GroenRand wil in toekomstige bestuursakkoorden landschapsbenadering stimuleren

GroenRand stimuleert samenwerkingsverbanden en een landschapsbenadering

Foto's:  Rodrik Steverlynck - medewerker van 'Onze GroenRand-natuur'

GroenRand stimuleert een meer gebiedsgerichte en geïntegreerde aanpak van projecten en acties waarbij de landschapsbenadering als krachtig instrument aan de basis ligt. Daarmee kan het landschap van de streek efficiënt ingezet worden voor het opvangen van de klimaatverandering, verhogen en van de biodiversiteit.

Op de Internationale Dag van het Landschap, stelden de regionale landschappen met hun partners een landschapsdeal voor.
Die heeft als doel dat tegen 2030 in heel Vlaanderen het landschap structureel, efficiënt en innovatief beheerd wordt, op basis van op elkaar afgestemde beheervisies.
Dit kan GroenRand enkel toejuichen!

Het landschap is voortdurend in het nieuws
Het staat in het dichtbevolkte Vlaanderen zwaar onder druk. Tegelijkertijd liggen de oplossingen voor de grote problemen als gevolg van klimaatverandering en verlies aan biodiversiteit ook in het landschap en de natuur.

Het afgelopen jaar zijn er al grote stappen gezet.
Met de gebiedsdekkende werking van achttien regionale landschappen en erkenning van negen Vlaamse parken heeft de Vlaamse overheid de basis gelegd voor het inbedden van de landschappen met een kwaliteitslabel – de parken – in de landschappen in Vlaanderen.
Lokale, provinciale en Vlaamse overheden zorgen hier samen met het middenveld voor de basiskwaliteit.

De campagne voor de verkiezingen begint steeds meer op gang te komen.
Zowel GroenRand als de Regionale landschappen vinden het tijd om dit alles te verankeren in de bestuursakkoorden en dit zowel op lokaal, provinciaal als Vlaams niveau en doen aan alle overheden, volgende aanbevelingen:
- Zorg voor een gecoördineerde bottom-up opmaak van streekspecifieke beheervisies, en actieplannen.
- Financier het reguliere beheer van het landschap, zowel de opmaak van de beheervisies als de actiegerichte beheerplannen.
-Ondersteun alle actoren die zich inzetten voor een kwaliteitsvol landschap in hun specifieke domein en breng hen samen.
- Sensibiliseer en communiceer over het belang en de baten van kwaliteitsvolle landschappen.
De uitdagingen zijn groot: klimaatverandering, verlies aan biodiversiteit, voedselzekerheid… komen allemaal samen in het landschap.

Oplossingen kunnen enkel gevonden worden door samen te werken, ook al zijn de belangentegenstellingen groot.
Ook moet er een einde worden gemaakt aan administratieve en financiële verkokering.
Jelle Van den Berghe, adjunct-kabinetschef van minister Zuhal Demir, gaf recent aan dat er een werking van onderuit in regionale gebiedscoalities binnen stevige Vlaamse kaders nodig is.

Eén van deze gebiedscoalities is het toekomstig Nationaal park Grenspark Kalmthoutse Heide.
Voorlopig komt er hier geen Nationaal park, maar een tijdelijk project zal het masterplan en het operationeel plan gebruiken om een aantal doelstellingen te verwezenlijken.
Als er voldoende draagvlak is, kunnen we later overgaan tot de oprichting van een Nationaal park.

Dat is althans het compromis dat gesloten werd door de Bijzonder commissie van het Grenspark.
De oprichting van dit tussentijds project biedt de unieke kans om de belangrijke laatste grote heidegebieden en bossen ten noorden van Antwerpen – de Kalmthoutse Heide, de Brabantse Wal, het Groot en het Klein Schietveld – zijnde Natura 2000-gebieden, samen te brengen en het geheel ecologisch te versterken en verder te ontwikkelen.

Een belangrijke meerwaarde schuilt in het opstarten van een samenwerkingsverband, over de grenzen heen.
Daarin zitten de lokale gemeenschap en lokale actoren mee aan het stuur om dit waardevolle open ruimtegebied en de daarin aanwezige topnatuur maximaal te beschermen, onder andere tegen de verstedelijkingsdruk waar het dagelijks door bedreigd wordt.

De ruimtebehoefte van de gebruikers van een landschap voor onder andere landbouw, wonen en natuur hoeft niet gepaard te gaan met conflict, maar kan opgelost worden door te zoeken naar synergie tussen deze ruimtegebruikers.

Er moet steeds gezocht worden naar win-winsituaties en de acties moeten voortkomen uit vrijwillige samenwerking, opportuniteiten en kansen.
De uitdaging is de bestaande landschapskwaliteit te behouden en te versterken en tegelijk de waarde van het landschap te verhogen.

Dit kan door inrichting en beheer van waardevolle landschapselementen, door ontsnippering, maar ook via maatregelen gericht op natuurlijke plaagbestrijding en bestuiving, en het verhogen van de biodiversiteit.
Een sterk samenwerkingsverband verenigt publieke en private eigenaars rond een langetermijnvisie en creëert de capaciteit om in te schrijven op Europese en landelijke subsidie- en ondersteuningsprojecten in functie van de realisatie van dit project.
Uiteindelijk moet die samenwerking kristalliseren in een structuur die denkt en werkt vanuit ‘kansen voor het gebied’.

Foto's:  Rodrik Steverlynck