maandag 7 oktober 2024

De klimaatgordel, onze adviezen zijn opgenomen

De klimaatgordel, onze adviezen zijn opgenomen

In lijn met het decreet op complexe projecten is er voor het project De Nieuwe Rand een alternatievenonderzoeksnota opgesteld, waarop GroenRand haar advies heeft uitgebracht.
Dit document, opgesteld door het projectteam, is beoordeeld tijdens een adviesronde en publieke raadpleging.
Een samenvatting is opgesteld met de ontvangen feedback en adviezen, de reacties daarop, en de daaruit voortvloeiende aanpassingen aan het document.
Verschillende van onze doelstellingen zijn in dit document opgenomen.
De Voorkempen is een regio van hoge natuurlijke en cultuurhistorische waarde.
Ondanks de stedelijke nabijheid kenmerkt het gebied zich door een hoge concentratie aan natuur-, park- en bosgebieden. 
Echter, deze gebieden zijn versnipperd of soms ver van elkaar gelegen.
Studies, rapporten en wetenschappelijke inzichten benadrukken de ecologische noodzaak van het verbinden van deze gebieden in de Voorkempen en stellen mogelijke oplossingen voor.
GroenRand pleit voor meer aandacht voor veilige dierovergangen in deze gebieden, zodat dieren zoals otters, bevers, reeën, boommarters, salamanders, kikkers en zelfs vleermuizen veilig kunnen oversteken.
Dit zou de dieren meer leefruimte bieden, evenals toegang tot voedsel en schuilplaatsen, en het zou hen helpen gemakkelijker een partner te vinden.
GroenRand zet zich al jaren in om in de oostrand van Antwerpen volwaardige groene verbindingen te creëren, de zogenaamde 'ontbrekende schakels' die ook beschreven staan in het ruimtelijk structuurplan.
Samen kunnen we deze schakels realiseren om een volwaardige natuur(klimaat)gordel te vormen.
GroenRand ziet de Antitankgracht als een cruciaal element en steunpilaar van de klimaatgordel en verlangt naar een beoordeling van de huidige 'zuiverheid' en het ecologische herstel van de Antitankgracht.
Daarnaast is het onze doelstelling om een stappenplan te ontwikkelen dat dit herstel bevordert, in overeenstemming met het Landschapsbeheerplan.


Wat is voor GroenRand belangrijk?

Voor ons waren de klimaatgordel, waarvan de Antitankgracht de drager vormt, en de verbinding tussen het Groot en Klein Schietveld twee belangrijke punten. 
Zo is het Grenspark Kalmthoutse Heide een uniek natuurgebied dat ongeveer zesduizend hectare beslaat.
De heide, vennen, bossen en landduinen zijn van onschatbare ecologische en cultuurhistorische waarde.
Dat ziet GroenRand graag verbonden met de militaire domeinen, het Klein en Groot Schietveld.
Daar bevinden zich enkele van de best bewaarde stukken natte heide in Vlaanderen.
Die zijn cruciaal zijn voor het overleven van typische heidesoorten zoals het heideblauwtje.
De vennen vormen er belangrijke habitats voor onder meer de adder, het gentiaanblauwtje, de nachtzwaluw en de boomleeuwerik.
Het Klein Schietveld (900 hectare), het Groot Schietveld (1297 hectare) en de Kalmthoutse Heide vormen volgens GroenRand samen een van de grootste aaneengesloten heide- en vennengebieden van Vlaanderen. 
Het beter verbinden van de open ruimtes in de nabijheid van de klimaatgordel vormt onderdeel van het voorliggend onderzoek, in kader van de klimaatdoelstellingen.
Hierbij kan gedacht worden aan ontsnipperingsmaatregelen en kan ook aandacht uitgaan naar passages voor dieren.
De Antitankgracht wordt aanzien als dragende structuur voor bos en heide en als leef- en verbindingsgebied voor de otter en/of vleermuizen.
Zo zijn alle forten langs de Antitankgracht beschermd als SBZ-gebied, specifiek voor vleermuizen. 
In de doelstellingen van dit SBZ staat dat de verbinding tussen de forten langsheen de Antitankgracht essentieel is. 
De Antitankgracht en de omliggende groene kamers hebben een hoge biologische waarde voor heel wat soorten, waaronder vleermuizen.
De effecten van verstoring door bijkomende verlichting wordt meegenomen .
Er zijn daarnaast meerdere waarnemingen van (aangereden) otters langsheen de Antitankgracht. 
In het soortenbeschermingsprogramma voor de otter wordt de Antitankgracht als belangrijk verbindingsgebied voor de soort beschouwd en worden hieraan een aantal ontsnipperingsmaatregelen gekoppeld.
Binnen de Klimaatrobuuste Rand  adviseren we meer de link te leggen met soorten en migratie.
Zo zou bv. ontsnippering aan de Antitankgracht met het oog op verbindingen tussen potentieel geschikte gebieden voor de Otter opgenomen moeten worden.
Algemeen zijn vismigratie en knelpunten voor deze migratie een gebrek in de nota.
We stellen alvast volgende toevoeging  voor: “De klimaatgordel biedt ook opportuniteiten om te streven naar een versterking en verbinding/ontsnippering van het ecologisch netwerk, toekomstbestendige landbouw en een veerkrachtig watersysteem".

Ontsnipperen en verbinden

Het realiseren van een heideverbinding via de Antitankgracht en het Mastenbos tussen de Kalmthoutse Heide en Schietvelden is een ambitie van de provincie Antwerpen en het Agentschap Natuur en Bos waar binnen dit project rekening mee wordt gehouden.  
De heideverbinding over de Antitankgracht tussen de Kalmthoutse Heide naar het Klein Schietveld staat beschreven als bouwsteen. 


Hier wordt dus rekening mee gehouden.
Onze droom blijft om hier een Nationaal park te realiseren.
De verbinding Ertbrandbos – Kalmthoutse Heide dient in beeld gebracht te worden.
Deze is uitermate belangrijk om de verbinding te realiseren tussen Kalmthoutse Heide over Ertbrandbos, Mastenbos, Uitlegger naar het Klein Schietveld.


De Opstalvallei wordt, zoals bepaald in het GRUP Afbakening Zeehavengebied, beschouwd als natuurgebied.
Er wordt rekening gehouden met Vogelrichtlijngebieden, zoals in de Polder van Stabroek. 
Graag wordt een onderzoek  gewenst om een ecologische verbinding te creëren tussen Bospolder, Kuifeend (Ekeren), Opstalvallei (Berendrecht) en aansluiting op de Antitankgracht.
Het Elzenbos van Stabroek kan mogelijk doorgetrokken worden met een oversteekbrug voor dieren naar de Schans Smoutakker en de Antitankgracht in Stabroek.
Van daaruit is er een verbinding mogelijk naar het grenspark Kalmthoutse Heide.
Dieren zoals herten kunnen zo veilig van het Elzenbos naar de Kalmthoutse Heide trekken.
Ook het Mastenbos Kapellen is zeer dichtbij, maar net niet verbonden.
Om de klimaatgordel te versterken blijft het aangewezen om gronden grenzend aan de Antitankgracht die in privé-eigendom zijn te verwerven. 
Er bestaat bezorgdheid dat biodiversiteit onvoldoende aandacht krijgt binnen het complexe project De Nieuwe Rand.
Er lijken geen garanties te zijn dat elementen die biodiversiteit bevorderen, opgenomen worden in de programma's van het voorkeursbesluit.

Fietsnetwerk - landschapsbeheerplan


Omtrent het fietsnetwerk worden een aantal concrete verbeteringen voorgesteld.
Er wordt gevraagd om het hele zoekgebied uit te breiden tot aan de grenzen van de klimaatgordel en om te onderzoeken of er het fietspad verder kan aangelegd worden langsheen de Antitankgracht. 


De fiets- en wandelhoofdas naast de ATG moet verder uitgewerkt worden (integraalstudie recreatieve ontsluiting Antitankgracht – Anteagroep -datum uitgifte: 13/7/2011).
Gestreefd moet worden naar verdere realisatie en verlenging van deze langzame verkeersroute langsheen de ATG als onderdeel van een groter regionaal netwerk met aansluiting op toeristische trekpleisters en het toekomstig Nationaal Park.


Er zijn ruime netwerken van wandel- en fietsroutes verbonden aan de Antitankgracht, maar die sluiten niet voldoende op elkaar aan.
Hierom is een grote GIS-oefening gebeurd (Regionaal Landschap de Voorkempen) waarbij alle bestaande paden/routes in kaart zijn gebracht.
Op basis daarvan moet verder gewerkt worden.
Binnen het complex project zal de zuiverheid en het herstel van het watermilieu van geruimde stukken van de Antitankgracht niet onderzocht worden en in kaart worden gebracht.
Er zal wel rekening worden gehouden met de bestaande toestand van de Antitankgracht en de verwachte toestand in de referentiesituatie.
Het Regionaal Landschap de Voorkempen (RLDV) voerde in 2018 in opdracht van de provincie Antwerpen, Vlaamse milieumaatschappij en de betrokken gemeenten (Stabroek, Kapellen, Brasschaat, Brecht, Schoten, Schilde, Ranst) een aantal taken uit rond de Antitankgracht.
Het goedgekeurde landschapsbeheerplan (geldigheidsduur: 06/03/2008 – 06/03/2035 ) en de integraalstudie recreatieve ontsluiting Antitankgracht ( Anteagroep -datum uitgifte: 13/7/2011) werden gescreend door RLDV. 
De uitvoering van het Landschapsbeheerplan dient voortgezet te worden, beginnend met de prioritaire actiepunten.





Geen opmerkingen:

Een reactie posten