GroenRand benadrukt dat houtkanten essentieel zijn voor bestuivers
Bestuivers zijn van onschatbare waarde voor de voedselproductie. Zonder hun bestuivingsdiensten zijn er geen zaden en vruchten om de wereld te voeden. Zonder bestuivers, een lege winkelkar. Honingbijen, solitaire bijen en hommels zorgen ervoor dat we kunnen genieten van heerlijk fruit zoals kersen, appelen, braambessen, frambozen en mango’s. Ook groenten zoals courgettes, paprika’s, avocado’s zouden verdwijnen zonder de bij. Minder voor de hand liggend: ook zonnebloemolie en mosterd zijn vanaf dan verleden tijd.
Ook in de natuur sterven wilde plantensoorten uit zonder bijen.
Als bestuivers kennen we bijen het best, maar ook zweefvliegen, kevers en vlinders helpen mee aan de ecosysteemdienst.
We noemen ze de wilde bestuivers.
Daarom is er een rijke habitat nodig met stuifmeel- en nectarbronnen voor de hommels, solitaire bijen en honingbijen.
Houtkanten helpen bijen, vlinders en andere insecten om zich te verplaatsen tussen versnipperde leefgebieden. Ze bieden voedsel, beschutting en nestgelegenheden. Zeker bloeiende hagen met soorten zoals meidoorn en sleedoorn zijn van groot belang voor wilde bestuivers.
Kleine vuurvlinder
Een goed onderhouden houtkantennetwerk zorgt niet alleen voor meer biodiversiteit, maar ook voor een mooiere leefomgeving. Daarnaast helpen ze landbouwers om erosie op hun velden tegen te gaan, vormen ze een natuurlijke plaagbestrijding en bieden vee en gewassen beschutting tegen regen en wind.
Houtkanten onder druk
Houtkanten verdwijnen helaas steeds meer uit ons landschap, en dat is geen goed nieuws voor wilde bestuivers. In de vorige eeuw verloren houtkanten hun praktische functie in de landbouw door de opkomst van moderne technieken en materialen. Ze werden minder onderhouden en op veel plaatsen zelfs verwijderd.
Keizersmantel
Ook vandaag zijn houtkanten nog vaak het slachtoffer van schaalvergroting, intensieve landbouw en verstedelijking. Lintbebouwing, toenemende verharding en verkaveling zorgen ervoor dat het netwerk van houtkanten steeds verder gefragmenteerd raakt.
Houtkantenplan: een sterk netwerk tegen 2030
De Vlaamse Landmaatschappij – een agentschap van de Vlaamse overheid dat mee zijn schouders onder het Vlaams Actieplan voor Wilde Bestuivers zet – wil de negatieve trend keren en lanceerde daarom het Houtkantenplan.
 | Wilde bijen en honingbijen vertellen ons veel over hoe het gesteld is met de natuur. Ze vertellen niet alles, maar hebben wel een signaalfunctie. Het is dus geen goed nieuws dat in 2013 meer dan 34 % van alle bijenvolken in Europa de lente niet haalde. www.vlaanderen.be |
Bedreigingen
Op de eerste plaats is er tijdens de laatste 60 jaar een enorme achteruitgang van het voedselaanbod.
Vooral stuifmeel is heel erg belangrijk.
Het zijn de eiwitten (de bouwstenen) voor de larven van bijen en hommels.
Klimaatverandering heeft tevens invloed op onze natuur en bij gevolg ook op onze bestuivers.
Bij honingbijen is de varroamijt (een Aziatisch spinnetje) ook een probleem. Die legt haar eitjes op de larven van de bij. Varroamijten worden in onze contreien waargenomen sinds de jaren ‘80.
De mijt bijt zich vast aan de bij en voedt zich met de lichaamssappen. Dit verzwakt de bij en door de kwetsuren in de chitine (bijenhuid) zijn de bijen ook veel vatbaarder voor virussen.
Klimaatverandering heeft tevens invloed op onze natuur en bij gevolg ook op onze bestuivers.
Bij honingbijen is de varroamijt (een Aziatisch spinnetje) ook een probleem. Die legt haar eitjes op de larven van de bij. Varroamijten worden in onze contreien waargenomen sinds de jaren ‘80.
De mijt bijt zich vast aan de bij en voedt zich met de lichaamssappen. Dit verzwakt de bij en door de kwetsuren in de chitine (bijenhuid) zijn de bijen ook veel vatbaarder voor virussen.
Houtkanten helpen bijen
Houtkanten, de groene lijnvormige stroken van bomen en struiken langs wegen, akkers en weilanden, verdwijnen steeds meer uit ons landschap.
Nochtans zijn deze kleine landschapselementen cruciaal voor wilde bestuivers.
De Vlaamse Landmaatschappij ondersteunt gemeenten, provincies en intergemeentelijke samenwerkingsverbanden om nieuwe houtkanten aan te planten of bestaande houtkanten te versterken.
Klokjesbij
Houtkanten helpen bijen, vlinders en andere insecten om zich te verplaatsen tussen versnipperde leefgebieden. Ze bieden voedsel, beschutting en nestgelegenheden. Zeker bloeiende hagen met soorten zoals meidoorn en sleedoorn zijn van groot belang voor wilde bestuivers.
Een goed onderhouden houtkantennetwerk zorgt niet alleen voor meer biodiversiteit, maar ook voor een mooiere leefomgeving. Daarnaast helpen ze landbouwers om erosie op hun velden tegen te gaan, vormen ze een natuurlijke plaagbestrijding en bieden vee en gewassen beschutting tegen regen en wind.
Houtkanten onder druk
Houtkanten verdwijnen helaas steeds meer uit ons landschap, en dat is geen goed nieuws voor wilde bestuivers. In de vorige eeuw verloren houtkanten hun praktische functie in de landbouw door de opkomst van moderne technieken en materialen. Ze werden minder onderhouden en op veel plaatsen zelfs verwijderd.
Ook vandaag zijn houtkanten nog vaak het slachtoffer van schaalvergroting, intensieve landbouw en verstedelijking. Lintbebouwing, toenemende verharding en verkaveling zorgen ervoor dat het netwerk van houtkanten steeds verder gefragmenteerd raakt.
Houtkantenplan: een sterk netwerk tegen 2030
De Vlaamse Landmaatschappij – een agentschap van de Vlaamse overheid dat mee zijn schouders onder het Vlaams Actieplan voor Wilde Bestuivers zet – wil de negatieve trend keren en lanceerde daarom het Houtkantenplan.
 | Met het Vlaams actieplan voor wilde bestuivers 2022-2030 (PDF bestand opent in nieuw venster) nemen we doortastende maatregelen om de negatieve populatietrend van wilde bestuivers een halt toe te roepen.. Biodiversiteit in Vlaanderen is geen bijzaak. Veel van onze planten hebben nood aan bestuiving om zich te kunnen voortplanten en een toekomst te voorzien voor hun soort. www.vlaanderen.be |
Dat richt zich op drie belangrijke doelen: de bescherming van bestaande houtkanten, de uitbreiding van het netwerk door nieuwe aanplantingen, en het kwalitatieve beheer van de hagen.
 | Houtkanten zijn lijnvormige landschapselementen die bestaan uit bomen en/of struiken. Ze geven onze streken hun typisch karakter, én zijn belangrijk voor een klimaatbestendig en biodivers platteland. Maar er zijn minder en minder houtkanten in Vlaanderen, en hun kwaliteit gaat erop achteruit… www.vlaanderen.be |
Gemeenten, provincies en intergemeentelijke samenwerkingsverbanden kunnen tot 30 april 2025 subsidies aanvragen voor projecten die nieuwe houtkanten aanplanten of bestaande versterken.
Tot 70% van de kosten kan worden gesubsidieerd, met een maximum van 50.000 euro per project.
Raadpleeg de website van de Vlaamse Landmaatschappij voor meer info over deze projectoproep:
De VLM nodigt gemeenten, provincies en intergemeentelijke samenwerkingsverbanden uit om deel te nemen aan de oproep houtkanten 2024. Door nieuwe houtkanten aan te planten of bestaande locaties te versterken, draagt u bij aan biodiversiteit en een mooier, klimaatrobuust landschap. www.vlm.be |
Gemeenten, provincies en intergemeentelijke samenwerkingsverbanden kunnen tot en met 30 april 2025 hun project indienen.
De geselecteerde projecten worden in juli 2025 bekendgemaakt.
Een weetje
De geselecteerde projecten worden in juli 2025 bekendgemaakt.
Een weetje
Bron: Week van de Bij
Foto's: Wim Verschraegen
Geen opmerkingen:
Een reactie posten