zondag 24 november 2024

Kan natuur en recreatie samen in het Grenspark Kalmthoutse heide en de Schietvelden?

Kan natuur en recreatie samen in het Grenspark Kalmthoutse heide en de Schietvelden?

Natuur en biodiversiteit gedijen optimaal binnen een netwerk van natuur- en bosgebieden. GroenRand is toegewijd aan het behouden van de kwaliteit van dit beschermde landschap. Onze organisatie heeft een duidelijke visie ontwikkeld op hoe een dergelijk netwerk in de Voorkempen eruit zou kunnen zien, met het doel om grote, aaneengesloten natuurgebieden te vormen. De kans op uitwisseling tussen planten- en diersoorten vermindert naarmate de afstand tussen twee natuurgebieden groter wordt, wat het risico op verzwakking en uitsterven van soorten verhoogt.

Het is ons streven om de Antitankgracht en de omliggende bossen te verbinden met het Klein en Groot Schietveld, de Brabantse wal, evenals de Kalmthoutse Heide.

Het Grenspark heeft een divers aanbod van 28 bewegwijzerde wandelroutes, uiteenlopend van een korte wandeling van 1,7 km tot een uitdagende route van 24 km die je een hele dag bezig kan houden. Elke route heeft zijn eigen charme, waardoor je steeds weer nieuwe facetten van het natuurgebied kunt verkennen. Je hebt ook de mogelijkheid om verschillende routes te combineren voor een mooie dagtocht!

Het Groot Schietveld is een militair oefendomein en is niet toegankelijk voor publiek. Enkel het deelgebied Marum is buiten het broedseizoen toegankelijk, maar niet voor honden.

Vanaf zonsopgang op zaterdag tot zonsondergang op zondag is het mogelijk om van de Arthur Boelstraat in Gooreind naar de Kreolienstraat in Overbroek te wandelen of te fietsen dwars door het Groot Schietveld.
Het Klein Schietveld is het hele jaar door vrij toegankelijk op paden en wegen, en wordt druk gebruikt. Ook het natuurreservaat De Maatjes kan door wandelaars en fietsers bezocht worden.

Men realiseert zich steeds meer dat natuur belangrijk is voor iedereen en daarom is er een groot draagvlak voor natuurbehoud. Natuur en recreatie zijn nauw met elkaar verbonden en vormen een essentieel onderdeel van de vrijetijdsbesteding.
'Natuur dichtbij huis' houdt ons uit de auto, wat goed is voor het klimaat.
Het is daarom van groot belang om de steun voor natuurbehoud hoog te houden en natuur open te stellen voor recreatie waar mogelijk.
In de Voorkempen, waar een hoge bevolkingsdichtheid en een relatief gebrek aan natuur heerst, is het van cruciaal belang om de functies van natuur, recreatie en andere ruimtelijke claims per gebied nauwkeurig te balanceren. Voor deze afweging is diepgaande kennis over de impact van deze ontwikkelingen op de natuur onmisbaar.


Hoewel natuur- en recreatieve functies vaak harmonieus samen bestaan, kan recreatie soms ongewenste effecten op de natuur hebben. Dit komt vooral door verstoring van kwetsbare gebieden door recreanten, en door het ruimtebeslag en de fragmentatie die recreatieve voorzieningen met zich meebrengen.
Hoewel deze factoren meestal geen primaire druk uitoefenen, kan recreatie bijdragen aan het overschrijden van een kritische drempel voor een bepaalde soort of habitat, waardoor de gunstige staat van instandhouding wordt bedreigd.
Het Klein Schietveld is nog steeds een actief militair oefendomein gelegen op het grondgebied van de gemeenten Kapellen, Brasschaat en Kalmthout. Omwille van de natuurwaarde is het ook aangeduid als habitat- en vogelrichtlijngebied en wordt het beheerd door het Agentschap Natuur en Bos. De militaire aanwezigheid heeft het 19e-eeuwse heidelandschap van het Klein Schietveld beschermd en goed geconserveerd.
Natte en droge heide, landduinen en schrale graslanden vormen hier een harmonieus geheel. Dit landschap biedt een leefgebied voor beschermde amfibieën zoals de heikikker, kamsalamander en rugstreeppad.
Vogels zoals de boomleeuwerik en nachtzwaluw zijn er ook verzot op. Dankzij de unieke vegetatie kun je hier zeer zeldzame vlinders waarnemen, zoals het gentiaanblauwtje en de parelmoervlinder.

GroenRand heeft voorgesteld de habitats van zeldzame dieren te beschermen door een goed georganiseerd netwerk van fiets- en wandelpaden voor recreanten aan te leggen.
Dit zou duidelijk maken waar toegang is toegestaan en waar niet. Rust- en kwetsbare gebieden zouden duidelijk gemarkeerd moeten worden met verbodsborden. In het Klein Schietveld waren te veel gebieden opengesteld voor recreanten, wat met name in het weekend resulteerde in een hoge druk op de natuur. Dit omvatte ruiters, wandelaars, hondenbezitters met niet-aangelijnde honden en mountainbikers die van de paden gingen.
Het is wettelijk verboden om honden los te laten in natuurgebieden. Toch gebeurt het vaak in het Klein Schietveld dat honden van de paden afwijken en gaan snuffelen.
Niet alleen vormen loslopende honden een bedreiging voor wilde dieren en broedvogels, maar ook bezoekers, kinderen en ruiters ervaren vaak angst bij het zien van deze honden. De gebodsborden zouden duidelijker kunnen zijn en de handhaving dient versterkt te worden.


Hoewel het gebied rijk is aan paden die bezoekers in staat stellen om van het landschap te genieten, benadrukt GroenRand de overwoekering van deze paden. Intensieve en ongestructureerde recreatie kan problematisch zijn voor de beheerseenheden. Het gebied kent een overvloed aan paden die de ecologische waarden kunnen schaden. Daarom heeft GroenRand voorgesteld om een duidelijk wandelnetwerk te ontwikkelen dat de rustgebieden respecteert, analoog aan het Grenspark Kalmthoutse Heide.
Om een prettige en veilige recreatieve omgeving te waarborgen zonder de andere doelen van het gebied in gevaar te brengen, hebben ANB en Defensie een nieuwe toegankelijkheidsregeling ontwikkeld. Dit zal bijdragen aan het wegnemen van onduidelijkheden op het terrein. Het duinengebied, gelegen in Kapellen, is alleen toegankelijk buiten het broedseizoen (15 maart tot 1 juli) om de rust van enkele grondbroedende heidevogels te waarborgen.


Bepaalde zones in de Kalmthoutse Heide zijn ook tijdens deze periode ontoegankelijk. Het noordelijke vennengebied blijft gesloten, zoals dat al het geval was.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten