Het Klein Schietveld herbergt de zeldzame kleine parelmoervlinder

Het Klein Schietveld herbergt de zeldzame kleine parelmoervlinder

Het Klein Schietveld vormt samen met het gebied Grote Heide, het Groot Schietveld en de Kalmthoutse Heide één van de grootste en indrukwekkendste aaneengesloten heide- en vennengebieden van Vlaanderen en moet daarom volgens GroenRand terecht het label van een Nationaal park krijgen.

Het klein Schietveld paalt aan de Antitankgracht.
Deze werd gebouwd net voor de Tweede Wereldoorlog, van 1937 tot 1939.
Vlakbij het Klein Schietveld ligt  tevens het 88 ha grote parkgebied De Uitlegger.
Je bereikt het via het Fort van Brasschaat dat van begin vorige eeuw dateert.

Klein in naam, maar groots in natuur. 
Het Klein Schietveld wordt ‘klein’ genoemd omwille van de nabijheid van grotere broer Groot Schietveld.

                                                                           

Naar Vlaamse normen is het echter allesbehalve klein; een aaneengesloten stuk natuur van bijna 900 hectare is in Vlaanderen eerder uitzondering dan regel. 

Het heidelandschap met vennen is een prachtig broedgebied voor de blauwborst en het uitverkoren leefgebied voor diverse soorten libellen en zeldzame amfibieën zoals heikikker, kamsalamander en rugstreeppad. 

                                                                             blauwborst ©Frank Vermeiren 

In augustus bloeit de klokjesgentiaan in de natste zones.
De Schietvelden behoren tot het Europese Natura 2000 netwerk omwille van unieke zeldzame soorten, de kleine parelmoervlinder is zo een van. 

 

                                                                                                                   ©Frank Vermeiren 

Duingraslanden zijn in de loop van de twintigste eeuw sterk in oppervlakte afgenomen en in toenemende mate versnipperd geraakt.
Dit leidde tot een sterke achteruitgang van dagvlinders in de duinen, waarbij vooral de parelmoervlinders de zware klappen kregen.
De Kleine parelmoervlinder heeft op de onderkant van de achtervleugel opvallende grote, ovale zilverwitte vlekken die goed zichtbaar zijn als de vlinder in rust zijn vleugels heeft dichtgeklapt.
De vorm van de vleugels is enigszins hoekig.

                                                                                 ©Frank Vermeiren 

De vlinder was vroeger vrij algemeen in Vlaanderen, maar is momenteel zeer zeldzaam.
De voornaamste oorzaak van de sterke achteruitgang is het verlies aan geschikt habitat door het dichtgroeien van open duingraslanden met duinviooltje.
Maar op het Klein Schietveld wordt de vlinder terug waargenomen.

Het terrein waar de voortplanting plaats vond op het Klein schietveld is gelegen in de hoek die gevormd wordt door de Essensteenweg (N117) en de toegangsweg naar het vliegveld.
Het is een open terrein van ongeveer 2,5 ha groot waarvan de helft bedekt is met jonge struikheide en de andere helft met een schrale begroeiing waarop weinig struikheide afwisselt met kale grond en allerlei lage planten. 

                                                                                             ©natuurpunt                                                                   

Het is op dat gedeelte dat de viooltjes groeien.
Het was duidelijk dat dit terrein een bijzondere aantrekkingskracht had op de Kleine parelmoervlinder.

                                                                                                  ©Frank Vermeiren 

De belangrijkste waardplant en tevens een goede nectarplant, het driekleurig viooltje en het hondsviooltje, vinden daar een zeer geschikte groeiplaats.

                                                                                             Hondsviooltjes

De Kleine parelmoervlinder is een zonneklopper en houdt van warmte en droge voeten.
Een open terrein met kale plekken en stenige bodem die vlug opwarmt en waar veel viooltjes groeien en voldoende nectarplanten bloeien van de lente tot de herfst is zijn biotoop.
En dat vindt hij precies op dat terrein op het Klein Schietveld.
   

                                                                                                 ©Frank Vermeiren 
       

Lente 2019: het was duidelijk dat de beheerwerken goed resultaat hadden want er groeiden en bloeiden duizenden viooltjes, hondsviooltjes (het hondsviooltje is enkel in het voorjaar zichtbaar) maar vooral het driekleurig viooltje.
Zelfs op de geplagde perceeltjes stonden de driekleurige viooltjes rijkelijk te bloeien.
Succes kon dan ook niet uitblijven...