Hoe moet het nu verder met het Nationaal park Kalmthoutse Heide?

Hoe moet het nu verder met het (toekomstig) Nationaal park Kalmthoutse Heide?

De Vlaamse Regering heeft vrijdag 13 december 2023 negen Vlaamse Parken erkend: vier Nationale Parken (Bosland, Brabantse Wouden, Hoge Kempen en Scheldevallei) en vijf Landschapsparken (Grenzeloos Bocageland, Haspengouw, Maasvallei, Vlaamse Ardennen en Zwinstreek).

Na advies van de commissies van experten voor Nationale Parken en Landschapsparken heeft de Vlaamse Regering beslist acht kandidaten te erkennen.

De erkende parken kunnen nu hun masterplannen realiseren.
Ze krijgen daarvoor de nodige steun.
Voor Landschapsparken is dat 489.000 euro per jaar, voor Nationale Parken is dat 608.000 euro per jaar.
Daarnaast is er een stevig investeringsbudget beschikbaar voor alle parken de komende jaren.

In april 2021 lanceerden de Vlaamse ministers Demir en Diependaele een oproep voor kandidaat-Nationale Parken Vlaanderen en -Landschapsparken.
Oorspronkelijk dongen tien gebiedscoalities mee naar erkenning als Nationaal Park en dertien naar erkenning als Landschapspark.
Na een beoordeling door twee onafhankelijke commissies gingen zes kandidaat-Nationale Parken en zeven kandidaat-Landschapsparken door naar de volgende ronde.
Zij werden begeleid in de opmaak van een masterplan en een operationeel plan.

Uiteindelijk dienden vijf kandidaten een aanvraag voor een erkenning als Nationaal Park in, en zes kandidaten voor een erkenning als Landschapspark.

Voor Taxandria komt een definitieve erkenning te vroeg.
De gebiedscoalitie wordt in de toekomst evenwel verder ondersteund en begeleid.
Zo krijgt ze 139.000 euro per jaar werkingskrediet zodat ze klaar zijn voor de  volgende erkenningsronde als Vlaams Park.

Maar wat met het Grenspark Kalmthoutse Heide?

De Zoom-Kalmthoutse Heide is een grensoverschrijdend natuurgebied dat doorloopt in de Belgische provincie Antwerpen.
Het Nederlandse gedeelte in nu reeds een Nationale Park.

De Kalmthoutse Heide was een van de zes kandidaten die waren geselecteerd door een jury, en was dus flink op weg om één van de uiteindelijke vier nationale parken in Vlaanderen te worden.

Logischerwijs wilde de Vlaamse zijde ook Nationaal park worden.

Dat hoeft ook niet te verwonderen: het 6.000 hectare grote grensoverschrijdende (met Nederland) natuurgebied wordt steevast geprezen voor zijn in onze contreien unieke fauna en flora, en is ook bijzonder populair bij wandelaars.

Een erkenning tot nationaal park zou volgens de Vlaamse regering de bescherming van de geselecteerde gebieden versterken, maar ook de recreatie en het toerisme in de omgeving verder laten ontwikkelen.

Het grenspark Kalmthoutse Heide had een masterplan en operationeel plan klaar om erkend te worden als Nationaal Park.

Maar heeft uiteindelijk toch geen kandidatuur ingediend voor deze erkenning.

Dat heeft de bijzondere commissie - die daarvoor was aangesteld-  unaniem beslist omdat er heel wat onenigheid was met landbouwers en andere private grondeigenaars.

Verschillende betrokken gemeentebesturen kantten zich daarom tegen de plannen omdat er te veel onduidelijkheden zouden zijn over de gevolgen van de erkenning voor gronden die nu in handen zijn van landbouwers en andere private eigenaars.

Echter, de commissie van Leefmilieu keurde rijkelijk laat via het Parkendecreet een reeks belangrijke amendementen goed die deze onduidelijkheden en bezorgdheden wegnamen en die die de verschillende partners wellicht anders had doen besluiten.

Het wettelijke kader daarvoor is pas op 9 juni 2023 bekrachtigd en afgekondigd terwijl de kandidaturen voor Nationale parken uiterlijk op 31 mei 2023 ingediend moesten worden.

Wel is er onder de Grensparkpartners een sterke eensgezindheid over het belang van het voortbestaan van de werking en over de inhoud van het Masterplan en het Operationeel Plan die een belangrijke basis vormt voor toekomstige samenwerkingen.
Maar wie gaat deze samenwerking financieren? De gemeenten?