GroenRand: Onze GroenRand-natuur: Markiezaat, Elznbos en de Noordpolder van Ossendrecht

zaterdag 4 november 2023

Onze GroenRand-natuur: Markiezaat, Elznbos en de Noordpolder van Ossendrecht - deel 5

Onze GroenRand-natuur: Markiezaat, Elzenbos en de Noordpolder van Ossendrecht

Foto's zijn van Els De Backer en Frank Vermeiren - zij werken mee aan het 'Onze GroenRand-natuur'-project. Cartoon is van Gie Campo (GIER)

Deel 5

Natuurvereniging GroenRand is uiteraard tevreden met de huidige gebiedsgerichte aanpak en evolutie.

Hoe meer de natuur aan elkaar hangt, hoe waardevoller ze wordt. Ontsnippering is dan ook een belangrijke pijler. Barrières zoals (spoor-)wegen en bruggen moeten uitgerust worden met ecoducten en ecotunnels, waar de dieren via ecofences naartoe geleid worden. Zo krijgen organismen een groter leefgebied ter beschikking. Versnippering leidt tot isolatie van dieren waarbij geen genenuitwisseling meer mogelijk is. In een kleine populatie met maar een klein aantal individuen, is het moeilijk om voor gezonde nakomelingen te zorgen, omdat het risico op inteelt groot is.

GroenRand ijvert om een natuurverbinding te maken tussen het grenspark Kalmthoutse Heide, de Schietvelden en de Antitankgracht met de aanleunende bossen.
De Antitankgracht vormt een verbindingsroute en ruggengraat voor het Klein Schietveld en aanleunende bossen zoals het Fort van Stabroek, Schrans van Smoutakker , Elsenbos, Ertbrandbos, het Mastenbos, de Uitlegger, Fort van Brasschaat, de Mick, de Inslag…

De Nederlandse zijde omvat de Brabantse Wal dewelke via de Duintjes verbonden kan worden met de Markiezaat.

Het Markiezaat (nummer 1 op het onderstaand plannetje) is een deel van de Oosterschelde dat in 1984 in het kader van de Deltawerken van de zee is afgesloten zodat er een meer is ontstaan.
Het Markiezaatsmeer, met de aangrenzende oevers, wordt Markiezaat genoemd.

Het Markiezaat – ligt op de grens van de provincies Noord-Brabant en Zeeland en heeft een oppervlak van 1843 hectare.

© Els De Backer

Het is een uitgestrekt natuurgebied dat bestaat uit moerassen, wetlands, graslanden en rietvelden.
Het beheer is erop gericht om een zo gevarieerd mogelijk moeras-ecosysteem te ontwikkelen.
In de toekomstvisie van de terreinbeheerder zal er een groot aantal terreintypen ontstaan van opgaand loofbos, dichte rietoevers, ruige halfopen schorren, kortgrazige open schorren en drassige oeverzones tot open water.
Om voldoende variatie te bereiken wordt o.a. begrazing toegepast.

Begrazing met paarden © Els De Backer

Het Markiezaat is een belangrijk vogelgebied en fungeert als broedgebied en foerageergebied voor diverse vogelsoorten.

Fuut - Frank Vermeiren

Het herbergt een scala aan watervogels, zoals verschillende fuutachtigen, eenden, zwanen, ganzen, reigers, steltlopers en meeuwen.

Lepelaar Frank Vermeiren

Kluut Frank Vermeiren

Er komen veel watervogels voor als broedvogel of als doortrekker, rietvogels als kleine karekiet, rietzanger en rietgors nemen de laatste jaren toe.

Rietzanger - Frank Vermeiren

Rietgors - Frank Vermeiren

Het gebied is ook de thuisbasis van roofvogels, zoals de bruine kiekendief en de zeearend.
Soorten die de laatste jaren als nieuwkomer in het gebied zijn aangetroffen, zijn onder meer grote zaagbek, grote bonte specht, baardman, klapekster en kwartel.

Grote zaagbek - Frank Vermeiren

Grote bonte specht - Frank Vermeiren

Ook zijn veel rode-lijstsoorten gezien, waaronder zomertortel, Engelse kwikstaart, nachtegaal en kneu.

Nachtegaal - Frank Vermeiren

Kneu - Frank Vermeiren

© Els De Backer

Het Elsenbos

Het Elsenbos (N° 6 op het kaartje) in Stabroek, is een aantrekkelijk stukje groen van 60 hectare ten noorden van Antwerpen.

Je kan er wandelen tussen naald- en loofhoutbos, heide, weilanden, een akker en een poel.

Wie goed oplet, ontdekt sporen van reeën en eekhoorns of het getokkel van een specht.

In het noorden is het reservaat Schans van Smoutakker langs de Antitankgracht gelegen.
In dit reservaat zijn verschillende bunkers ingericht als winterverblijfplaats voor vleermuizen (overwinteringspopulatie van max. 30-tal vleermuizen met vooral Watervleermuis) en komen er verschillende zeldzamere planten als schubvaren, koningsvaren, groot blaasjeskruid (omwallingsgracht), … en zeldzame korstmossen als duinzwelmos voor.

Noordpolder van Ossendrecht (Brabantse Wal)

De Noordpolder van Ossendrecht is een natuurgebied van 128 hectare groot in eigendom van Natuurmonumenten.

Natuurmonumenten plaatste stuwtjes in afwateringssloten om het schone kwelwater vast te houden en het vervuilde water uit de omgeving buiten te houden.

Hiermee zijn natte graslandjes gemaakt.

© Els De Backer

In de knotwilgen broeden steenuilen en de vochtige weilanden dienen als pleisterplaats voor grauwe gans en kolgans.

Lees meer:

Studie bepleit ecologische verbinding tussen Groot en ...

GroenRand wil Groot en Klein Schietveld zo snel mogelijk verbonden zien

Milieuvereniging GroenRand pleit ervoor om het Groot en Klein Schietveld zo snel mogelijk met elkaar te verbinden. De verbinding is noodzakelijk bij de realisatie van het toekomstig Nationaal Park.

www.gva.be