Het ruimtelijk verzoenen van voedselproductie en biodiversiteitsbehoud

 

Het ruimtelijk verzoenen van voedselproductie en biodiversiteitsbehoud

 

Elk verstandig mens gaat niet ontkennen dat we een klimaat- en biodiversiteitsprobleem hebben.
Genezingsrecepten zullen niet eenvoudig zijn, we hebben dit te ver laten komen.
De schade van de klimaatverandering is helaas overduidelijk.
De alarmbel is onder meer geluid door een zeer prestigieus orgaan als de Verenigde Naties, die erop hebben gewezen dat de stijgende temperaturen mettertijd de weerpatronen veranderen en het evenwicht in de natuur verstoren, wat ook risico’s oplevert voor de landbouw, denk maar aan de droogteproblematiek.
De Europese Commissie stelt dat België – en met name Vlaanderen – voor pittige uitdagingen staat.

                                                                                                       aardhommel


Bestuiving is essentieel voor de voortplanting van planten door de verplaatsing van stuifmeel van bloem tot bloem.

                                                                                                                  bonte viltbij

De meest efficiënte bestuivers zijn insecten, waaronder bijen, zweefvliegen, vlinders en motten.
Zij spelen een cruciale rol in de productie en de kwaliteit van ons voedsel en zijn een echte bondgenoot voor de landbouwers.

                                                                                                    gewone wolzwever

Zo blijkt dat in Vlaanderen inmiddels 20 van de 70 dagvlinders regionaal uitgestorven zijn.
Het gaat dus om een daling van 29 procent op regionale schaal.

                                                                                                  koninginnepage

Van de 381 soorten wilde bijen is meer dan een derde verdwenen of in verschillende mate bedreigd.

                                                                                                          Grijze zandbij

Hier is een intensievere dialoog nodig tussen belanghebbenden: een nauwe samenwerking tussen boeren en tuinders, imkers, natuurbeschermingsorganisaties en landbouworganisaties.

                                                                                                     Grote bladsnijder

Dit zou moeten bijdragen tot meer zekerheid van de voedselproductie en de veerkracht van de ecosystemen en soortenlijsten.

                                                                                                tronkenbij

Insecten zijn onontbeerlijke schakels in allerlei ecosystemen: ze breken bladeren en hout af, houden andere insectensoorten binnen de perken, bestuiven bloemen en gewassen en dienen als voedsel voor heel wat andere diersoorten, zoals kleine zoogdieren, vogels en vleermuizen.
Als er nog meer insecten verdwijnen, kan dat grote ecologische en economische gevolgen hebben.

                                                                                                            honingbij

De start van het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid in 2023 betekent ook de start van een nieuwe generatie beheerovereenkomsten.
De maatregelen die landbouwers via een beheerovereenkomst vrijwillig uitvoeren, dragen bij aan het landschap en aan de bodem- en waterkwaliteit.
De biodiversiteit in het landbouwgebied beschermen en versterken zal de belangrijkste doelstelling worden.
We moeten ons via natuurnetwerken meer ruimtelijk focussen.
In het verleden werden de middelen te versnipperd ingezet.
Mede daardoor bleek de inzet van vele miljoenen euro’s onvoldoende positieve effecten te hebben om de negatieve trend te keren.

Heel wat dier- en plantensoorten moeten vandaag leven in steeds kleinere en meer versnipperde leefgebieden.
In kleine populaties treedt inteelt op.
Nadelige gevolgen zijn extra sterfte, erfelijke ziektes, minder vitaliteit, verzwakking en minder vruchtbaarheid van het nageslacht.
Natuur heeft een netwerk nodig van gebieden die met elkaar in contact staan.
Op die manier kunnen dieren- en plantensoorten van het ene gebied gemakkelijk in contact komen met soortgenoten van andere gebieden.

Hagen en houtkanten worden bijvoorbeeld door vogels en dieren gebruikt om zich veilig te verplaatsen van het ene gebied naar het andere.
Idealiter verbinden de hagen en houtkanten de bossen met elkaar.
Via natuurnetwerken blijven groepen van eenzelfde soort met elkaar in verbinding staan en kan er dus genetische uitwisseling gebeuren.
Een netwerk van gebieden helpt inteelt te voorkomen.

Ontsnipperingsmaatregelen moeten de doorgesneden leefgebieden opnieuw met elkaar verbinden.
GroenRand wil zich niet bemoeien met het stikstofdossier omdat het té ingewikkeld en té technisch is om hierover een grondige mening te geven en te vormen.
GroenRand begrijpt dat de landbouwsector hierover zeer bezorgd is en hoopt tegelijkertijd dat de sector het belang inziet om natuureilandjes met elkaar te verbinden.
Want landbouw is ook natuur!
GroenRand houdt zich enkel bezig met natuurverbindingen en dat willen we samen met de landbouwsector in volle vrijwilligheid en vertrouwen realiseren.
Een Nationaal park kan een forum zijn om hierrond samen te werken.

Foto's: Frank Vermeiren - lid van GroenRand