zaterdag 14 oktober 2023

Vlaanderen krijgt straks vier Nationale Parken, Antwerpen valt uit de boot

Vlaanderen krijgt straks vier Nationale Parken, Antwerpen valt uit de boot

                                                                                               © Els De Backer


Naast het al bestaande Nationale Park de Hoge Kempen krijgen ook het Limburgse Bosland, de Brabantse Wouden en de Oost-Vlaamse Scheldevallei van de Vlaamse regering de eretitel.
Dat heeft de Vlaamse regering gisteren op voorstel van minister Zuhal Demir beslist, al is dat wel onder opschortende voorwaarden.
De provincie Antwerpen valt dus uit de boot.


                                                                                       © Rodrik Steverlynck

De erkenning van de nieuwe ‘Vlaamse Parken’ had de voorbije jaren heel wat voeten in de aarde.
In de nasleep van het stikstofdossier waren veel gemeenten bang dat de komst van zo’n park voor nieuwe spanningen zou zorgen tussen natuur en landbouw.
Dat het park de eigen boeren zou schaden. Dit was helaas voornamelijk in de Kempen het geval.


                                                                            © Rodrik Steverlynck


Voorlopig komt er geen Nationaal park Grenspark Kalmthoutse Heide, dat was al eerder geweten.
Maar een nieuw project zal het masterplan en het operationeel plan gebruiken om een aantal doelstellingen te verwezenlijken en verder uit te werken.
Als er voldoende draagvlak is, kunnen we later overgaan tot de oprichting van een Nationaal park.

                                                                                       © Rodrik Steverlynck

Dat is althans het compromis dat destijds gesloten werd door de Bijzonder commissie van het Grenspark.
De oprichting van dit nieuw project biedt de unieke kans om de belangrijke laatste grote heidegebieden en bossen ten noorden van Antwerpen – de Kalmthoutse Heide, de Brabantse Wal, het Groot en het Klein Schietveld – zijnde Natura 2000-gebieden, samen te brengen en het geheel ecologisch te versterken en verder te ontwikkelen en belangrijke meerwaarde schuilt in het opstarten van dit samenwerkingsverband, over de grenzen heen.
Al vinden we dit een magere troost!

                                                                                               © Els De Backer

In dit samenwerkingsverband zitten de lokale gemeenschap en lokale actoren mee aan het stuur om dit waardevolle open ruimtegebied en de daarin aanwezige topnatuur maximaal te beschermen, onder andere tegen de verstedelijkingsdruk waar het dagelijks door bedreigd wordt.
Maar wie gaat dit alles financieren, de gemeenten!?!?

                                                                                           © Els De Backer


NOOD AAN BEGRIP, WEDERZIJDS RESPECT EN SAMENWERKING

De ruimtebehoefte van de gebruikers van een landschap voor onder andere landbouw, wonen en natuur hoeft niet gepaard te gaan met conflict, maar kan opgelost worden door te zoeken naar synergie tussen deze ruimtegebruikers.
Er moet steeds gezocht worden naar win-winsituaties en de acties moeten voortkomen uit vrijwillige samenwerking, opportuniteiten en kansen.

                                                                                       © Els De Backer - Kalmthoutse Heide    


De uitdaging is de bestaande landschapskwaliteit te behouden en te versterken en tegelijk de waarde van het landschap te verhogen.
Dit kan door inrichting en beheer van waardevolle landschapselementen, maar ook via maatregelen gericht op natuurlijke plaagbestrijding en bestuiving, en het verhogen van de biodiversiteit.
Een sterk samenwerkingsverband verenigt publieke en private eigenaars rond een langetermijnvisie en creëert de capaciteit om in te schrijven op Europese en landelijke subsidie- en ondersteuningsprojecten in functie van de realisatie van dit project.

                                                                                       © Els De Backer - Kalmthoutse Heide    

Uiteindelijk moet die samenwerking kristalliseren in een structuur die denkt en werkt vanuit kansen voor het gebied en moet in de toekomst leiden tot een Nationaal park.
De bal ligt nu o.a. in het kamp van het kabinet Demir: wil zij via het Grenspark het masterplan en operatoneel plan verder financieel ondersteunen, of niet?
Komt er in de toekomst een tweede oproep?
Indien de Vlaamse Regering dit project niet steunt, wie gaat dit project dan verder financieren!? De betrokken gemeenten?

PARKENDECREET

GroenRand was onthutst over het procedureverloop van het Parkendecreet.
Dit biedt namelijk het wettelijke kader waarin in Vlaanderen Nationale Parken en Landschapsparken worden opgericht.
Ze moeten natuurbehoud en -herstel stimuleren en leiden tot één verweven gebied.
Maar de spelregels zijn gaandeweg veranderd.
Het Vlaams Parlement heeft op woensdag 7 juni 2023 het Parkendecreet goedgekeurd terwijl de Vlaamse Regering had opgeroepen om kandidaturen voor Nationale parken uiterlijk op 31 mei in te dienen.

                                                                                       © Els De Backer - Kalmthoutse Heide    


Het wettelijke kader daarvoor is pas op 9 juni 2023 bekrachtigd en afgekondigd.
Heel wat gemeentebesturen, eigenaars en landbouwers zijn bij de kandidatuur van de Kalmthoutse Heide precies afgehaakt omdat er geen duidelijkheid was.
Op het laatste nippertje keurde het Vlaamse Parlement nog een aantal belangrijke amendementen goed, die de verschillende partners misschien anders had toen besluiten.

                                                                                                   © Els De Backer - Kalmthoutse Heide    

Woensdag 31 mei was de deadline voor gebiedscoalities om hun masterplannen in te dienen.
Onder meer Kalmthout, Stabroek, Brecht, Wuustwezel en Essen lieten zich kritisch uit over het gebrek aan duidelijkheid over de impact van de erkenning als park.
Echter, de commissie van Leefmilieu keurde rijkelijk laat een reeks belangrijke amendementen goed die de onduidelijkheden en bezorgdheden wegnamen.
De amendementen in het Parkendecreet houden namelijk een aantal versoepelingen in.
Een oplossing is om een tweede oproep te lanceren, maar dat zal wellicht na de verkiezingen zijn.

HOE MOET HET NU VERDER?

Op 17 mei 2023 vond de Bijzondere Commissie plaats van Grenspark Kalmthoutse Heide, waarin een beslissing werd genomen over de aanvraag van het label ‘Nationaal Park Vlaanderen’ bij de Vlaamse regering.
De Bijzondere Commissie is dus -zoals eerder gezegd - tot een akkoord gekomen om geen label ‘Nationaal Park’ aan te vragen.

                                                                                     © Rodrik Steverlynck

Wel is er onder de Grensparkpartners een sterke eensgezindheid over het belang van het voortbestaan van de werking en over de inhoud van het Masterplan.
Het Masterplan en Operationeel plan, waar we samen met alle betrokkenen aan hebben gewerkt tijdens drie werkbanken en verschillende overlegmomenten, vormt een belangrijke basis voor de toekomst.

                                                                                                © Rodrik Steverlynck

Er wordt gestreefd om samen met de huidige en ook nieuwe partners die het laatste jaar hebben meegewerkt, ambities uit het plan te realiseren, indien er voldoende financiële middelen zijn.
Rond de financiering is er dus nog veel onduidelijkheid, zonder geld kan je echter het Masterplan en het Operationeel plan niet uitvoeren.
Zonder geld is niets te koop. GroenRand zal met argusogen de zaak opvolgen en zal toezien dat zulke tweede oproep alleszins in het volgende regeerakkoord onderschreven wordt.
We schrijven hiervoor de verschillende politieke partijen aan.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten