Klimaatverandering kan gevolgen veroorzaken voor onze biodiversiteit en ons waterbeheer
In ons land loopt 25 à 75 % van de soorten het risico zeer sterk in aantal af te nemen.
Daarvoor zijn veel oorzaken verantwoordelijk, zoals de aantasting van hun leefgebieden door versnippering, bebouwing, de vervuiling van de bodem, het water en de lucht, enz.
Waarom onze biodiversiteit zo sterk afneemt, is bekend.
GroenRand heeft reeds verschillende maal aangetoond dat de grootste bedreiging voor wilde planten en dieren het verlies van hun leefgebieden is.
Waar geen plek meer is om te schuilen, te eten, jongen groot te brengen of simpelweg te groeien, kunnen planten en dieren niet overleven.
Door natuurgebieden met elkaar te verbinden door bossen aan te planten en ecotunnels aan te leggen, kunnen dieren veiliger door een gebied bewegen als ze op zoek zijn naar voedsel of een partner.
© Anne Oostvogels
Tegelijkertijd vormt klimaatverandering een bedreiging voor de biodiversiteit.
De intensiteit en snelheid brengt het aanpassingsvermogen van talrijke soorten in het gedrang.
De klimaatveranderingen zetten de biodiversiteit verder onder druk: de inheemse soorten hebben de keuze tussen zich aanpassen of migreren en... uitsterven.
Intussen verschijnen er nieuwe soorten die zich soms massaal en ten koste van de inheemse soorten ontwikkelen.
Door de stijging van de temperatuur doen bepaalde voorjaarsverschijnselen zich vroeger voor, zoals het ontluiken van de bloemknoppen (5 tot 15 dagen vroeger dan 50 jaar geleden), en bepaalde najaarsverschijnselen later, zoals de verkleuring van de bladeren.
Door de stijging van de temperatuur doen bepaalde voorjaarsverschijnselen zich vroeger voor, zoals het ontluiken van de bloemknoppen (5 tot 15 dagen vroeger dan 50 jaar geleden), en bepaalde najaarsverschijnselen later, zoals de verkleuring van de bladeren.
Die fenologische veranderingen verstoren de interacties tussen de soorten.
De wetenschappers zien ook veranderingen in de verspreidingsgebieden door het feit dat veel thermofiele (warmteminnende) soorten naar het noorden verhuizen. De laatste decennia zijn in België namelijk steeds meer soorten verschenen die in warme gematigde klimaten thuishoren.
Bepaalde inheemse soorten verlaten dan weer onze streken.
Bij talrijke andere soorten overstijgt het tempo van de klimaatverandering hun migratiecapaciteit, vooral wanneer hun bewegingen beperkt worden door het versnipperde landschap of wanneer de soorten geen aangepaste habitats kunnen vinden.
De wetenschappers zien ook veranderingen in de verspreidingsgebieden door het feit dat veel thermofiele (warmteminnende) soorten naar het noorden verhuizen. De laatste decennia zijn in België namelijk steeds meer soorten verschenen die in warme gematigde klimaten thuishoren.
Bepaalde inheemse soorten verlaten dan weer onze streken.
Bij talrijke andere soorten overstijgt het tempo van de klimaatverandering hun migratiecapaciteit, vooral wanneer hun bewegingen beperkt worden door het versnipperde landschap of wanneer de soorten geen aangepaste habitats kunnen vinden.
Gevolgen en klimaatrampen
Natuurlijk is de ruimtelijke ordening gedeeltelijk verantwoordelijk voor overstromingen en wateroverlast.
Maar de schommelingen in winterneerslag en de grotere frequentie van zware regenbuien (vooral in de zomer) hebben het risico nog meer vergroot.
De prognoses wijzen op een sterke stijging van het neerslagvolume in de winter, waardoor het risico op overstromingen nog zal toenemen.
Maatregelen
Er werden al tal van maatregelen genomen om de problemen van het waterbeheer het hoofd te bieden.
© Rodrik Steverlynck + bijhorende tekst
© Rodrik Steverlynck
© water-link
Bron: klimaat.be en eigen redactie
Bij wijze van voorbeeld citeren we de uitrusting van het Albertkanaal, waar de grootste Archimedesschroef van Europa geïnstalleerd werd.
Bij een laag waterpeil kan het water worden gepompt naar een hoger element van het kanaal.
Bij een hoog waterpeil kunnen de pompen als elektriciteitsgeneratoren worden gebruikt. Daarbij stroomt het water in de schroef naar beneden, wat de schroef doet draaien.
De visschade is echter niet verwaarloosbaar.
INBO onderzoekt een aantal technieken om de vissen zoveel mogelijk uit de schroeven te houden.
Bij een laag waterpeil kan het water worden gepompt naar een hoger element van het kanaal.
Bij een hoog waterpeil kunnen de pompen als elektriciteitsgeneratoren worden gebruikt. Daarbij stroomt het water in de schroef naar beneden, wat de schroef doet draaien.
De visschade is echter niet verwaarloosbaar.
INBO onderzoekt een aantal technieken om de vissen zoveel mogelijk uit de schroeven te houden.
Als één van de klimaatmaatregelen tegen overstromingen mag de Delfte Beek (natuurgebied Blommerschot) in onze GroenRand-projectgebied weer kronkelen.
Waar de beek ooit rechtgetrokken werd, wordt haar oorspronkelijke kronkelende traject hersteld, om het water zo lang mogelijk in het natuurgebied zelf te behouden en het hele gebied nog meer te vernatten.
De bodem krijgt daardoor weer maximaal de tijd om zoveel mogelijk water te absorberen.
Tegenover alle verder stroomafwaarts gelegen regio's betekent het hermeanderen van de Delfte Beek eveneens een minder snelle afwatering van Blommerschot en dus een betere bescherming tegen overstromingen in woonzones.
Lang was er sprake om de Zwaaikom in Oelegem (Ranst) te dempen en te herbestemmen naar een bedrijventerrein .
Omdat het behoud van het Europees beschermde natuurgebied Elzenbroekbos en Kapelbeek en de ontsluiting van dit terrein niet gegarandeerd konden worden was GroenRand geen voorstander van dit economisch project.
Omdat het behoud van het Europees beschermde natuurgebied Elzenbroekbos en Kapelbeek en de ontsluiting van dit terrein niet gegarandeerd konden worden was GroenRand geen voorstander van dit economisch project.
Recent werden er voorstellen gedaan vanuit Water-Link om in dit gebied een nieuw waterspaarbekken aan te leggen.
Dit scenario gaat uit van het behoud van het Europees beschermde Elzenbroekbos en Kapelbeek.
De Zwaaikom aan het Albertkanaal in Ranst verandert in een spaarbekken van 4 miljard liter water.
Wat overeenkomt met de inhoud van 800.000 regenwaterputten.
Het water in dat spaarbekken wordt opgeslagen tijdens natte periodes en wordt dan tijdens droge periodes gebruikt.
Het water in dat spaarbekken wordt opgeslagen tijdens natte periodes en wordt dan tijdens droge periodes gebruikt.
Bron: klimaat.be en eigen redactie
Geen opmerkingen:
Een reactie posten