Het Natuurrapport 2023 reikt ideeën aan die nationale parken verder op weg kunnen helpen
Op 18 september stelde het Instituut voor Natuur en Bosonderzoek (INBO) haar nieuwste Natuurrapport voor in het Vlaams parlement.
Het rapport geeft handvaten hoe een geslaagd Vlaams biodiversiteitsbeleid vorm kan krijgen.
Een zoektocht naar hoe we tegen 2030 de ambitieuze doelen uit de Europese Green Deal en de bijbehorende Biodiversiteitsstrategie kunnen behalen, welke barrières we daarvoor moeten overwinnen, en vooral hoe we daaraan beginnen.
Hoopvolle oplossingspaden
Het Natuurrapport 2023 reikt ideeën aan die het beleid verder op weg kunnen helpen
Het vaststellen van uitdagingen is een zaak, maar wat eraan te doen is iets anders,...en 2030 is echt niet meer zo veraf.
Daarom stelt het Natuurrapport oplossingspaden voor die vertrekken vanuit de draagkracht van de natuur.
Willen we de doelen van de Green Deal en de Europese Biodiversiteitsstrategie 2030 halen, dan moeten natuurlijke processen veel meer sturend worden bij de keuzes die we maken.
Zo moet een rivier kunnen meanderen, moet water langer worden vastgehouden, wordt een boom ‘gebruikt’ als een airco die de natuur ons gratis cadeau doet.
Maar die lead van natuurlijke processen heeft gevolgen voor de manier waarop wij als Vlamingen met de ruimte omgaan.
Natuurherstel vraagt een veel ruimere maatschappelijke betrokkenheid: het herstel mag niet beperkt blijven tot zeldzame natuur, maar moet ook oog hebben voor de plaats van de mens in die natuur, ook in en rond onze groeiende steden.
Samenwerken
Natuurherstel is daardoor niet langer een opgave van het natuurbeleid alleen; het moet tot stand komen door er samen werk van te maken, over sectorale en beleidsgrenzen heen. Zonder teamwerk gaan we er niet geraken en zullen we een hogere prijs betalen op het vlak van onze economische welvaart, gezondheid en levenskwaliteit.
Met onder andere de Blue Deal, het bosuitbreidingsplan, de bijkomende investeringen in het Vlaams Klimaatadaptieplan en het initiatief voor het oprichten van landschaps- en nationale parken zijn er door het beleid al serieuze stappen in de richting van natuurherstel gezet.
De indiening van de Vlaamse parken heeft heel wat voeten in de aarde gehad.
Bij de nationale parken diende de Kalmthoutse Heide in laatste instantie geen erkenningsdossier in.
Volgens de betrokken gemeentebesturen was het draagvlak te klein.
De belangrijkste kritiek was dat er eerst beleid werd uitgerold vooraleer er een wettelijk kader was.
Zonder duidelijk kader zouden gemeentes, grondeigenaren, boeren en industrie plots geconfronteerd worden met een project met onduidelijke regelgeving.
Werken aan draagvlak voor gebiedscoalities
Met de nationale Parken zorgen gebiedscoalities, samen met de partners, voor het versterken en verbinden van de natuurgebieden.
Plant- en diersoorten krijgen zo letterlijk en figuurlijk meer ademruimte.
Om natuur in Vlaanderen een toekomst te geven moet er ingezet worden op samenwerking en dit met diverse overheden, landbouwers, andere verenigingen én met bedrijven.Onze voorkeur gaat naar een samenwerkingsverband op lange termijn.
GroenRand wenst het draagvlak voor het nationaal park Kalmthoutse Heide te vergroten zodat er bij een tweede oproep financiële middelen worden vrijgemaakt om de natuur op het terrein effectief te versterken.
Een samenhangend natuurnetwerk realiseren
De resterende natuur die we in Vlaanderen hebben, bestaat over het algemeen uit kleine natuursnippers.
GroenRand gaf reeds eerder aan dat die onvoldoende groot zijn waardoor heel veel negatieve randeffecten blijven bestaan, en de snippers onvoldoende met elkaar verbonden zijn.
Hierdoor raken dieren- en plantensoorten niet spontaan van het ene natuurgebied naar het andere.
Tel daar de extra drukken (klimaatverandering, vermesting, verzuring, toenemend ruimtebeslag, …) bij op, en dan wordt al snel duidelijk dat er ook buiten de natuurgebieden aan biodiversiteit gewerkt moet worden.
GroenRand gaf reeds eerder aan dat die onvoldoende groot zijn waardoor heel veel negatieve randeffecten blijven bestaan, en de snippers onvoldoende met elkaar verbonden zijn.
Hierdoor raken dieren- en plantensoorten niet spontaan van het ene natuurgebied naar het andere.
Tel daar de extra drukken (klimaatverandering, vermesting, verzuring, toenemend ruimtebeslag, …) bij op, en dan wordt al snel duidelijk dat er ook buiten de natuurgebieden aan biodiversiteit gewerkt moet worden.
Heldere kijk op Vlaams biodiversiteitsbeleid
Dit rapport geeft het een heldere stand van zaken van ons Vlaams biodiversiteitsbeleid en schetst duidelijk de enorme uitdagingen waar we voor staan.
De biodiversiteit in Vlaanderen blijft achteruitgaan.
GroenRand geeft al langer de belangrijkste oorzaak aan: onze natuurgebieden zijn te klein, ruimtelijk versnipperd en ingebed in een intensief gebruikt landschap.
Daardoor krijgt vervuiling vrij spel in de natuurgebieden.
De klimaatverandering versterkt de negatieve impact.
GroenRand streeft daarom voor een samenhangend natuurnetwerk dat bestaat uit grote, robuuste natuurgebieden die met elkaar in verbinding staan, zodat soorten zich kunnen verplaatsen van het ene naar het andere natuurgebied.
Een samenhangend natuurnetwerk is ook een van de speerpunten van de Europese Biodiversiteitsstrategie 2030 en de daarop gebaseerde natuurherstelwet.
Bron: eigen redactie en INBO
Geen opmerkingen:
Een reactie posten