zondag 15 september 2024

De voordelen van de natuur zijn talrijk

De voordelen van de natuur zijn talrijk


De voordelen van de natuur zijn talrijk, zelfs voor degenen die denken dat ze zich ertegen moeten verzetten. De natuur dient als een cruciale buffer tegen de klimaatcrisis en de gevolgen ervan. Ze zuivert onze lucht en water en bevordert het fysieke en mentale welzijn van mensen. Recente wetenschappelijke studies benadrukken het essentiële belang van de natuur en wijzen op de verontrustende toestand van zowel insectenpopulaties als wilde bloemen. De natuur is een complex fenomeen dat op een veelzijdige manier moet worden benaderd.
Biodiversiteit vereist divers beheer.

Natuurreservaten en openbare groengebieden vormen een toevluchtsoord voor veel bedreigde planten en dieren.
Gelet op de gefragmenteerde staat van veel Vlaamse natuur, kan elke bijdrage helpen.
Ook jouw eigen tuin kan een belangrijke rol spelen in het behoud van de natuur. 
Elk stukje groen, hoe klein ook, is van belang voor ons ecosysteem en fungeert als een tussenstop voor insecten, vogels en kleine zoogdieren, waardoor hun migratie tussen groene gebieden vergemakkelijkt wordt. 


Aangezien tuinen ongeveer evenveel oppervlakte beslaan als bossen in Vlaanderen, kan een natuurvriendelijk tuinbeheer een aanzienlijke impuls geven aan onze biodiversiteit.
GroenRand onderstreept tevens het belang van adequaat beheer van wegbermen, aangezien dit cruciaal is voor het behoud van onze natuur.
Vlaamse wegbermen, die een biotoop vormen van ongeveer 13.000 hectare, kunnen dienen als lineaire verbindingen tussen gebieden.

Het is tijd dat landbouwers, boswachters, natuurliefhebbers en beleidsmakers samen aan de cafétafel zitten om te praten over het landschap van gisteren, vandaag en morgen.
Pot en een pint kunnen helpen om het pad naar wederzijds begrip te effenen.
Zo ontdekken we dat iedereen een hart voor de natuur heeft.
Samen staan we rond de tekentafel, als architecten van de natuur.
Met kleurrijke potloden tekenen we lijnen en creëren we landschappen waarin iedereen, van boer tot natuurliefhebber, zijn plek vindt.
Landbouwers kunnen ongetwijfeld een helpende hand bieden, aangezien zij de voornaamste beheerders van het landschap zijn.


Kleine landschapselementen waren typerend voor elke regio waar aan landbouw werd gedaan.
De vroegere functie van deze elementen is in de vergetelheid geraakt.
Hagen hielden vroeger de dieren op hun plaats. 
Landschapselementen boden bescherming tegen de wind en beschermden de gewassen.


Ze waren ook een trekpleister voor insecten, vogels en kleine zoogdieren.
Deze elementen hebben echter veel te lijden gehad.
Hun economische waarde verminderde en door de schaalvergroting van de landbouw en de toename van bebouwing zijn deze schilderachtige groene plekken vaak verdwenen.
De overgebleven landschapselementen zijn vandaag de dag nog steeds cruciale verbindingen in onze gefragmenteerde natuur.
Ze dienen niet alleen als schuilplaats en voedselbron voor vele dier- en plantensoorten, maar bevorderen ook de verspreiding van deze soorten (inclusief zaden) via lineaire 'stepping stones' naar andere habitats.


In de houtkanten en hagen leven vele roofinsecten en vogels die schadelijke soorten bestrijden.
Hagen, houtkanten, en zowel grote als kleine bossen hebben een positieve invloed op het klimaat van een landschap.
Ze verminderen wind en matigen temperaturen, wat leidt tot verkoeling in de zomer en minder strenge vorst in de winter.
Een belangrijke hedendaagse functie van kleine landschapselementen is het vertragen van de afvoer van regenwater.
In gebieden zonder deze elementen stroomt regenwater direct van de akkers en verhardingen af, waardoor beken en rivieren snel opzwellen na hevige regenval, met overlast in woon- en landbouwgebieden stroomafwaarts tot gevolg.


Het is ook van belang te vermelden dat deze Kleine Landschapselementen CO2 uit de lucht halen en koolstof terug in de grond brengen, onder meer door bladeren die op de grond vallen, verteren en zuurstof terug in de lucht brengen.
Het bodemleven floreert en het organisch materiaal houdt meer water vast, terwijl diepe wortels ervoor zorgen dat water sneller in de bodem infiltreert.
Zo creëer je een sterk en divers ecosysteem.
GroenRand kan nog uren doorgaan met het opsommen van alle voordelen.
Het enige wat
deze kleine landschapselementen vragen is een doordachte plaatsing, goed beheer en... geduld.


In het maatschappelijke debat worden landbouw en natuur vaak als tegenpolen beschouwd. Echter, landbouwers zijn niet tegen natuur.
Vier van de vijf landbouwers beschouwen het zelfs als hun taak om bij te dragen aan het milieu, de natuur en het landschap.  
In de laatste 15 jaar is het aantal boeren dat deelneemt aan beheerovereenkomsten en andere agromilieu-initiatieven aanzienlijk gestegen.
Het is noodzakelijk om beleid te ontwikkelen dat boeren niet alleen motiveert maar hen ook de mogelijkheid biedt om natuur- en milieudoelstellingen te integreren in een economisch rendabele bedrijfsvoering.
We pleiten voor meer stimulerende langetermijnvergoedingen en zien bemoedigende signalen vanuit Europa hieromtrent.
 
Landbouwers dienen toegang te hebben tot langdurige contracten voor de uitvoering van bijvoorbeeld soortenbeschermingsplannen en Natura 2000-projecten. Soorten migreren niet alleen binnen een enkel veld, maar in een breder gebied. Problemen zoals erosie of wateroverlast stoppen niet bij de grenzen van een perceel of bedrijf.
Samenwerking kan leiden tot verbeterde resultaten.
Foto's zijn van Rodrik Steverlynck

Geen opmerkingen:

Een reactie posten