GroenRand ijvert voor meer faunapassage voor otters
Nu de Vlaamse minister van Omgeving, Zuhal Demir, het soortenbeschermingsprogramma voor de otter in 2022 heeft goedgekeurd, kan de omgeving van de Antitankgracht ottervriendelijk worden ingericht. Dat is althans de hoop van natuurvereniging GroenRand. "Van 1880 tot 1970 was de otter in België aanwezig en bijna overal te zien. Echter, na het rechttrekken van vele beken en rivieren en het droogleggen van moerassen, verdween hun leefgebied en ging de waterkwaliteit achteruit. Hierdoor was er geen plaats meer voor de otter, die sinds de jaren '80 en begin jaren '90 uit Vlaanderen verdween", aldus Michiel Stas, projectverantwoordelijke ‘Otter over de grens’ bij het Agentschap voor Natuur en Bos.
Maar de Europese otter, een beschermde diersoort in Europa, begint voorzichtig terug te keren in het grensgebied tussen Vlaanderen en Nederland. Dit is positief voor de biodiversiteit en biedt mogelijkheden om de waterkwaliteit en natte natuur te verbeteren. Met het project 'Otter over de grens' streven we naar het vormen van een samenhangende metapopulatie van otters, die Vlaanderen en Zuid-Nederland verbindt met andere Europese otterpopulaties. "Otters geven de voorkeur aan het oversteken van wegen boven het zwemmen door tunnels, wat het risico op aanrijdingen verhoogt. Uit Nederlandse gegevens blijkt dat 25 procent van de otters in het verkeer omkomt. We verwachten dat dit in Vlaanderen ook zo zal zijn vanwege ons dichte wegennet", aldus Stas.
De belangrijkste uitdagingen zijn de ontsnippering, het verminderen van verkeerssterfte risico's en het verbeteren van de waterkwaliteit. Het Interreg-dossier voor de otter is inmiddels goedgekeurd! De financiering voor deze projecten is o.a. afkomstig uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), waardoor we nu bepaalde acties kunnen implementeren. Gezamenlijk streven we ernaar de Antitankgracht-as te ontsnipperen en de verbindingen met diverse natuurgebieden te versterken. Ondanks de hoge bevolkingsdichtheid en urbanisatie in Vlaanderen, maakt de otter een bescheiden comeback. Deze iconische diersoort vindt zijn weg terug naar onze natuur, wat een welkome beloning is voor de inspanningen die de afgelopen jaren zijn geleverd om zijn aquatische habitat te verbeteren. Echter, om de otter echt thuis te laten voelen, is er nog veel werk te verrichten.
Zoals eerder vermeld, werd aan het einde van 2022 het soortenbeschermingsprogramma voor de otter goedgekeurd.
Een SBP wordt opgesteld na overleg met alle relevante partijen en blijft vijf jaar van kracht.
Na deze termijn kan het programma, eventueel met aanpassingen, verlengd worden na een evaluatie.
Omdat de minister het SBP vastlegt, zijn de opgenomen maatregelen bindend en dienen ze ondersteund te worden door een budget.
Het SBP voor de otter is formeel vastgelegd met het ministerieel besluit van 21 december 2022.
Otters werden tot 1965 actief bejaagd, wat leidde tot een sterke afname van de populatie. Toenemende watervervuiling door micropolluenten en het verlies van geschikt habitat zorgden ervoor dat de soort op de meeste plaatsen verdween.
In het afgelopen decennium is de situatie van de otter in de regio Antwerpen licht verbeterd, met nieuwe waarnemingen in de Scheldevallei en langs de Antitankgracht.
De belangrijkste uitdagingen bij het verbeteren van de instandhoudingsstatus zijn het bestrijden van habitatfragmentatie, het verminderen van verkeerssterfte (ontsnippering) en het verbeteren van de waterkwaliteit.
Het Landschapsbeheerplan voor de Antitankgracht benadrukt het belang van het evalueren van stuwen, waterpeilen, duikers, overstorten, bijpassen, de aanleg van bufferbekkens en het verwijderen van lozingspunten.
Het plan stelt dat knelpunten effectief en met hoge prioriteit moeten worden aangepakt.
Deze maatregelen zijn niet alleen gunstig voor de otter, maar ook voor andere dieren en hun leefgebieden.
Daarom wordt de otter beschouwd als een sleutelsoort of paraplusoort voor het integrale beheer van hoogwaardige, waterrijke natuurgebieden.
Het is daarom zeer aan te raden om de otter systematisch op te nemen in diverse programma's, zoals de Blue Deal.
Helaas zien we dat de investeringen hier eerder afnemen dan toenemen.
Voor de realisatie van deze plannen is financiering essentieel.
Vandaar onze oproep aan de minister om voldoende middelen te verzekeren voor de geplande acties in de Antitankgracht-regio.
De otter fungeert als ambassadeur voor schoon water en natte natuur in het GroenRand-project, wat niet alleen fantastisch nieuws is voor de terugkeer van deze toppredator, maar ook een kans biedt om het brede publiek te informeren over het belang van biodiversiteit en natuurlijke oplossingen.
De uitdagingen vereisen een holistische aanpak waarbij beheerders, beleidsmakers en de gemeenschap actief participeren.
Het project concentreert zich op drie kernaspecten om de connectiviteit te verbeteren: verkeersveiligheid (het terugdringen van ongevallen), natte natuur (het herstellen van moerassen en rivieren) en voedselvoorziening (het waarborgen van voldoende en kwalitatieve vis).
Deze inspanningen dragen bij aan de aanpak van bredere milieuvraagstukken zoals klimaatadaptatie, waterkwaliteit, biodiversiteit en natuurlijke oplossingen.
Foto's: 'Otter over de grens' - Interreg
Geen opmerkingen:
Een reactie posten