zaterdag 11 mei 2024

De bedreigde heivlinder een handje helpen

De bedreigde heivlinder een handje helpen

                                                                                   © Daan Van Eenaeme

Zoals zijn naam al doet vermoeden, is de heivlinder een soort die graag vertoeft in de vrij open heide- en duinlandschappen van het Grenspark Kalmthoutse Heide, het Vliegveld Malle, het Klein- en Groot Schietveld.  In onze GroenRand-regio dus!

GroenRand tracht natuurgebieden te verbinden

Reeds eerder scheef GroenRand dat heel wat soorten dagvlinders het niet zo goed doen in Vlaanderen. De achteruitgang van een soort zoals de Heivlinder is het resultaat van een complexe cocktail van factoren.
De belangrijkste knelpunten hangen samen met de oppervlakte, de kwaliteit en de ruimtelijke en temporele spreiding van geschikt leefgebied.
Daarnaast is het erg waarschijnlijk dat verplaatsingen doorheen het Vlaamse landschap (dispersie, (her)kolonisatievermogen) geremd worden door een gebrek aan landschapsstructuren die voor een mogelijke connectiviteit tussen gebieden kunnen zorgen. 
De heivlinder is een soort die al decennia achteruitgaat door verlies en versnippering van zijn leefgebied. Vandaar dat GroenRand het belangrijk vindt om deze gebieden zo goed als mogelijk te verbinden met elkaar.


Om een verdere achteruitgang te voorkomen is er een gericht actieplan nodig. Om dit actieplan op te stellen werd de genetische diversiteit van de Vlaamse heivlinderpopulaties en hun onderlinge interactie bekeken . De heivlinder is een warmteminnende, middelgrote dagvlinder met de status ‘Bedreigd’ op de meest recente Rode Lijst van dagvlinders in Vlaanderen (Maes et al. 2021). In België beperkt het verspreidingsgebied van de soort zich momenteel tot twee grote regio’s in Vlaanderen: één aan de kust en één in de Kempen. Sinds 1991 verloor de heivlinder bijna de helft van haar Vlaams verspreidingsgebied, waarbij er vooral in de Antwerpse Kempen lokale populaties verdwenen.


De heivlinder is een vlinder van ongeveer 5-6 cm en kan je herkennen aan de bruine bovenkant van de vleugel, met 2 oogvlekken op de voorvleugel, en 1 op de achtervleugel.
De onderkant van de voorvleugel is licht oranje en heeft 2 oogvlekken, en op de onderkant van de achtervleugel kan je een soort marmerpatroon zien.
Door deze patronen gaat hij goed op in zijn omgeving, en maakt het soms moeilijk om hem te spotten.

Vlinderspecialist Daan Van Eenaeme
                   
In het kader van het Soortenbeschermingsprogramma Heivlinder zetten Daan Van Eenaeme en Dirk Maes samen met Natuur en Bos verleden week 82 heivlinderrupsen uit in Grobbendonk.


De heivlinder heeft het lastig en is o.a. in vrije val in onze Voorkempen. Met een kweek en translocatie proberen we de soort een duwtje in de rug te geven: we vingen vorig jaar een aantal volwassen vlinders in Lommel en Houthalen-Helchteren en kweekten daarmee eitjes en rupsen.


Die rupsen werden uitgezet in een habitat dat door goede beheerwerken (plaggen, begrazen, open houden van zandige plekken, ...) weer kansen biedt aan de heivlinder.

© Daan Van Eenaeme

De kweek van rupsen is een experiment.
Of zelfs een primeur.
© Daan Van Eenaeme

We hopen hiermee te ontdekken of dit de heivlinder vooruit kan helpen, in diverse natuurgebieden in Vlaanderen.

Bron - foto's: INBO - Natuurpunt - ANB

Geen opmerkingen:

Een reactie posten