Valentijn, libellen in het GroenRand gebied
Waarschijnlijk ligt de oorsprong bij Sint Valentijn.
Een jonge Romein die werd gemarteld maar weigerde om zijn christendom op te geven.Hij stierf op 14 februari 269 na Christus.
De legende zegt dat Valentijn een de dag voor zijn executie een
afscheidsbriefje achterliet voor de dochter van een medegevangene waarop hij
verliefd was geworden.
Een hele andere uitleg is
dat omstreeks 14 februari de vogels met paren beginnen en dat de eerste
bloemetjes en bijtjes tevoorschijn komen.
Als de zon in onze harten schijnt, beginnen we te dromen
van het voorjaar en de zomer.
Dan verschijnen er weer ronkende libellen op het toneel.
Met hun zoemende vleugels helikopteren ze over het water en soms zie je hen
zelfs in een ‘tandem’ vliegen.
Twee libellen die aan elkaar vast hangen, zijn bezig met een romantisch liefdesspel.
Het mannetje grijpt het vrouwtje achter de kop met zijn achterlijf.
Wanneer het vrouwtje op haar beurt het achterlijf naar de onderzijde van het mannetje brengt, ontstaat een typische ‘libellenhart’.
De Antitankgracht kennen we als een groen lint ten noordoosten van
Antwerpen, van Berendrecht tot Oelegem-Ranst.
De gracht heeft een redelijk goede waterkwaliteit, wat van essentieel belang is voor de larven van libellen en juffers.
Deze insecten zijn prachtige dieren om te zien.
Zij kunnen vooral prooien in beweging zien en zijn in staat om de afstand tot
die prooi goed in te schatten.
Zij halen – liefst over open water- vooral al vliegend prooien uit de lucht.
Het zijn nuttige dieren.
Zij vangen vliegen en muggen, hun larven leven in het water en eten er
muggenlarven.
Van ver lijken libellen en juffers op elkaar, maar als je
van dicht kijkt zijn er grote verschillen.
Libellen hebben een breder achterlijf dan juffers.
De achtervleugels van libellen zijn aan de basis ook breder dan de
voorvleugels, terwijl de vleugels bij de juffers alle vier dezelfde vorm
hebben.
Bij rust zijn de vleugels open gespreid bij echte libellen, en samen geplooid
bij juffers.
En nog iets opvallends: de ogen van echte libellen zijn heel groot.
Ze hebben facetogen die tot 8000 oogcellen bevatten en het dier het voordeel
bieden van zowel vooruit als achteruit te kijken.
De ogen van echte libellen raken elkaar boven op de kop, terwijl dat bij juffers niet het geval is.
Voor ons worden ze pas zichtbaar wanneer ze een vliegend insect worden.
Maar het grootste deel van haar leven brengen libellen onder water door.
Daar komen ze uit het ei en groeien ze op als larve.
Het larvestadium duurt soms meerdere jaren.
Wanneer de larve klaar is voor haar grote metamorfose, verlaat ze het water.
Ze klimt enkele tientallen centimeters omhoog en werpt haar huid af.
Hun leven is meestal maar van korte duur: na enkele weken tot maanden zit haar
levenstaak erop.
De eieren van de libel hebben water nodig om zich te kunnen
ontwikkelen, maar de libel kan zelf niet zwemmen.
Dus doopt ze haar achterlijfje op en neer in het water, om de eitjes al dansend
achter te laten.
Sommige libellensoorten laten hun eitjes gewoon vallen in het water.
De bedoeling is dat de eitjes snel naar de bodem kunnen zinken waar ze zich
kunnen ontwikkelen.
Deze soorten kiezen dan ook vaak waterpartijen die niet helemaal zijn vol
gegroeid met waterplanten, maar waar ook open water aanwezig is.
De blauwe glazenmaker en de bloedrode heidelibel laten ook hun eitjes vallen in
de modderige bodem langs de vijver.
Voor hen is het dus beter als daar dan open zones zijn met niet al te veel
planten.
Andere libellensoorten, waaronder de grote keizerlibel, leggen hun eitjes af in planten.
Ze maken eerst - via een gesofisticeerdere legboor- een soort snede in de plant waarin ze hun eitjes afzetten.
De houtpantserjuffer en de paardenbijter leggen zelfs ook eitjes in bomen en
struiken die over de waterkant hangen.
Er leven nog andere soorten libellen rond de omgeving van de Antitankgracht: grote keizerlibel, platbuik, metaalglanslibel, viervlek, gewone oeverlibel, heidelibel, blauwe glazenmaker, …
Maar ook bedreigde soorten: bruine korenbout en bosbeekjuffer.
bosbeekjufferOok heel wat juffers fladderen rond, we denken dan aan de
azuurwaterjuffer, houtpantserjuffer, pantserjuffer, vuurjuffer,
watersnuffel, weidebeekjuffer,…
weidebeekjuffer
Foto's: Frank Vermeiren - lid van GroenRand
Geen opmerkingen:
Een reactie posten