vrijdag 3 februari 2023

Libellen fladderen rond de Antitankgracht

 

LIBELLEN FLADDEREN ROND DE ANTITANKGRACHT

                                                                                                  bosbeekjuffer                                

De documentairereeks van Onze Natuur barst van de inheemse dieren, planten en zwammen.
Bekende én minder bekende soorten bevolken de komende weken jouw televisiescherm.
En hoewel Wim Opbrouck zijn uiterste best doet om over elk levend organisme dat in beeld komt wat meer te vertellen, zijn zelfs 50 minuten per aflevering nog lang niet genoeg voor een uitgebreide kennismaking.


                                                                                bosbeekjuffer   

Deze week in de aflevering ‘Lucht’ zagen we bijvoorbeeld de bosbeekjuffer.
Fladderend boven het wateroppervlak van helder kabbelende beken, steelt het mannetje van de bosbeekjuffer de show.
In het Engels noemt men deze beekjuffer niet voor niets ‘beautiful demoiselle’ – wonderschone waterjuffer.
De donkerblauwe vleugels van de bosbeekjuffer hebben een metalige glans die hen doen schitteren in het zonlicht.


                                                                                          bosbeekjuffer   


In deze rubriek richten we onze schijnwerpers op een ‘onderbelichte’ soort: de libellen.
De libellen die we zien rondvliegen, hebben eigenlijk reeds een vorig leven gehad onder water, als larven.
Deze larven brengen één tot vier jaren in het water door.
De redelijk constant goede waterkwaliteit van de Antitankgracht is van essentieel belang voor deze larven.
Veel libellen stellen immers specifieke eisen aan de waterkwaliteit als het aankomt op hun voortplanting zoals bijvoorbeeld voor de zuiverheid, het zuurstofgehalte, de stroomsnelheid, de diepte, de temperatuur.

Om deze reden zullen we niet alle 69 soorten die in België voorkomen, hier terugvinden.
Maar het is zeker mogelijk om een twintigtal soorten te zien langs de Antitankgracht.
Indien we de tapbeken en de vijvers in de bossen en parkdomeinen erbij nemen, zijn tot dertig soorten mogelijk.  
De meeste libellen uit het lijstje behoren volgens de rode lijst tot de categorie momenteel niet bedreigd.

                                                                                        bosbeekjuffer   

Toch zijn er twee soorten, de bosbeekjuffer en de bruine korenbout, die behoren tot de categorie bedreigd, dit wil zeggen dat ze in vergelijking met vroeger minstens met 40% zijn achteruitgegaan en momenteel op minder dan 2% van de vindplaatsen voorkomen, maar dat er momenteel geen verdere achteruitgang is.
Voor de bosbeekjuffer is de Antitankgracht een verbindingsroute naar de tapbeken.
Het zijn deze tapbeken die dankzij het verval een geschikte stroomsnelheid en zuurstofhuishouding hebben voor de larven.
De bosbeekjuffer is daarom ook een zeer goede indicator voor zowel de water- als structuurkwaliteit van de waterlopen.


                                                                    bruine korenbout 


                                                                                       bruine korenbout       
                                                                                                                  bruine korenbout                

De bruine korenbout gebruikt de Antitankgracht als voortplantingsgebied en de Antitankgracht vormt binnen de provincie Antwerpen dan ook één van de zwaartepunten van het verspreidingsgebied.


                                                                                                 koraaljuffer

Eén soort, de koraaljuffer, behoort tot de categorie zeldzaam omdat ze gebonden is aan zeldzame habitats, namelijk kwelafhankelijke vennen.

Foto's: Frank Vermeiren - lid van GroenRand

Geen opmerkingen:

Een reactie posten