Zal het thema van de Vlaamse parken opgenomen worden in het toekomstige Vlaams regeerakkoord?
Op vrijdag 13 oktober 2023 steeg witte rook op boven het Martelarenplein in Brussel: na een uitgebreid proces van anderhalf jaar heeft de Vlaamse regering, op aanbeveling van ministers Demir en Diependaele, negen Vlaamse parken erkend.
Naast het al bestaande Nationaal Park Hoge Kempen, worden nu ook de Brabantse Wouden, Scheldevallei en Bosland (onder bepaalde voorwaarden) erkend als nationale parken.
De Zwinstreek, Vlaamse Ardennen, Hart van Haspengouw, Grenzeloos Bocageland (inclusief de Voerstreek aan de Vlaamse kant) en Maasvallei zijn benoemd tot Landschapsparken.
GroenRand verwelkomt deze significante vooruitgang in het beleid voor natuur en landschap.
Deze negen parken zullen dienen als kroonjuwelen van het Vlaamse landschap.
Omdat deze parken beschouwd worden als de 'canon van Vlaamse cultuurlandschappen', is het logisch dat er een nieuwe oproep zou komen in de volgende legislatuurperiode.
Want dat is écht nodig!
Beeld je in dat je als wild dier door Vlaanderen trekt, met het dichtstbevolkte wegennet van Europa, waar bomen en struiken vaak honderden meters uit elkaar staan
Dit moet anders: er is dringend meer behoefte aan natuurverbindingen die speciaal voor wilde dieren zijn ontworpen.
Met de officiële erkenning krijgen de Vlaamse parken middelen toegewezen om natuurgebieden te versterken en met elkaar te verbinden, wat een extra reden is om dit initiatief te ondersteunen en verder te zetten.
Beeld je in dat je als wild dier door Vlaanderen trekt, met het dichtstbevolkte wegennet van Europa, waar bomen en struiken vaak honderden meters uit elkaar staan
Dit moet anders: er is dringend meer behoefte aan natuurverbindingen die speciaal voor wilde dieren zijn ontworpen.
Met de officiële erkenning krijgen de Vlaamse parken middelen toegewezen om natuurgebieden te versterken en met elkaar te verbinden, wat een extra reden is om dit initiatief te ondersteunen en verder te zetten.
Sinds 2021 was het voor coalities van lokale overheden, natuurbeheerders en eigenaren mogelijk om een erkenningstraject voor Landschapsparken of Nationale parken te starten, waardoor de eerste Vlaamse parken inmiddels een realiteit zijn geworden.
Europa telt ongeveer 500 Nationale parken, elk met een uniek karakter en schitterende natuur.
Is er een Europees land bekend dat plotseling is gestopt met het initiatief voor Nationale parken?Europa telt ongeveer 500 Nationale parken, elk met een uniek karakter en schitterende natuur.
Dat lijkt ons onwaarschijnlijk!
Eenmaal gestart met dit traject, is het ondenkbaar dat men hiermee zou ophouden.
Eerst een beetje geschiedenis
Een Nationaal park in Vlaanderen is een officieel erkend en geografisch begrensd gebied van aanzienlijke omvang, dat zich onderscheidt door zijn uitzonderlijke natuurlijke waarde en internationale allure.
Vooral voor Nationale parken zijn er strenge voorwaarden: een gebied moet minimaal 5.000 hectare zijn en binnen 24 jaar verdubbelen naar 10.000 hectare.
Het beheer ervan streeft naar duurzame bescherming en ontwikkeling van landschapsecolgische processen, ecosystemen, habitats en soorten.
Het streven van de Vlaamse regering is tevens gericht op het verminderen van de natuurfragmentatie en het bevorderen van uniformiteit in het beheer en de instandhouding van Vlaamse natuurgebieden, om zo de versnippering te bestrijden.
Dit unieke landschap en erfgoed creëren kansen voor toeristische en recreatieve activiteiten, altijd met respect voor de draagkracht van de natuur.
Op 17 mei 2023 kwamen de partners van de Bijzondere Commissie van Grenspark Kalmthoutse Heide overeen om voorlopig geen aanvraag voor het label 'Nationaal Park' in te dienen.
Er was een sterke consensus onder de partners over het belang van het voortzetten van de activiteiten en de inhoud van het Masterplan en Operationeel Plan, die cruciaal zijn voor toekomstige samenwerkingen.
Hoe de financiering zou plaatsvinden, was voor GroenRand onduidelijk.
Vooral voor Nationale parken zijn er strenge voorwaarden: een gebied moet minimaal 5.000 hectare zijn en binnen 24 jaar verdubbelen naar 10.000 hectare.
Het beheer ervan streeft naar duurzame bescherming en ontwikkeling van landschapsecolgische processen, ecosystemen, habitats en soorten.
Het streven van de Vlaamse regering is tevens gericht op het verminderen van de natuurfragmentatie en het bevorderen van uniformiteit in het beheer en de instandhouding van Vlaamse natuurgebieden, om zo de versnippering te bestrijden.
Dit unieke landschap en erfgoed creëren kansen voor toeristische en recreatieve activiteiten, altijd met respect voor de draagkracht van de natuur.
Op 17 mei 2023 kwamen de partners van de Bijzondere Commissie van Grenspark Kalmthoutse Heide overeen om voorlopig geen aanvraag voor het label 'Nationaal Park' in te dienen.
Er was een sterke consensus onder de partners over het belang van het voortzetten van de activiteiten en de inhoud van het Masterplan en Operationeel Plan, die cruciaal zijn voor toekomstige samenwerkingen.
Hoe de financiering zou plaatsvinden, was voor GroenRand onduidelijk.
De langdurige zoektocht naar parken zonder juridische structuur heeft in het verleden tot frustratie geleid.
Het Parkendecreet in Vlaanderen verschaft een juridisch raamwerk voor het oprichten en beheren van parken, met inbegrip van een structuur voor erkenning en subsidiëring, en maakt deel uit van een breder beleid voor landschapszorg.
Na goedkeuring door de commissie ontving het decreet de uiteindelijke goedkeuring van de plenaire vergadering van het Vlaams Parlement, maar dit kwam aanzienlijk laat.
Het Vlaams Parlement keurde op woensdag 7 juni 2023 het Parkendecreet goed, terwijl de Vlaamse Regering had verzocht om uiterlijk op 31 mei kandidaturen voor Nationale parken in te dienen.
Het wettelijk kader hiervoor werd pas op 9 juni 2023 bekrachtigd en afgekondigd.
De betrokken gemeentebesturen waren van mening dat de Leefmilieucommissie belangrijke amendementen, die onduidelijkheden en zorgen wegnamen, veel te laat heeft goedgekeurd.
Verscheidene gemeentebesturen, eigenaren en landbouwers trokken zich terug uit de kandidatuur voor de Kalmthoutse Heide vanwege het ontbreken van wettelijke duidelijkheid.
Onder andere Kalmthout, Stabroek, Brecht, Wuustwezel en Essen uitten kritiek op het gebrek aan klaarheid over de impact van de erkenning als park.
Dit resulteerde in het feit dat het project rond de Kalmthoutse Heide zich terugtrok als kandidaat voor een Nationaal park, door het ontbreken van steun van de betrokken gemeenten.
Het Parkendecreet in Vlaanderen verschaft een juridisch raamwerk voor het oprichten en beheren van parken, met inbegrip van een structuur voor erkenning en subsidiëring, en maakt deel uit van een breder beleid voor landschapszorg.
Na goedkeuring door de commissie ontving het decreet de uiteindelijke goedkeuring van de plenaire vergadering van het Vlaams Parlement, maar dit kwam aanzienlijk laat.
Het Vlaams Parlement keurde op woensdag 7 juni 2023 het Parkendecreet goed, terwijl de Vlaamse Regering had verzocht om uiterlijk op 31 mei kandidaturen voor Nationale parken in te dienen.
Het wettelijk kader hiervoor werd pas op 9 juni 2023 bekrachtigd en afgekondigd.
De betrokken gemeentebesturen waren van mening dat de Leefmilieucommissie belangrijke amendementen, die onduidelijkheden en zorgen wegnamen, veel te laat heeft goedgekeurd.
Verscheidene gemeentebesturen, eigenaren en landbouwers trokken zich terug uit de kandidatuur voor de Kalmthoutse Heide vanwege het ontbreken van wettelijke duidelijkheid.
Onder andere Kalmthout, Stabroek, Brecht, Wuustwezel en Essen uitten kritiek op het gebrek aan klaarheid over de impact van de erkenning als park.
Dit resulteerde in het feit dat het project rond de Kalmthoutse Heide zich terugtrok als kandidaat voor een Nationaal park, door het ontbreken van steun van de betrokken gemeenten.
Maar wat nu? Het is toch ondenkbaar dat het verhaal van de Vlaamse parken hier zou eindigen?
Recente spanningen rond landbouwkwesties zoals stikstofregels en het mestactieplan hebben bovendien de vrees aangewakkerd dat een Nationaal park zou kunnen leiden tot nieuwe beperkingen en vergunningsproblemen voor de landbouw en industrie.
Het parkendecreet stelt echter dat Nationale parken geen regulerende maar stimulerende initiatieven zijn.
Nationale parken leggen geen extra verplichtingen op aan landbouwers of bedrijven wat betreft vergunningen.
De vergunningverlening blijft ongewijzigd en is gebaseerd op de bestaande ruimtelijke ordening of natuurwetgeving, zoals Natura 2000.
Echter, deze garanties kwamen te laat.
Er was veel onzekerheid over de gevolgen van de parkstatus door het ontbreken van het Parkendecreet, de juridische grondslag voor Vlaamse parken, wat leidde tot bezorgdheid over de impact op de landbouw.
Deze onduidelijkheden zijn nu opgehelderd en aangepakt, waardoor deze belemmeringen zijn weggenomen.
De jury, onder leiding van Geert Noels, prees de niet-geselecteerde kandidaten en spoorde hen aan om hun inspanningen voort te zetten, wat erop wijst dat de Vlaamse Regering dit beleid waarschijnlijk zal voortzetten.
Daarom is GroenRand van mening dat het waardevol is om door te gaan met het ontwikkelen van een procedure die andere gebiedsspecifieke projecten nieuwe kansen kan bieden.
We mogen niet in een impasse belanden en mogen de ontwikkeling van nieuwe parken niet stopzetten.
Dat zou inconsistent zijn en geen blijk geven van een langetermijnvisie.
Daarom verwacht GroenRand dat de toekomstige Vlaamse Regering in het aankomende Regeerakkoord duidelijk zal aangeven welke stappen nodig zijn om een aanvraag voor een nieuw Vlaams park in te dienen.
Het parkendecreet stelt echter dat Nationale parken geen regulerende maar stimulerende initiatieven zijn.
Nationale parken leggen geen extra verplichtingen op aan landbouwers of bedrijven wat betreft vergunningen.
De vergunningverlening blijft ongewijzigd en is gebaseerd op de bestaande ruimtelijke ordening of natuurwetgeving, zoals Natura 2000.
Echter, deze garanties kwamen te laat.
Er was veel onzekerheid over de gevolgen van de parkstatus door het ontbreken van het Parkendecreet, de juridische grondslag voor Vlaamse parken, wat leidde tot bezorgdheid over de impact op de landbouw.
Deze onduidelijkheden zijn nu opgehelderd en aangepakt, waardoor deze belemmeringen zijn weggenomen.
De jury, onder leiding van Geert Noels, prees de niet-geselecteerde kandidaten en spoorde hen aan om hun inspanningen voort te zetten, wat erop wijst dat de Vlaamse Regering dit beleid waarschijnlijk zal voortzetten.
Daarom is GroenRand van mening dat het waardevol is om door te gaan met het ontwikkelen van een procedure die andere gebiedsspecifieke projecten nieuwe kansen kan bieden.
We mogen niet in een impasse belanden en mogen de ontwikkeling van nieuwe parken niet stopzetten.
Dat zou inconsistent zijn en geen blijk geven van een langetermijnvisie.
Daarom verwacht GroenRand dat de toekomstige Vlaamse Regering in het aankomende Regeerakkoord duidelijk zal aangeven welke stappen nodig zijn om een aanvraag voor een nieuw Vlaams park in te dienen.
GroenRand toont uiteraard vooral belangstelling voor een park in de Voorkempen
Indien de Schietvelden met de Kalmthoutse Heide verbonden zouden worden, zou de Voorkempen onmiskenbaar het grootste ven- en heidegebied van Vlaanderen vormen, wat zeker de status van Nationaal park zou rechtvaardigen.
Landbouwers en particuliere eigenaars kunnen uit eigen beweging bijdragen aan de doelstellingen van een Nationaal park.
Nationale parken stellen geen bijkomende eisen aan landbouwers of bedrijven op het gebied van vergunningen.
De landbouwers in de streek zijn eigenlijk goede buren die bereid zijn op vrijwillige basis samen te werken om natuurdoelen te bereiken.
Indien zij besluiten deel te nemen, blijft de vergunningverlening onveranderd volgens de huidige wetgeving.
Het huidige Grenspark Kalmthoutse Heide heeft een oppervlakte van 6.000 hectare.
Voor erkenning dient het park binnen 20 jaar uit te breiden naar ten minste 10.000 hectare aan weerszijden van de grens.
Deze uitbreiding zal enkel bestaande natuurgebieden betreffen. Landbouw- en privégronden zijn niet nodig.
De geplande uitbreiding omvat gebieden die reeds natuur zijn, zoals de Antitankgracht en aangrenzende gebieden zoals het Ertbrandbos, het Markiezaat, het Peerdsbos, De Zoom...
Landbouwers en particuliere eigenaars kunnen uit eigen beweging bijdragen aan de doelstellingen van een Nationaal park.
Nationale parken stellen geen bijkomende eisen aan landbouwers of bedrijven op het gebied van vergunningen.
De landbouwers in de streek zijn eigenlijk goede buren die bereid zijn op vrijwillige basis samen te werken om natuurdoelen te bereiken.
Indien zij besluiten deel te nemen, blijft de vergunningverlening onveranderd volgens de huidige wetgeving.
Het huidige Grenspark Kalmthoutse Heide heeft een oppervlakte van 6.000 hectare.
Voor erkenning dient het park binnen 20 jaar uit te breiden naar ten minste 10.000 hectare aan weerszijden van de grens.
Deze uitbreiding zal enkel bestaande natuurgebieden betreffen. Landbouw- en privégronden zijn niet nodig.
De geplande uitbreiding omvat gebieden die reeds natuur zijn, zoals de Antitankgracht en aangrenzende gebieden zoals het Ertbrandbos, het Markiezaat, het Peerdsbos, De Zoom...
Onzuiverheden moeten eerst worden weggefilterd
Hoewel de nadruk ligt op vrijwilligheid en er geen bijkomende gronden van landbouw of privé-eigenaren nodig zijn, blijft er protest, wat betreurenswaardig is.
Voor GroenRand is het cruciaal dat het park uitsluitend bestaande natuur omvat, zonder inzet van landbouwgrond of andere gebieden.
Misverstanden en onenigheden moeten snel worden opgelost, aangezien de biodiversiteit dringend behoefte heeft aan effectieve oplossingen.
Intense emoties bij boeren en natuurverenigingen hebben geleid tot het gebruik van onjuiste argumenten of het onterecht betrekken van irrelevante zaken om een standpunt te versterken.
Deze onzuiverheden moeten eerst worden weggefilterd.
We streven ernaar polarisatie te doorbreken door een neutrale partij in te schakelen die beoordeelt welke argumenten van beide zijden geldig zijn, in de hoop dat dit de gemoederen zal bedaren en de conversatie weer op gang zal helpen.
Het is cruciaal dat we elkaars argumenten begrijpen, maar ze moeten correct, betrouwbaar en onpartijdig zijn.
Als burgervereniging streven we ernaar de feitelijke juistheid te verifiëren via onafhankelijk onderzoek.
Daarom zoeken we steun bij lokale overheden en de provincie voor het aanstellen van een onderzoeksbureau of universiteit.
Lokale politici dienen ondersteuning te bieden en het algemeen belang voorop te stellen.
Organisaties zoals Groene Kring, Landelijke Toekomst, Natuurpunt en AnBeRo kunnen bij deze analyse betrokken worden.
Dit onderzoeksvoorstel is ook ingediend als agendapunt bij de Bijzondere Commissie van het Grenspark Kalmthoutse Heide.
Het Nederlandse deel van het park is reeds erkend als Nationaal Park.
Het zou logisch zijn als Vlaanderen dit voorbeeld zou volgen.
Voor GroenRand is het cruciaal dat het park uitsluitend bestaande natuur omvat, zonder inzet van landbouwgrond of andere gebieden.
Misverstanden en onenigheden moeten snel worden opgelost, aangezien de biodiversiteit dringend behoefte heeft aan effectieve oplossingen.
Intense emoties bij boeren en natuurverenigingen hebben geleid tot het gebruik van onjuiste argumenten of het onterecht betrekken van irrelevante zaken om een standpunt te versterken.
Deze onzuiverheden moeten eerst worden weggefilterd.
We streven ernaar polarisatie te doorbreken door een neutrale partij in te schakelen die beoordeelt welke argumenten van beide zijden geldig zijn, in de hoop dat dit de gemoederen zal bedaren en de conversatie weer op gang zal helpen.
Het is cruciaal dat we elkaars argumenten begrijpen, maar ze moeten correct, betrouwbaar en onpartijdig zijn.
Als burgervereniging streven we ernaar de feitelijke juistheid te verifiëren via onafhankelijk onderzoek.
Daarom zoeken we steun bij lokale overheden en de provincie voor het aanstellen van een onderzoeksbureau of universiteit.
Lokale politici dienen ondersteuning te bieden en het algemeen belang voorop te stellen.
Organisaties zoals Groene Kring, Landelijke Toekomst, Natuurpunt en AnBeRo kunnen bij deze analyse betrokken worden.
Dit onderzoeksvoorstel is ook ingediend als agendapunt bij de Bijzondere Commissie van het Grenspark Kalmthoutse Heide.
Het Nederlandse deel van het park is reeds erkend als Nationaal Park.
Het zou logisch zijn als Vlaanderen dit voorbeeld zou volgen.
Daarom blijven we ons hiervoor inzetten en schreven de betrokken burgemeesters aan:
 | groenrand.blogspot.com |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten