Roofdieren in opmars - nieuwe context, nieuwe uitdagingen

Roofdieren in opmars - nieuwe context, nieuwe uitdagingen

Door de toename van roofdieren zoals vos en steenmarter, met in hun spoor stilaan o.m. ook das, boommarter en otter, zijn we in een situatie terechtgekomen die behoorlijk verschilt van deze uit het verleden.

Samen met de toename van roofvogelsoorten zoals havik en slechtvalk is de globale predatiedruk in ons hedendaags landschap aanzienlijk groter dan bv. dertig jaar geleden.
Deze nieuwe situatie heeft ook al geleid tot een stroom van kritische en bezorgde vragen vanuit diverse beleidsniveaus, pers en publiek.

Het formuleren van wetenschappelijk onderbouwde antwoorden op deze vragen is een klus op zich, maar biedt tegelijk gelegenheid om de mogelijkheden en beperkingen van roofdierenbeheer – meer globaal – onder de aandacht te brengen.

Hoe meer we de natuur verbinden en z’n gang laten gaan, hoe meer wilde diersoorten hun weg terugvinden naar GroenRand.

Otter, wolf en boommarter bijvoorbeeld: het zijn geen soorten meer uit een verre wildernis, maar grote zoogdieren die bezig zijn aan een terugkeer richting GroenRand.

©  Ben Hellebaut

Goed nieuws voor de biodiversiteit, maar samenleven met deze beruchte roofdieren vraagt wel wat inspanningen.
Er is zeker en vast een grotere tolerantie van de mens tegenover wildlife dan vroeger.
Meer en meer beseffen we dat het spotten van een wild dier een waardevolle, unieke ervaring is.
Maar als we willen samenleven met die wilde soorten, dan moeten we de mogelijke problemen en moeilijkheden er natuurlijk wel bijnemen.
De uitdaging is groot!
Zo moeten er verbindingen tussen natuurgebieden worden gelegd, zodat ze door het land kunnen trekken zonder gevaar voor verkeersongevallen.
Daarnaast is er nog veel werk op het vlak van schadepreventie bij veehouders.

Roofdieren hebben een bewogen geschiedenis achter de rug, gaande van gerichte actieve uitroeiing in het (niet altijd verre) verleden, tot hedendaags symbool van top-natuur.

Maar deze nieuwe context leidt ook tot nieuwe uitdagingen, ook in het natuurbehoud.
De meeste soorten zijn daarom zeldzaam geworden, of raakten in Vlaanderen zelfs helemaal uitgeroeid.

Vandaag genieten diezelfde soorten via o.a. soortenbeschermingsprogramma's een zekere vorm van bescherming, maar ondertussen rijzen alweer klachten over schade van o.m. vossen en steenmarters.

Als klap op de vuurpijl kregen we er onlangs ook de wolf bij.
Vlaanderen neemt, als één van de dichtst bevolkte regio's van Europa een specifieke plaats in ten aanzien van de 'klassieke problemen' die mensen met roofdieren kunnen ervaren. Vanouds werden zij bejaagd en bestreden om reden van (al dan niet vermeende) schadelijkheid.

Koen Van den Berge werkt voor het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, is bioloog-dierkundige.

Als zoogdieronderzoeker is hij gespecialiseerd in de ecologie en beheer van roofdieren zoals vossen en marterachtigen. Zaterdag 9 december was er een Full house namiddag in het Natuur Park Zwin. Er werd een lezing gegeven door roofdierenexpert Koen Van Den Berge: "Roofdieren in opmars - nieuwe context, nieuwe uitdagingen".

Lees meer: VanDenBerge_Gouwy_2021_Natuur.Focus

Bron: eigen redactie - INBO+ foto's:- Natuurpunt