GroenRand vraagt meer aandacht voor bedreigde soorten
De ‘Big Five’.
Bij het horen van die term zullen veel mensen spontaan Afrikaanse landschappen in hun verbeelding oproepen, gevuld met buffels, luipaarden, olifanten, neushoorns en leeuwen.
Maar je hoeft het eigenlijk niet ver te zoeken om wondermooie fauna en flora te zien.
Ook dichter bij huis heb je ongerepte natuur en onze eigen fascinerende insecten, vogels en zoogdieren.
Semoisvallei lynx ©Frank Vermeiren
Veel mensen zien de natuur, kijken ernaar, kunnen ervan genieten of zich erover verbazen, maar gaan er ook een beetje van uit, dat die natuur zich naar ons voegt.
Dat kan wel eens anders uitdraaien want de natuur is bepalend en heeft steeds het laatste woord.
We zijn te gast...
De natuur kan een wild beest worden dat gemakkelijk driftig kan worden: wateroverlast, brand door droogte, storm...
Als we ons een beetje gedragen blijft de natuur overeind.
Als we ons misgedragen, zoals we sinds de jaren ‘50 van de vorige eeuw, met alle uitstoot en schadelijkheden van dien, dan lijdt de natuur.
Dan blijft er steeds minder variatie over om van te genieten en gaat de natuur op haar achterste poten staan.
Wij mogen de natuur betreden, ervan genieten op vele manieren, maar we zullen haar en de hele planeet moeten beschermen en koesteren, om dat over 10 of 50 jaar ook nog te kunnen doen.
Want het gaat niet zo goed met de natuur en het vogel-, insecten- en dierenbestand in Vlaanderen.
Onze regio doet het slechter dan aangrenzende regio’s zoals Wallonië en zelfs het dichtbevolkte Nederland.
De overheid beschikt slechts over beperkte investeringsmiddelen om die ontwikkeling grondig te kunnen aanpakken en de omslag te maken.
Terwijl de biodiversiteit aan een alarmerend tempo daalt.
Vooral in Vlaanderen is een vrij groot aantal diersoorten met uitsterven bedreigd.
Twee op de drie zoogdierensoorten zijn (bijna) in gevaar in Vlaanderen.
Dat leert de nieuwe Rode Lijst van met uitsterven bedreigde zoogdieren.
Dieren zoals de boommarter, de otter, de bever, de hazelmuis en de vale vleermuis lopen door het inkrimpen van natuurgebieden, het dichte wegennet en de landbouw een groot risico te verdwijnen.
Op de Rode Lijsten van het Instituut voor
Natuur- en Bosonderzoek kan je zien hoe het gesteld is met de dieren in
Vlaanderen.
Op basis van de zeldzaamheid van de soort en de evolutie van de aantallen
doorheen de tijd krijgt elke diersoort een van de volgende labels:
uitgestorven, ernstig bedreigd, bedreigd, kwetsbaar of bijna in gevaar.
©Ben Hellebaut
De Rode Lijsten zijn een belangrijke basis voor het soortenbeleid in
Vlaanderen en meer specifiek de soortbeschermingsinitiatieven zoals
soortenbeschermingsprogramma’s of -plannen.
Tot voor kort werden diersoorten nog niet actief beschermd door de overheid.
Het bleef bij lokale privé-initiatieven.
Sinds 2014 zijn er zogenaamde ‘soortbeschermingsprogramma’s’ vastgesteld.
In die programma’s staan een aantal maatregelen die ervoor moeten zorgen dat de soorten het beter doen in Vlaanderen.
Niet toevallig gaat het om soorten die hogere eisen stellen aan hun leefomgeving: aaneengesloten bosgebieden, zuiver water vol vis, natuurlijke akkerranden, licht- en lawaaiarme schuilplekken ...
Het is terecht dat momenteel ecologen bescheiden glunderen.
Want, net zoals de teruggekeerde boommarter, bever, das en vos, is de otter een ‘ambassadeur van rijke natuur’ en signaleert hij betere waterkwaliteit.
De laatste decennia waren dat nochtans niet bepaald Vlaamse ‘specialiteiten’.
Sinds eind jaren 80 beschouwt Vlaanderen de otter, die vroeger wijdverspreid voorkwam, dan ook als uitgestorven.
Tot
beveronderzoeker Kristijn Swinnen op een lentedag in 2012 compleet onverwacht
een otter zag op beelden van zijn cameraval in een Antwerps natuurgebied.
In de
jaren daarop volgden ook otterbeelden uit Limburg en Oost-Vlaanderen.
Niet veel later stond de otter op de GroenRandse agenda, want er waren sporen ontdekt in en rond de Antitankgracht.
Wat duidelijk hielp, zijn inspanningen om watervervuiling terug te dringen.
Wel waarschuwt GroenRand voor te voortvarend hoerageroep.
De laatste zeven jaar zijn een twintigtal otters opgemerkt.
We kunnen dus nauwelijks spreken van een soort die zich hier definitief
vestigt.
Daarvoor is nog meer robuuste natuur en nog betere waterkwaliteit nodig.
Nu is het landschap te verhakkeld en moet terug verbonden worden.
Er zijn volgens GroenRand adequate ontsnipperingsdoelen nodig om een minimum van waardevolle natuur te vrijwaren.
Van Vlaanderen een ottermagneet maken – wat ook veel andere natuur deugd zou doen – vergt meer inspanningen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten