maandag 9 september 2024

Vlaamse parken: politici moeten het algemeen belang vooropstellen

Vlaamse parken: politici moeten het algemeen belang vooropstellen


In april 2021 riepen de Vlaamse ministers Demir en Diependaele kandidaten op voor Nationale parken en Landschapsparken.
Aanvankelijk dongen tien gebiedscoalities mee voor de status van Nationaal park en dertien voor die van Landschapspark.
Na beoordeling door twee onafhankelijke jury's gingen zes kandidaat-Nationale parken en zeven kandidaat-Landschapsparken door naar de volgende fase.
Uiteindelijk erkende de Vlaamse Regering negen Vlaamse parken.
Is het proces nu afgerond, of is het zinvol om verder te gaan en een procedure op te zetten om andere gebiedsgerichte projecten nieuwe kansen te geven?
De jury prees alvast de niet-geselecteerde kandidaten en moedigde hen aan om hun inspanningen voort te zetten.


Met de erkenningen wilde de vorige Vlaamse Regering in een dichtbevolkte regio enkele grote, robuuste natuur- en landschapscomplexen realiseren.
Dit traject heeft overheden, terreinbeheerders, verenigingen en privé landeigenaren gestimuleerd om samen te werken aan de unieke natuur en het landschap in hun regio.
Dankzij de erkenning als Vlaams park kunnen deze samenwerkingsverbanden volledig tot bloei komen.

Maar wat nu?


We kunnen toch niet eindigen in een doodlopende straat en de ontwikkeling van nieuwe parken stopzetten?
Dat zou inconsequent zijn en geen blijk geven van een langetermijnvisie!
GroenRand verwacht daarom dat de toekomstige Vlaamse Regering in het aanstaande Regeerakkoord duidelijk zal maken welke stappen nodig zijn om een aanvraag in te dienen voor een nieuw Vlaams park.


GroenRand is natuurlijk voornamelijk geïnteresseerd in een park in de Voorkempen.
Als de Schietvelden en de Kalmthoutse Heide verbonden zouden worden, zou de Voorkempen onmiskenbaar het grootste ven- en heidegebied van Vlaanderen worden, wat zeker de titel van Nationaal park verdient.
Afgelopen zomer hebben de betrokken gemeentebesturen en de provincie Antwerpen zich op het laatste moment teruggetrokken uit de kandidatuur.
Zoals in andere gebieden was het erkenningsproces voor een Nationaal park complex.
Er heerste veel onzekerheid over de consequenties van de parkstatus door het ontbreken van het Parkendecreet, het wettelijk kader voor Vlaamse parken, wat leidde tot bezorgdheid over de impact op de landbouw.
Deze onduidelijkheden zijn inmiddels opgehelderd en aangepakt.
Eventuele resterende obstakels dienen op een constructieve wijze besproken te worden.


"Ondanks het ontbreken van officiële aankondigingen door de Vlaamse regering, is het vanzelfsprekend dat er in de volgende legislatuur een nieuwe oproep voor Vlaamse parken zal komen," concludeerde onze Raad van Bestuur tijdens een recente vergadering.
"Het voortzetten van het parkenbeleid door de Vlaamse Regering is logisch. Er is geen dwingende reden om te stoppen, temeer omdat Europa samenwerkingsverbanden die biodiversiteit stimuleren, aanmoedigt."
Echter, onze natuurvereniging merkt op dat een open dialoog met alle betrokken partijen momenteel niet haalbaar is vanwege de sterk gepolariseerde sfeer.
Daarom verzoekt GroenRand de toekomstige Vlaamse regering om de tweede oproep voor de erkenning van Vlaamse parken met twee tot drie jaar uit te stellen.
Onze organisatie pleit ervoor voldoende tijd te investeren in het onafhankelijk beoordelen van de argumenten van zowel voor- als tegenstanders.
"Belangengroepen benadrukken hun standpunten en tegenargumenten vaak met slogans in de media, maar de juistheid van deze informatie wordt zelden gecontroleerd," aldus onze Raad van Bestuur.
"Feiten zijn verdraaid en argumenten uit andere kwesties, zoals het stikstofdossier, zijn ten onrechte gebruikt."
Onze Raad van Bestuur erkent de zorgen van landbouwers: "Het stikstofbeleid en het mestactieplan hebben een significante impact op landbouwers. De daarmee gepaard gaande emoties staan los van de ontwikkeling van het Nationaal park," 
Lees meer (GroenRand schreef betrokken burgemeesters en provincie aan voor een onafhankelijk onderzoek):

Strategische dialoog 

De recent begonnen tweede termijn van Ursula von der Leyen als voorzitter van de Europese Commissie markeert een radicale nieuwe koers voor het Europese landbouwbeleid.
Von der Leyen is vastberaden om een conflict tussen landbouw en natuur te vermijden.
Aan het begin van dit jaar heeft zij een 'strategische dialoog' over de toekomst van de landbouw opgestart.
De Duitse academicus Peter Strohschneider presenteerde verleden week woensdag een rapport hieromtrent 'De Strategische dialoog over de toekomst van de Europese landbouw'.
Een apart fonds voor natuurherstel, los van het landbouwfonds, zou moeten bijdragen aan het herstel van natuurlijke habitats.
Sinds 18 augustus is de Europese Natuurherstelwet in werking getreden, die vergelijkbare doelstellingen nastreeft.
Elke lidstaat wordt nu verplicht om een Nationaal Herstelplan te ontwikkelen dat initiatieven promoot om gefragmenteerde natuurgebieden te verbinden en waterrijke natuurzones te creëren.
Europa stelt dus specifieke richtlijnen op voor biodiversiteit en ecologische netwerken, maar hoe Vlaanderen deze zal implementeren, blijft voor ons onduidelijk.

Onze burgerbeweging beschouwt Vlaamse parken als een middel om deze doelen te verwezenlijken.
We moeten streven naar een samenhangend netwerk van natuur, bestaande uit robuuste bossen en natuurgebieden die met elkaar verbonden zijn, zodat soorten zich tussen deze gebieden kunnen verplaatsen.
Dieren gebruiken bijvoorbeeld houtkanten als oriëntatiepunten in het landschap, en het is daarom essentieel dat deze zoveel mogelijk behouden, versterkt en met elkaar verbonden worden.
Hagen, heggen en houtkanten, samen met solitaire bomen, boomgroepen, poelen, bermen, boomgaarden, sloten en beken, vormen een cruciale 'ecologische infrastructuur' voor diverse soorten.
Door samenwerking met verschillende partners, streven we naar een breed gedragen visie en doordachte realisaties voor kleine landschapselementen.
Dit leidt tot een netwerk dat natuurkerngebieden in ons landschap verbindt met de omliggende gebieden tot een coherent geheel, waardoor natuurkernen niet als geïsoleerde 'eilanden' bestaan.

Verschillende soorten hebben uiteenlopende habitatbehoeften.
Het stimuleren van houtkanten en boomrijen omvat meer dan het uittekenen van lijnen of pijlen op een kaart.
Het vereist aandacht voor de werkelijke behoeften van soorten om te overleven, zich te verplaatsen, voedsel te vinden en zich voort te planten.
Een Nationaal park kan een wetenschappelijk kader bieden en tegelijkertijd bepalen of er landschapspecifieke ontsnipperingsmaatregelen nodig zijn.
De Europese strategieën om landbouw, milieu en klimaat te integreren, vereisen nog steeds aanzienlijke inspanningen.
GroenRand zet zich in voor een open en constructieve dialoog om deze benadering in het beleid op te nemen, zowel op regionaal als lokaal niveau.
In de praktijk streven we naar het bevorderen van de samenwerking tussen landbouw en natuur, waarbij Vlaamse parken dienen als middel om standpunten te verenigen.
Het stikstofdossier en het mestactieplan mogen niet in de weg staan van initiatieven die de biodiversiteit bevorderen.
Landbouwers dienen in te zien dat verzet tegen het Europese beleid kan leiden tot strengere dwingende maatregelen in de toekomst, opgelegd door Europa.
De erkenning van Vlaamse parken stimuleert landbouwers, natuurverenigingen, privé-eigenaren van landgoederen en overheidsinstanties om op vrijwillige basis samen te werken aan een gemeenschappelijk doel.


Vrijwilligheid 
Boeren en particuliere eigenaren die willen bijdragen aan de doelstellingen van een Nationaal park kunnen dit uit eigen beweging doen.
Nationale parken stellen geen extra eisen aan landbouwers of bedrijven met betrekking tot vergunningen.
De landbouwers in de regio zijn simpelweg goede buren die willen samenwerken om natuurdoelstellingen te bereiken.
Als ze besluiten deel te nemen, blijft de vergunningverlening ongewijzigd overeenkomstig de huidige wetgeving.
Het huidige Grenspark Kalmthoutse Heide omvat 6.000 hectare.
Voor erkenning is het vereist dat het park binnen 20 jaar uitbreidt naar ten minste 10.000 hectare aan weerszijden van de grens.
Deze uitbreiding zal alleen bestaande natuurgebieden betreffen, landbouw- en privégronden zijn niet nodig. 
De voorziene uitbreiding is ruimte die vandaag al natuurgebied is, zoals bijvoorbeeld de Antitankgracht met daarlangs het Ertbrandbos, het Markiezaat, het Peerdsbos, De Zoom…

Zelfs wanneer het strikt om vrijwilligheid draait, blijft er protest bestaan, wat eigenlijk onaanvaardbaar is.
De politiek moet hierboven staan en het algemeen belang vooropstellen.
Voor GroenRand is het cruciaal dat het park enkel bestaande natuur omvat, zonder inzet van landbouwgrond of andere terreinen.
Het doel is het park te realiseren door middel van een facultatieve samenwerking, zonder nadelige gevolgen voor landbouwers of grondeigenaren. 
Het gedeelte van het park dat in Nederland ligt, heeft al het parklabel gekregen.
Het zou logisch zijn dat Vlaanderen zal volgen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten