woensdag 22 februari 2023

Onze Natuur - STEEN

 Onze Natuur - STEEN



Na het bioscoopsucces van Onze natuur is er nu ook de langverwachte docureeks op Canvas en VRT MAX. Water, aarde, lucht, vuur, hout en steen.
Die zes elementen in de natuur vormen de rode draad doorheen de reeks.
In de zevende en laatste aflevering brengen wetenschappers, filmmakers en natuurexperten extra duiding bij de rol die wij als mens al dan niet kunnen spelen in onze natuur.
Hoofdrolspelers in de reeks zijn uiteraard de dieren en planten
Vandaag: STEEN



In Vlaanderen wordt nog elke dag open ruimte volgebouwd.
In 2021 werd er ongeveer 7.000 ha onthard, maar kwam er 10.000 ha verharding bij.
Netto werd  dus 3.000 ha grond extra verhard.

Ondanks alle goede voornemens uit het vorige Ruimtelijk Structuurplan (RSV, 1997) om de ruimte beter te ordenen, blijft de verharding en versnippering in Vlaanderen razendsnel toenemen.
De Vlaamse regering zet een belangrijke stap naar een nieuw Beleidsplan Ruimte Vlaanderen.
Ze heeft daarmee een historische kans om de uitvoering op het terrein over een andere boeg te gooien.



Vlaanderen telt veel wegen per vierkante kilometer.
Gemiddeld komt een dier op zijn tocht door het landschap om de 300 meter een weg tegen.
Kleine leefgebieden van soorten bevatten vaak kleine populaties van een soort.
De kans dat dergelijke kleine, geïsoleerde populaties uitsterven, is groter dan bij grote populaties. 
Versnippering leidt immers tot isolatie van dieren waarbij geen genenuitwisseling meer mogelijk is.
Wegen, bebouwing of intensief gebruikte landbouwgrond kunnen onoverkoombare barrières vormen waardoor individuen geïsoleerd geraken van soortgenoten.
Een versnipperd landschap heeft heel wat nadelige gevolgen voor dieren en planten en zo uiteindelijk ook voor de mens.
Om die versnippering te doorbreken, moet er 'ontsnipperd' worden, zodat dieren hun natuurlijke paden weer kunnen volgen.
Door ontsnippering en door onze grote natuurgebieden met elkaar te verbinden tot een samenhangend netwerk, worden onze ecosystemen versterkt. 

Eekhoornbruggen op knelpunten kunnen een redding betekenen voor onfortuinlijke eekhoorns als deze. (foto: Robin Vanheuverswyn)

De overlevingskansen van wilde soorten staan erg onder druk.
Uit het project ‘Dieren onder de wielen’ blijkt dat jaarlijks zo’n 5 miljoen wilde dieren sterven op de Vlaamse wegen.

Vooral amfibieën worden het slachtoffer van autoverkeer. (foto: Frank Hidvegi)



Door de versnipperde gebieden terug samen te voegen, krijgen de dieren meer leefruimte, toegang tot voedsel en schuilplaatsen.
Zo neemt ook de kans op aanrijdingen of verdrinking af.
De terugkomst en toegenomen verspreiding van enkele grotere zoogdieren in Vlaanderen, zoals otter, bever, ree en boommarter, is goed nieuws voor de biodiversiteit.
Maar dit zorgt er ook voor dat we een toename in het aantal aangereden dieren kunnen verwachten.

                                                      bever foto: Frank Vermeiren

Maatregelen om grotere gebieden opnieuw te verbinden zijn o.a. de aanleg van ecoducten, ecotunnels, ecoduikers, …
Soms kunnen hiervoor bestaande bruggen of tunnels worden aangepast, in andere gevallen worden volledig nieuwe maatregelen overwogen.
In Vlaanderen gaat dit echter vrij traag.

                                                                             Foto: Regionaal Landschap de Voorkempen

Een andere, minder ingrijpende maatregel, is het installeren van een wilddetectiesysteem, in combinatie met wildrasters.
Hierbij wordt een weg afgezet met rasters, waarbij dieren enkel in bepaalde zones kunnen oversteken.
Aan de oversteekplaatsen worden sensoren geplaatst.
Wanneer deze een dier registreren, waarschuwen dynamische verkeersborden de bestuurders voor overstekend wild en wordt de maximaal toegelaten snelheid verlaagd. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten