7 april: dag van de bever - bevers: Een kwelduivel of een medestander?
Nadat de beschermde wolf, eikelmuis en vleermuis de revue
gepasseerd zijn, kwamen de beschermde das en de bever onlangs in opspraak.
De
ene legt al een week een drukke Nederlandse spoorweglijn stil, terwijl de
andere vermoedelijk een hectare bos onder water gezet heeft in Zandhoven (Antwerpen).
Kunnen beschermde diersoorten zoals de bever een probleem vormen als hun
populatie toeneemt?
We proberen deze vragen te beantwoorden.
Onverwachte bondgenoot
Niet enkel dassen maar ook bevers zijn ijverige dieren.
Begin deze maand kwam het nieuws dat een dam in de Tappelbeek in Zandhoven het
water van de beek tegenhoudt zodat een hectare omliggend bos blank kwam te
staan.
De dam is waarschijnlijk het werk van een ijverige bever, al zijn ze er in
Zandhoven nog niet helemaal uit.
De optie "omgewaaide boom" wordt ook nog open gehouden.
De plaats was niet goed bereikbaar.
Maar op de detailfoto’s waren er heel wat afgeknaagde bevertakken in de constructie te zien.
Het lijkt dus een beverdam.
Als er veel twijfel is, is het altijd waardevol om kritisch te blijven.
Er zijn 2 alternatieve scenario's mogelijk,
Het is een omgevallen boom die een aantal stroomopwaarts afgeknaagde takken blokkeert, waardoor het dus toeval is.
Of zou over een omgevallen boom gaan, die gebruikt is als basis om een dam tegen op te bouwen?
De inwoners
die dicht bij de dam wonen zijn ongerust dat ook hun huizen onder water kunnen
komen.
Maar als de dam van een bever blijkt te zijn, mag de gemeente deze niet zomaar
weghalen.
"Ook
de bever is Europees beschermd, dus je mag daar niet zomaar aankomen",
legt Bianca Verhaert, ecoloog bij de Dienst Integraal Waterbeleid Antwerpen uit
aan VRT NWS.
"Er is al een aantal jaar beveractiviteit in het Zandhovens
gebied en we hebben er nog nooit klachten over gehad. Het bos is van nature een
nat bos en daarom ook gevoelig voor overstromingen."
Mochten er wel
degelijk huizen of straten onder water dreigen te lopen, kan de provincie wel
de dam aftoppen.
De bever doet het opnieuw goed in Vlaanderen en dat is vooral te danken aan
de beschermingsmaatregelen die de afgelopen jaren zijn genomen.
Die kwamen er
nadat het dier de vorige eeuw bijna uitgeroeid was omwille van zijn pels.
Volgens Kristijn Swinnen van Natuurpunt Studie zijn er momenteel in Vlaanderen
200 à 250 beverterritoria, waarin telkens drie à vijf bevers leven.
“Maar
vanuit een beverstandpunt is er nog ruimte, want Vlaanderen heeft habitat voor
900 beverfamilies.”
Als de beverpopulatie toeneemt, zou dit dan een probleem kunnen stellen
voor de land- en tuinbouw en moeten we vrezen voor akkers die onder water komen
te staan?
“Voor de landbouwsector kan de bever eerder een onverwachte
bondgenoot zijn”, legt Swinnen uit.
“Door de klimaatsopwarming kunnen de
beverdammen werken als kleine spaarbekkens die functioneel zijn voor de
landbouwers.
De kleine spaarbekkens zorgen ervoor dat in tijden van lange
droogte, het water behouden blijft en langzaamaan de bodem in kan sijpelen in
de plaats van in één keer af te voeren. Ook zorgen kleine beverdammen ervoor
dat er minder overstromingsrisico is voor gebieden stroomafwaarts, bij hevige
regenval.”
Swinnen
legt uit dat bevers niet altijd dammen bouwen, zo gedijen ze even goed in
stilstaand water zoals meren en vijvers.
“Als ze bovendien een dam bouwen,
stijgt de waterstand gemiddeld maar 47cm, hierdoor blijft het water in vele
waterlopen binnen de oevers.
En komt het omliggend gebied niet onder water te
staan zoals in Zandhoven.”
Volhardend
Territoria afbreken van dieren zoals bevers blijkt ook niet
altijd efficiënt te zijn.
Want bevers bouwen vaak op dezelfde plaats een nieuwe
dam.
"Bevers zijn heel volhardend. Als je een beverdam weghaalt, ligt er binnen de twee dagen al een nieuwe dam", zegt Verhaert.
"Wij kunnen in Zandhoven wel
ingrijpen, maar dan zouden we wekelijks moeten tussenkomen. Eens bevers zich op
een plek goed voelen, zullen ze daar blijven zitten."
Bron: eigen redactie en vilt
Geen opmerkingen:
Een reactie posten