Het verschil tussen bevers, otters, muskusratten en beverratten
Jonge bevers gaan eind juni op zoek naar een eigen stek. Het uitgelezen moment ons grootste knaagdier te spotten. Maar hoe zie je het verschil tussen zwemmende bevers, muskusratten, beverratten en de zeldzame otters? Niels Desmet van de Zoogdierenwerkgroep legt uit hoe je de lookalikes uit elkaar kan houden.
GroenRand stimuleert een gebiedsgerichte aanpak
Elk jaar zet GroenRand een zeldzaam dier in de kijker. In 2023 was dat de bever om een goede reden. Dit grootste knaagdier in Vlaanderen en Europa lijkt goed te gedijen langs de Antitankgracht in de regio. Naast de otter en de boommarter wordt de bever vaker gespot aan de Antitankgracht. Die gracht fungeert als een ‘dierostrade’. Door het opduiken van deze rode lijstsoorten bewijst de Antitankgracht dat het een goede verbinding vormt tussen verschillende natuurgebieden. Meer bevestiging heeft GroenRand niet nodig om te streven naar het behoud en de vergroening van gebied langs de gracht. De natuurvereniging stimuleert dan ook een gebiedsgerichte aanpak op basis van landschapsbenadering. Een klimaatgordel moet zorgen voor eenheid in beheer zodat er territoriale verbindingen voor dieren komen.
Bevers zijn familiedieren
Bevers staan gekend als echte familiedieren: een beverkoppel heeft een monogame relatie en krijgt elk jaar gemiddeld twee of drie jongen.
Een doorsnee gezin bestaat uit een ouderkoppel, jongen van dat jaar en jongen van het jaar ervoor.
Een typische kolonie bestaat dus uit twee tot tien dieren.
De jongen van het eerste nest (die dus één jaar oud zijn) helpen bij het grootbrengen van hun jongere broertjes en zusjes.
Na verloop van tijd worden de oudste jongen door de ouders bedankt voor bewezen diensten en verstoten.
Tot 170 kilometer van huis
Nadat de jongen het territorium van de ouders verlaten hebben moeten ze op zoek naar een eigen territorium.
Bevers verdedigen hun territorium fel.
Het komt er voor de jonge reizigers dan ook op aan om een geschikt onbewoond gebied te vinden.
Een beverthuis maak je niet alleen, en tijdens hun tocht gaan de vrijgezellen dan ook nog eens op zoek naar een partner.
Die zoektocht kan een jonge bever ver van het ouderlijk huis brengen: de meeste bevers vinden een nieuwe stek op vijf tot dertig kilometer van huis, maar dit kan oplopen tot 170 kilometer.
Eens een bever een geschikt territorium heeft gevonden, zal hij dit markeren met geurposten en hoopjes van modder, bladeren, en twijgjes die hij verder markeert met castoreum of ‘bevergeil’: een stof die wordt geproduceerd in klieren en roodachtige vlekken geeft.
Vroeger werd castoreum gebruikt als koortswerend middel en smaak- en reukstof in parfum, roomijs en snoep.
Nachtactief door de mens
Deze periode van het jaar is uitermate geschikt om een bever te zien te krijgen: de jonge dieren zijn heel actief en bewegen zich voort langs waterlopen.
Omdat bevers vooral ’s nachts actief zijn, kan je best na zonsondergang op zoek gaan.
Onderzoek van Kristijn Swinnen (Universiteit Antwerpen) maakte duidelijk dat de bever (mede) dankzij de mens nachtactief is geworden.
Bevers vertonen heel wat kenmerken van dagactieve dieren, maar hebben mogelijk onder druk van intensieve bejaging hun toevlucht genomen tot de nacht.
Knaagsporen
De typische knaagsporen vind je vooral in het najaar, wanneer bevers boombast eten en hun wintervoorraad takken aanleggen.
Bevers hebben speciale bacteriën in de blindedarm die hen in staat stellen om houtige gewassen te verteren.
In het voorjaar en tijdens de zomer voeden ze zich vooral met kruiden.
Waarnemingen melden
De meeste waarnemingen van bevers komen uit het zuiden en oosten van het land, maar de bever keert ook gestaag terug naar zijn oude leefgebieden in het westen.
Heb je een bever gezien, of een van zijn lookalikes, meld dit dan zeker op waarnemingen.be (liefst met foto).
Die gegevens zijn erg belangrijk voor de bescherming van de bever, die in de categorie ‘Kwetsbaar’ staat op de Vlaamse Rode Lijst.
Wildcamera's
Wildcamera’s zijn een ideaal hulpmiddel om de mysterieuze wereld van wilde dieren te ontdekken.
Ze maken het mogelijk om dieren ongestoord en op elk moment waar te nemen.
Naast de algemene soorten bieden wildcamera’s een uitstekende mogelijkheid om de aanwezigheid van zeldzame zoogdiersoorten te observeren.
Op deze website kan je beelden bekijken van Marc Gorrens - lid van GroenRand.
De wildcamera langs het Schijn in Wijnegem
De Wildcamera langs het Schijn in Heerenbos te Oelegem
De Wildcamera langs het Fort van Oelegem
Hier vind je de laatste waarnemingen van bevers in België
Tekst: Niels Desmet, Zoogdierenwerkgroep Natuurpunt
Foto's: Kristijn Swinnen, Blake Matheson (Flickr), Anita Gould (Flickr), Hugo Willockx
Geen opmerkingen:
Een reactie posten