Greenconnect bracht een bezoek en maakte een wandeling in het Marum in Wuustwezel

Greenconnect bracht een bezoek en maakte een wandeling in het Marum in Wuustwezel

Dit feestjaar viert GroenRand zijn 10-jarig bestaan met de lancering van het project 'Greenconnect' in oktober.
Hiermee wordt niet alleen de schoonheid van de Voorkempen in de kijker gezet, maar ook het belang van natuurverbindingen onderstreept. 

Tijdens dit initiatief moedigt GroenRand aan om deel te nemen aan wandelingen die het belang van de Antitankgracht en omliggende natuurgebieden benadrukken.
Door een tekort aan natuurgidsen werkt GroenRand graag samen met andere organisaties of haakt het aan bij bestaande initiatieven van partners.

Op 19 oktober gingen we met gids Johan Klipper op avontuur in het Marum.
Dit gebied van 315 hectare groot is het noordelijkste stukje van het Groot Schietveld en ligt aan de linkerkant van de Kampweg richting Brecht.
Sinds de jaren 1890 was het een militair domein, en tot voor kort een schietzone van maar liefst 7 kilometer lang.

Gelukkig is die veiligheidszone tegenwoordig niet meer nodig, en sinds oktober 2010 mogen wandelaars genieten van dit prachtige stukje natuur.
Het Marum is nu veilig toegankelijk, zelfs als er elders in het Groot Schietveld nog wat militaire actie gaande is.
Het Groot Schietveld is niet toegankelijk voor het publiek, behalve via het transversaal waar een kleine oversteek mogelijk is.
Je kunt vanaf zonsopgang op zaterdagochtend tot zonsondergang op zondagavond te voet of met de fiets van de Arthur Boelstraat in Gooreind naar de Kreolienstraat in Overbroek (Brecht).

Veel mensen van GroenRand krabben zich achter de oren zodra het Marum ter sprake komt, begrijpelijk want het startpunt van de wandeling is moeilijk te vinden. Enkele GroenRand-leden konden het vaag aanwijzen, en sommigen wisten zelfs dat het een terrein betrof dat door het leger werd ingenomen bij de aanleg van het Groot Schietveld rond 1900. Minder bekend is dat er vroeger mensen op het Marum woonden, met akkers, hooilanden en heiden. Een kleine gemeenschap leefde daar, voornamelijk bezig met landbouw en veeteelt. Het Marum was het eenentwintigste gehucht van Wuustwezel, maar deze kwetsbare gemeenschap kon niet blijven bestaan. Rond 1800 was alle bewoning verdwenen.

Hoewel er aanvankelijk nog landbouw plaatsvond, heroverde de heide geleidelijk terrein, en spontane herbebossing nam toe. Toen het Ministerie van Landsverdediging vanwege de groei en reikwijdte van de artillerie een groter oefenterrein zocht, viel hun keuze al snel op het Marum. De massale onteigeningen voor het Groot Schietveld waren voor velen een sociaal drama, maar minder zwaar voor de bewoners van het Marum, omdat de activiteit daar al sterk was afgenomen. Brecht en Wuustwezel verloren hun Marum, maar paradoxaal genoeg kregen ze er een natuurlijke schat voor terug. Hoewel de natuur hier en daar was aangetast, verwilderde het landschap en ontstond een prachtig natuurgebied met een rijke flora en fauna. Maar dit gebied is zeer kwetsbaar en vereist voorzichtig beheer. Recreatie en natuurbehoud blijven moeilijk te combineren.

Dankzij decennia van militair gebruik is het historische beekdallandschap in het Marum een ware tijdscapsule geworden, waar je sporen van middeleeuws landgebruik tot op heden kunt terugvinden.
De natuur profiteert hier ook van, want heide en schrale graslanden, die elders zijn verdwenen, hebben hier onopgemerkt weten te overleven.
Hierdoor komen nog steeds een aantal bijzondere dier- en plantensoorten voor die aan deze habitats gebonden zijn.
Op het terrein zijn informatieve borden geplaatst die meer uitleg geven, en er zijn diverse wandelpaden aangelegd, zowel rondom als door het gebied.

Vogelspotters kunnen hier hun hart ophalen met het observeren van de waterhoen, wilde eend, wulp, uil, boompieper, specht, zomertortel en de zeldzame nachtzwaluw.
Het Marum is daarnaast de thuisbasis van een grote reeënkolonie en biedt ook onderdak aan marters. 
Dit uitzonderlijke bos- en heidegebied herbergt, samen met het Groot Schietveld, de grootste adderpopulatie van Vlaanderen. Het landschap varieert van bos en heide tot gras- en hooiland.
Door het militaire verleden zijn er in het Marum nog overblijfselen uit de Tweede Wereldoorlog te vinden, zoals schutterskuilen, loopgraven, tankkuilen en de Nieuwe Brug (Baileybrug) die in 1731 over de Weerijs werd aangelegd.

Deze brug stamt uit de Tweede Wereldoorlog en is een prachtig voorbeeld van Britse ingenieurskunst.

De brug werd ontworpen door de Brit Donald Bailey, een civiele medewerker van het Britse ministerie van Defensie.
Het ontwerpen van brugmodellen was zijn hobby.

Na het presenteren van zijn model aan zijn superieuren, werd het ontwerp vanaf 1943 in gebruik genomen, met een aanzienlijke toename van de productie in zowel Groot-Brittannië als de Verenigde Staten.
Voor dit ontwerp werd Donald Bailey geridderd.

Tijdens de wandeling kwamen we langs waterlopen zoals de Kleine Aa, de Weerijsbeek en de Stapelheidebeek. Het beekdallandschap van de Aa is een uniek ecosysteem met een rijke biodiversiteit. De Marumvoorde, een historische oversteekplaats in het natuurgebied, verwijst naar een 'voorde', een ondiepe plek in een beek of rivier waar reizigers vroeger konden oversteken. In de loop der tijd werd hier een brug gebouwd die meerdere keren is vernieuwd, wat leidde tot de naam 'Nieuwbrug'. Vanuit deze locatie verspreiden oude wegen zich in verschillende richtingen: naar het westen richting Wuustwezel, Achterbrug en Antwerpen, en naar het zuiden naar de Marumakkers, een voormalig heidegebied. Aan de overkant van de beek leiden wegen naar Loenhout en Brecht. Deze historische wegen zijn uitstekend bewaard gebleven en vertegenwoordigen een unieke erfenis.