Het zogenaamde Parkendecreet is nog steeds officieel niet goedgekeurd en ligt ter controle bij de Raad van State.

Het is logisch dat er eerst een decreet is, voor er nationale parken worden goedgekeurd.

Een Parkendecreet is voor GroenRand essentieel, anders blijven landbouwers in onzekerheid en blijft de discussie aanslepen. 

We hopen dat er voor 31 mei duidelijkheid is.

Het masterplan zet in op drie troeven: natuur en stilte, cultuurhistorisch erfgoed en grenzeloze belevingen.
Minder bekende plaatsen worden gepromoot door verborgen parels zoals militair erfgoed bloot te leggen.

Betere fiets- en wandelinfrastructuur moet voor een optimale spreiding van het toerisme zorgen.

Het deel van het park dat in Nederland ligt, heeft het beoogde parklabel al.
Het masterplan voorziet dat de huidige Grenspark-oppervlakte van 6000 hectaren kan groeien tot 14.000 hectaren.
Daarvan ligt 8000 hectaren in Nederland en 6000 in Vlaanderen.

De voorziene uitbreiding is ruimte die vandaag al natuurgebied is.
Denk maar aan de Antitankgracht, het Markiezaat, het Peerdsbos, De Zoom en zo meer.

Om de vooropgestelde criteria te halen zal geen landbouwgrond of andere grond een nieuwe bestemming krijgen.
Mogelijke samenwerking met landbouw en natuureigenaars gebeurt enkel op vrijwillige basis.
De bestaande natuur- en landbouwgebieden zijn afgebakend, daar zal niets aan veranderen.

Beter lokaal samenwerken zal tot betere resultaten leiden om de kostbare natuur in het Nationaal Park te beschermen, maar ook om landbouw te ondersteunen.
Zowel natuur als landbouw hebben te maken met steeds meer droogte in de zomer.
Samen kunnen we kijken naar oplossingen om de schade van die droogte zo veel mogelijk in te perken.
Watersystemen stoppen niet aan de grens van natuur of landbouw, maar zijn voor beiden levensnoodzakelijk.

Start van de Paasvakantie

Start van de Paasvakantie

Paaseieren hangen vrolijk te wapperen in de bijzondere bomen en struiken van Arboretum Kalmthout.
Spring, huppel of wandel van het ene naar het andere ei om de hele tuin te ontdekken.

Onderweg kom je paashazen tegen die je vragen om iets te doen, te bedenken, te raden of tellen.
Ben je helemaal rond, dan wacht je een smakelijke verrassing! Ideaal voor kinderen tussen 4 en 10 jaar en hun familie.

In de lente is het volop genieten van de arboretumtuin.
Volg de bloesemroute en wandel onder kleurrijke wolken van bloeiende kerselaars.
De collectie van Arboretum Kalmthout bevat heel wat bijzondere, vaak zeldzame en oude exemplaren.

Meer dan 60 jaar geleden plantten Jelena en Robert De Belder de eerste kerselaars in Arboretum Kalmthout aan.
Het zijn nu oude en monumentale sierkersen.
Later introduceerden zij vele nieuwe, eigen selecties.

Door de grote variatie aan Japanse kerselaars staan er op ieder moment van de lente wel in bloei.
Wegwijzers leiden je langs de mooiste kerselaars in de lentetuin.

Dat stuk van de lente waarop de natuur herrijst en alles frisgroen en vol mooie bloemen staat en de bijtjes en de hommels ijverig rondzoemen tussen al die volle stuifmeeldraden, is toch echt wel een van de mooiste momenten van het jaar!

De tuin ligt er momenteel sprankelend frisgroen bij, doorkronkeld met een spoor van roze wolken.
Het is niet makkelijk om foto's te maken die de grootsheid van bomen eer aandoet.

Onze wandeling door de tuin werd begeleid door het zoete geluid van de kwetterende vogeltjes.

En als je je hoofd tussen de juiste bloemen steekt, word je verwend door het gezoem van de insecten, die er een voorraad stuifmeel komen inslaan.

Wees niet bevreesd voor steken: de insecten in kwestie zijn echt niet bezig met jou met al dat lekkers voor hun neus.
Het arboretum ligt op 2 minuten stappen van het station van Kalmthout en is dus zeer goed te bereiken met het openbaar vervoer.

De gehaltes van kwik en PCB’s zijn te hoog in de Antitankgracht

 De gehaltes van kwik en PCB’s zijn te hoog in de Antitankgracht

De VMM stopt op 1 april met in Schilde  slib uit de Antitankgracht te ruimen.
Door de werken zal de doorstroming en de waterkwaliteit verbeteren en krijgen waterplanten en vissen een duwtje in de rug.

De slibruiming wordt uitgevoerd met een 'schuifboot'.

Zo moet de Antitankgracht niet droog worden gezet en is de impact op de visstand minimaal.
Het te ruimen traject liep van Schildestrand tot aan de laatste sluisbunker aan de grens met Ranst (3 kilometer).   

De sliblaag is op meerdere plaatsen zeer dik en verontreinigd met zware metalen, PAK’s en minerale oliën.
Door de ruiming verbetert niet alleen de doorstroming van de waterloop, maar zal ook de ecologische toestand van deze beschermde waterloop verder verbeteren.

Het einde van de werken is gepland in maart 2023.
In totaal werd meer dan 17.000 m³ slib verwijderd.
Op basis van de waarden gemeten in 2000 waren de gehaltes van kwik en PCB’s (polychloorbifenylen) te hoog.

Het is aannemelijk dat de waarden voor PCB’s door de slibruimingen zodanig zullen dalen dat de grenswaarden minder of niet meer overschreden worden. 

GroenRand waarschuwt voor punkers rond het Antitankgrachtgebied

 

GroenRand waarschuwt voor punkers rond het Antitankgrachtgebied

De kuifeend is een watervogel met hoog punkgehalte. 

Vooral de mannetjes vallen op met hun zwart-witte tekening.
De vrouwtjes zijn overwegend - wat een verrassing - bruin.

Beide geslachten hebben een kuif, maar de mannetjes willen overduidelijk de grootste hebben. 

De soort is erg algemeen en kan in grote groepen worden gevonden.

Het is een duikeend die een groot deel van de dag op het water doorbrengt op zoek naar voedsel, waarvoor hij lang onder water kan blijven en tot wel 2 à 3 m. duikt.
Ze zoeken dus onderwater hun voedsel in de vorm van schelpdieren, slakjes, kleine waterdiertjes en ook plantaardig voedsel.

Het broedareaal strekt zich uit over de gehele noordelijke helft van Europa, inclusief IJsland.
Deze soort overwintert in West-, Midden- en Oost-Europa, en verspreid over Zuid-Europa en Noord-Afrika.

Al duiken er steeds vaker koppeltjes op die zich permanent in ons land vestigen.
Het bewijs dat deze eend zich relatief makkelijk aanpast aan een nieuw klimaat en biotoop.

In België is de kuifeend een vrij talrijke broedvogel (1.900 tot 2.400 paren) en een wintergast in vrij groot aantal.

Het aantal overwinteraars ligt meestal tussen 10.000 en 15.000 (uitzonderlijk tot 20.000 in strenge winters).

Foto's: Frank Vermeiren - lid van GroenRand

 

Nieuwe bijensoort voor ons land waargenomen en uitgestorven gewaande soort herontdekt

                                                                                             Foto: Belga

In ons land is vorig jaar een nieuwe bijensoort waargenomen en er werden ook enkele soorten herontdekt waarvan gedacht werd dat ze uitgestorven waren.
Dat is het gevolg van inspanningen van vrijwilligers van Aculea, de bijen- en wespenwerkgroep van Natuurpunt, in nauwe samenwerking met het bijenteam van Natuurpunt Studie, meldt Natuurpunt.
De internationale zandbijenexpert Thomas Wood controleerde tijdens een opleiding van de werkgroep in januari 2022 enkele verzamelde exemplaren uit de collecties van de vrijwilligers.

                                                             Andrena assimilis - waarnemingen.be

Eén van de betreffende zandbijen bleek een nieuwe soort voor ons land te zijn.
Het ging om Andrena assimilis, een soort die nog geen Nederlandse naam heeft gekregen.
Het diertje werd al in 2020 waargenomen in de plantentuin van Meise, maar de identificatie volgde ruim anderhalf jaar later.

Herontdekkingen

De meest opvallende vondsten voor 2022 komen beide uit het eerste weekend van juli.
Zo werd de rotsmetselbij (Hoplitis villosa) op 2 juli herontdekt voor het land in de gemeente Büllingen.
De soort, die haar nestjes voornamelijk maakt tussen scheuren en spleten in steen, werd voor het laatst waargenomen in ons land in 1974 in Gembloers.
Ondanks het feit dat de soort herontdekt werd in België, is er geen reden tot feesten, stelt Natuurpunt.
“De habitats waar de soort sterk aan gelinkt wordt, namelijk stenige biotopen als steengroeves in een koeler microklimaat, staan immers sterk onder druk.
Gezien het koele microklimaat in de streek waar de soort afgelopen jaar gevonden werd, is zo mogelijk één van de laatste plaatsen waar de soort nog voorkomt of kan voorkomen”, klinkt het.

Een dag later werd een koppeltje zwartbuikwespbijen (Nomada errans) aangetroffen in Maasmechelen.
Deze “koekoeksbij” legt haar eitjes in de nesten van andere bijen en parasiteren meestal slechts één tot enkele specifieke soorten.
Zo legt de zwartbuikwespbij haar eitjes enkel in de nestjes van de schermbloemzandbij (Andrenanitidiuscula), een zeer zeldzame soort die vreemd genoeg nog niet waargenomen werd op de locatie.

                                                                       Grote behangersbij -foto: Yves Gevaert

In West-Vlaanderen ten slotte, werd de zeer zeldzame grote behangersbij opnieuw waargenomen.
In de zomer van 2022 werd één mannetje van deze grote bijensoort in provinciedomein De Gavers in Harelbeke aangetroffen.
Deze soort werd al in 2020 herontdekt voor ons land, meer bepaald in het provinciedomein Bergelen.
Daarvoor was het al van voor de jaren ’50 geleden dat deze liefhebber van bloemrijke graslanden met veel knoopkruid werd waargenomen.

Bron: natuurpunt - Belga