woensdag 22 november 2023

Libellen: sommige culturen beschimpen hen, terwijl andere hen vereren.

Libellen: sommige culturen beschimpen hen, terwijl andere hen vereren

                                                                                 Bosbeekjuffer

Tijdens de achttiendelige reeks van Onze GroenRand-natuur kon je heel wat inheemse dieren, planten en zwammen zien. Bekende én minder bekende soorten werden de voorbije weken op deze website in beeld gebracht.


                                                                                                  Bosbeekjuffer

Waar water is, zijn er libellen en waterjuffers.
Aan de start van de zomer tonen deze vliegende insecten met slank achterlijf en lange vleugels zich van hun mooiste kant.
De lichaamsbouw van een libel is ingenieus.
Grote ogen, soms een groen dik borststuk met grote poten en een slank hemelsblauw achterlijf.
Maar ook ander kleuren sieren haar met een heel kleurenpalet.
Van geel tot fel rood, tot metallic blauw groen of zelfs zwart, maar toch anders kleurend als de zon schijnt. De vier vleugels kunnen onafhankelijk van elkaar bewegen.
Hierdoor kan ze alle kanten op, zelfs achteruit.


                                                                              Gevlekte witsnuit


Het is zeker mogelijk om een twintigtal soorten te zien langs de Antitankgracht.
Indien we de tapbeken en de vijvers in de bossen en parkdomeinen erbij nemen, zijn tot dertig soorten mogelijk.
De Antitankgracht heeft een redelijk goede waterkwaliteit, wat van essentieel belang is voor de larven van libellen en juffers.
Dit duidt op veel variatie in water- en oevervegetatie en goed beheer.
Een compleet ander beeld dan de jaren zestig, zeventig en tachtig van de vorige eeuw.
Door vervuiling van het water verdwenen veel soorten.
Maar door maatregelen van de overheid en natuurbeheerders verbeterde de water- en daarmee ook de natuurkwaliteit van de natuurgebieden.
Hier zie je hoe goed die ingrepen zich uitbetalen.


                                                                        Koraaljuffer


Wetenschappers schatten dat libellen 300 miljoen jaar geleden voor het eerst zijn verschenen.
Dat zou betekenen dat ze al leefden voor de menselijke beschaving en ouder zijn dan de dinosauriërs.
Ongetwijfeld zijn libellen fascinerende insecten die tot de verbeelding van veel mensen spreken, omdat ze de hoofdpersonen zijn in veel mythes, overtuigingen en verhalen die al eeuwenlang de ronde doen.
Sommige culturen beschimpen hen, terwijl andere hen vereren. Door de eeuwen heen zijn er veel mythen ontstaan ​​en sommige worden nog steeds van generatie op generatie doorgegeven.


Venwitsnuit


Eeuwenlang hebben volkeren libellen met argwaan bekeken.
Zweedse volkslegendes beschuldigden hen van het uitsteken van de ogen.
Van Duitsland tot Engeland associëren mensen libellen met de duivel, waardoor ze bijnamen kregen als "waterheks" en "duivelspaard".


                                                                                            Viervlek


In de traditionele Inheems-Amerikaanse cultuur wordt de libelle gezien als een symbool van wedergeboorte.
In de Indiaanse mythologie wordt de libel beschouwd als een teken van transformatie en verandering.
Daarom worden ze vaak geassocieerd met reïncarnatie en de zielen van de doden.

 ©  Julia bos


Ook in de tijd van de Egyptenaren werd de libel gebruikt bij alledaagse afbeeldingen.


Dit vooral bij bijzondere gelegenheden zoals het overgaan naar de volgende wereld. Bij de graftombe van Mereruka, de hoogste functionaris die de farao diende, is er op het beeldhouwwerk een libelle te zien.


                                                                                                                                              ©  Julia bos

De Egyptenaren geloofden dat wereldse bezittingen erg belangrijk waren in het hiernamaals en gebruikten voor het begraven van hun overledenen alleen de mooiste objecten (libellenamuletten, -kralen en -halsbanden).
Ze waren gemaakt van glanzend, helderblauw faience.

                                                                                   Vuurjuffer


De libelle ziet eruit als een teer wezen, maar sommige soorten hebben de kracht om een oceaan over te vliegen of kunnen een snelheid halen van vijftig kilometer per uur.
Daarmee zijn zij een van de snelste insecten.


                                                                                 Vuurlibel


Met haar felle kleuren en glinsterende vleugels wordt ze in vele culturen gezien als brenger van kracht, vrolijkheid en lichtheid.
Aangenomen wordt dat het geluid van libellenvleugels geluk en voorspoed brengt.
Vanwege haar korte levensduur, leert ze de mensheid genieten van het moment.

                                                                         Weidebeekjuffer



De bevolking van Birma voerde vroeger een ritueel uit waarbij mensen libellen in het water om hun dorpen gooiden. Gedacht wordt dat dit was om de muggenpopulatie te controleren en zichzelf zo te beschermen tegen ziektes zoals gele koorts en malaria.

Foto's zijn van Wim Verschraegen - medewerker van Onze GroenRand-natuur





Geen opmerkingen:

Een reactie posten