Uitwerken en beheren projectenportfolio ‘De Antwerpse Rand'
©Kabinet gouverneur Cathy BerxDe Tussennota van de Nieuwe Rand werd door onze leden positief onthaald, maar men vond dat de doelstellingen -die uitgeschreven werden rond de klimaatgordel- technisch beter uitgewerkt moest worden (met bijkomende budgettering).
We konden van1 februari tot 16 maart 2024 feedback geven, en dat deden we.
GroenRand formuleerde toen (14 maart 2024) 17 aanbevelingen die gaan over de bosgordel, vernattingsplannen, ontsnipperingsplan (Plan Otter - Cornelis 2020), waterkwaliteit, het terug openmaken van gedempte gedeelten, het robuuster maken van het gehele fysische systeem voor droogteperiodes, de verbinding tussen de Schietvelden, een lichtplan voor vleermuizen en de verlenging van de langzame verkeersroute langsheen de Antitankgracht als onderdeel van een groter regionaal netwerk.
Deze 17 aandachtpunten zouden volgens GroenRand binnen het complex project beter en concreter uitgewerkt moeten worden.
Gezien de Antitankgracht dé drager is van de klimaatgordel (inclusief de beekvalleien) en gans de bosgordel rond Antwerpen, verdient dit de aanbeveling om gedetailleerder, diepgaander en nauwgezetter in te zoomen op knelpunten en opportuniteiten.
Hiervoor zijn technische plannen van verschillende werkvoorbeelden nodig zodat er concrete informatie aan de Vlaamse Regering kan worden aangeleverd.
GroenRand stelde vast dat de wegeninfrastructuur (Nx, de A102 en de verkeerswisselaar E34xE313 te Ranst)- via een set van mogelijkheden, oplossingen en werkvoorbeelden - concreet werd uitgewerkt, terwijl de klimaatgordel zich vertaalt in een aantal algemene principes.
We hebben duidelijk gemaakt dat we deze methodiek ook verwachten voor de klimaatgordel.
De klimaatgordel is een blauw-groen-gele gordel die inzet op verschillende aspecten van de klimaattransitie en op biodiversiteitswinsten:
- de ontwikkeling van schakels of missing links tussen aanwezige ecologische en landschappelijke gehelen;
- de uitbouw van grotere en aaneengesloten natuur- en bosgebieden;
- integratie van robuuste agrarische ruimte binnen het landschap;
- verwevenheid van de groene en blauwe structuren met oog op natte natuur en kwalitatieve watersystemen;
- ontharding en bouwshift als tegenhanger van de verrommeling van de ruimte;
- zachte recreatieve verbindingen creëren, i.f.v. ontmoetingsruimte tussen mens en dier.
- de ontwikkeling van schakels of missing links tussen aanwezige ecologische en landschappelijke gehelen;
- de uitbouw van grotere en aaneengesloten natuur- en bosgebieden;
- integratie van robuuste agrarische ruimte binnen het landschap;
- verwevenheid van de groene en blauwe structuren met oog op natte natuur en kwalitatieve watersystemen;
- ontharding en bouwshift als tegenhanger van de verrommeling van de ruimte;
- zachte recreatieve verbindingen creëren, i.f.v. ontmoetingsruimte tussen mens en dier.
In kader van de klimaatgordel – onderdeel van het complex project De Nieuwe Rand (DNR) – wenst het Departement Omgeving een portfolio op te laten stellen met projecten ter realisatie van deze klimaatgordel.
Met het gebiedsprogramma Groen Kruis en het regionaal landschap De Voorkempen wordt al een paar jaar nauw samengewerkt i.f.v. de open ruimte.
Op het grondgebied van de 18 betrokken gemeenten en districten van DNR zijn er verschillende plekken in de Antwerpse Rand die getransformeerd kunnen worden met een meer klimaatrobuuste inrichting.
Op het grondgebied van de 18 betrokken gemeenten en districten van DNR zijn er verschillende plekken in de Antwerpse Rand die getransformeerd kunnen worden met een meer klimaatrobuuste inrichting.
Het doel van de projectenportfolio is deze plekken en acties in beeld te brengen, een analyse te noteren van de knelpunten en kansen van deze plekken in een klimaatrobuuste ruimte, een inschatting te maken van de financiële kosten en – waar mogelijk of nodig – een wervend verhaal te schrijven of beelden te ontwerpen met betrekking tot de uitvoering van de acties.
Dit laatste punt is een troef bij de uitwerking van een kandidatuur voor relevante subsidieoproepen.
De opbouw van de porfolio gebeurt in overleg met de betrokkenen uit bovenvermelde gebiedswerkingen.
Dit proces dient mee de coalitie ‘klimaatgordel’ te ondersteunen en versterken.
De titel van de opdracht ‘De Antwerpse Rand’ duidt op de samenwerking tussen het complex project De Nieuwe Rand en de gebiedsprogramma’s Groen Kruis en Antitankgracht, en sluit aan bij de gebiedsdeal droogte ‘De Antwerpse Rand onthardt’ en de kandidatuur strategisch project ‘De Antwerpse Rand verbindt’.
De titel van de opdracht ‘De Antwerpse Rand’ duidt op de samenwerking tussen het complex project De Nieuwe Rand en de gebiedsprogramma’s Groen Kruis en Antitankgracht, en sluit aan bij de gebiedsdeal droogte ‘De Antwerpse Rand onthardt’ en de kandidatuur strategisch project ‘De Antwerpse Rand verbindt’.
Dit onderzoek naar de klimaatgordel zal leiden tot een globale gebiedsvisie, en een gebiedsprogramma dat (delen van) de visie verankert in het voorkeursbesluit van het complex project De Nieuwe Rand, dat zal bestaan uit concrete projecten en instrumenten om verder uit te werken.
Belangrijke partners (met hun eigen werking en doelstelling) die tevens in het werkingsgebied van de klimaatgordel aanwezig zijn:
Belangrijke partners (met hun eigen werking en doelstelling) die tevens in het werkingsgebied van de klimaatgordel aanwezig zijn:
Groen Kruis is een gebiedsprogramma onder coördinatie van provincie Antwerpen, waarbinnen verschillende partners intensief samenwerken rond 3 doelstellingen:
• Het creëren van toegankelijke, klimaatrobuuste en biodiverse open ruimte;
• Het uitbouwen van infrastructuur voor open-ruimteverbindingen;
• Het streven naar de juiste functie op de juiste plaats ter bescherming van de open ruimte. Het gebied strekt zich uit over de districten Ekeren, Merksem, Deurne en de gemeenten Schoten, Schilde, Wijnegem en Wommelgem.. Regionaal Landschap de Voorkempen werkt aan het behoud en beheer van natuur, landschap en erfgoed.
• Het creëren van toegankelijke, klimaatrobuuste en biodiverse open ruimte;
• Het uitbouwen van infrastructuur voor open-ruimteverbindingen;
• Het streven naar de juiste functie op de juiste plaats ter bescherming van de open ruimte. Het gebied strekt zich uit over de districten Ekeren, Merksem, Deurne en de gemeenten Schoten, Schilde, Wijnegem en Wommelgem.. Regionaal Landschap de Voorkempen werkt aan het behoud en beheer van natuur, landschap en erfgoed.
Het gebiedsgericht project Antitankgracht moet de hefboom vormen naar een geïntegreerde interbestuurlijke samenwerking rond de Antitankgracht.
Een gebiedscoalitie met als doel de Antitankgracht en haar omgeving als blauwgroen netwerk te versterken tot een veerkrachtig ruimtelijk systeem in de Voorkempen.
De inzet van tools en methodieken (leidraad en voorbeeldaanpak) bevorderen realisaties op terrein en zijn de motor voor een toekomst- en actiegerichte samenwerking.
Samen met de partners wordt, aan de hand van een partnerplatform en bijhorende organisatiestructuur, gebouwd aan een gebiedsgerichte visie.
Een gebiedscoalitie met als doel de Antitankgracht en haar omgeving als blauwgroen netwerk te versterken tot een veerkrachtig ruimtelijk systeem in de Voorkempen.
De inzet van tools en methodieken (leidraad en voorbeeldaanpak) bevorderen realisaties op terrein en zijn de motor voor een toekomst- en actiegerichte samenwerking.
Samen met de partners wordt, aan de hand van een partnerplatform en bijhorende organisatiestructuur, gebouwd aan een gebiedsgerichte visie.
Deze wordt opgesteld om draagvlak te creëren tussen de verschillende partners, om de neuzen in dezelfde richting te krijgen.
De visie wordt vertaald naar een actiegericht uitvoeringsprogramma (actieplan) met realisaties op terrein.
Alle partners werken samen aan een robuuste beleefbare natuur- en landschapsverbinding in de Voorkempen.
De visie wordt vertaald naar een actiegericht uitvoeringsprogramma (actieplan) met realisaties op terrein.
Alle partners werken samen aan een robuuste beleefbare natuur- en landschapsverbinding in de Voorkempen.
Groen Kruis en De Voorkempen startten samen met de Vlaamse Milieumaatschappij het Integraal waterproject Groot Schijn (2022-2027) op.
Dit project moet de hefboom vormen om via een interbestuurlijke samenwerking het afstroomgebied van het Groot Schijn valleibreed (verticaal en horizontaal) op te waarderen en de beekvallei terug de ruimte te geven die ze van nature nodig heeft.
Groen Kruis en het complex project De Nieuwe Rand werden begin 2024 geselecteerd voor een gebiedsdeal droogte ‘De Antwerpse Rand onthardt’ met drie onthardingsprojecten.
Groen Kruis, Antitankgracht en De Nieuwe Rand stelden zich in 2024 ook kandidaat voor een strategisch project ‘De Antwerpse Rand verbindt’, met als doel meer kracht te zetten bij de samenwerking en verdere stappen te zetten in de uitvoering van een aantal acties.
Uiteraard zijn er ook de lokale besturen die een belangrijke rol (kunnen) opnemen inzake klimaatdoelstellingen.
Ze doen dit niet enkel op lokaal niveau, maar ook op bovenlokaal niveau onder andere door hun actieve deelname aan bovenvermelde projecten.
Dit maakt hen partners met een cruciale rol voor het welslagen van (onder andere) de klimaatgordel.
Tot slot mogen de burgerbewegingen, specifiek GruunRant en GroenRand niet vergeten worden.
Beide groepen nemen actief deel aan de werkbank van het Haventracé, samenkomsten van Groen Kruis, Antitankgracht of IP Groot Schijn.
De portfolio is opgemaakt uit projectfiches.
De klimaatgordel situeert zich op het grondgebied van 18 lokale besturen of districten.
Het aantal op te maken fiches wordt geraamd op 100 (dit is een richtcijfer).
De portfolio bevat een algemene inleidende tekst over de klimaatgordel, het belang van de gebiedscoalitie(s) en een leeswijzer bij de opbouw van de projectfiches. Inhoudelijk bevatten de fiches ten minste volgende informatie:
Het aantal op te maken fiches wordt geraamd op 100 (dit is een richtcijfer).
De portfolio bevat een algemene inleidende tekst over de klimaatgordel, het belang van de gebiedscoalitie(s) en een leeswijzer bij de opbouw van de projectfiches. Inhoudelijk bevatten de fiches ten minste volgende informatie:
- situering (tekst en beeld) actiegebied en ingreep
- Doelstellingen en acties
- meerwaarde realisatie actie als onderdeel van de klimaatgordel
- beknopte analyse bestaande toestand
- urgentie en haalbaarheid van het project
- SWOT-analyse
- (potentiële) stakeholders
- benoeming relevante beleidsthema’s
- benoeming interactie met andere projecten in het actiegebied
- noodzakelijke instrumenten voor realisatie van het project
- eerste inschatting financiële raming (op hoofdlijnen)
- raming doorlooptijd realisatie project
Bron: eigen redactie - Nieuwe Rand
Geen opmerkingen:
Een reactie posten