maandag 23 januari 2023

GroenRand verwelkomt soortenbeschermingsprogramma otter

 GroenRand verwelkomt het goedgekeurde soortenbeschermingsprogramma otter

  

                                                                  © ​Yves Adams

Vlaanderen is een dichtbevolkte lap grond met een hoge graad van verstedelijking, en toch is de otter hier aan een bescheiden opmars bezig.
Dat deze iconische soort zijn weg vindt naar onze natuur, is een dankbare beloning voor alle inspanningen die de afgelopen jaren gedaan werden om zijn waterrijke leefgebied te verbeteren.
Maar om het de otter hier écht naar zijn zin te maken, is er nog heel wat werk aan de winkel.
Zowel uit Nederland, Frankrijk als Duitsland komen hier otters terecht.
België ligt als het ware op een kruispunt dat die populaties met elkaar verbindt.
Eens te meer een reden om werk te maken van het recent goedgekeurde soortenbeschermingsprogramma.

                                                                                                           © ​Yves Adams

De otter was vroeger in al onze waterlopen terug te vinden, maar een combinatie van factoren deden de soort de das om: zo gaf de overheid premies voor het bestrijden van otters omdat ze een bedreiging van het visbestand zouden zijn.
Daar bovenop kwam de versnippering van onze natuur, terugval van de visbestanden, vervuiling van het water, vernieling van moerassen en oevers en rechttrekken van waterlopen.
Vanaf de jaren 80 was er dan ook bijna geen spoor van een otter meer te vinden in onze contreien.
Sinds 2012 duiken er op verschillende plaatsen in Vlaanderen af en toe sporen en camerabeelden op die wijzen op de aanwezigheid van een otter.
Ook in de omgeving van de Antitankgracht, ten noorden en oosten van Antwerpen, wordt hij terug gespot.
Vanaf nu zal de overheid in Vlaanderen  starten met een soortenbeschermingsprogramma en zullen een groot aantal actoren verder werken aan het ottervriendelijk maken van onze natuur.
GroenRand wil daarom -samen met verschillende partners- de otter een warm onthaal geven.



Maar voordat de otter een gebied terug aanziet als een geschikt habitat, is er op veel plaatsen nog wel wat werk aan de winkel.
Reeds begin 2017 gaf GroenRand daarom het belang aan van dit otter-beschermingsprogramma.
GroenRand heeft samen met verschillende partners - zoals WWF, Natuurpunt en het Regionaal Landschap de Voorkempen- de otter in 2021 extra in beeld gebracht (het Jaar van de Otter/Olga otter) in de hoop dat de Vlaamse Regering het soortenbeschermingsprogramma otter zou goedkeuren. 
En deze kers op de taart is er!
In het nu voorliggende soortenbeschermingsprogramma wordt alvast een belangrijke aanzet gepland om de instandhouding van de otter te verbeteren.
De grote uitdagingen zijn daarbij de ontsnippering, het terugdringen van de risico’s op verkeerssterfte en het verbeteren van de waterkwaliteit.




Concreet zal hiervoor gewerkt worden aan het wegwerken van prioritaire verkeersknelpunten, het aanleggen van fauna-uitstapplaatsen langs waterlopen en kanalen, zorgen voor schuil- en rustplaatsen, uitvoeren van slibruimingen en waar mogelijk die ook nog koppelen aan reeds geplande herinrichtingswerken. 
Deze maatregelen komen niet enkel otter ten goede, ook andere dieren en hun leefgebieden profiteren hiervan.
De aanpak van de (historische) waterverontreiniging zal evenzeer de polluentenvracht in prooisoorten van otter zoals paling, baars en voorn verlagen.
De aanleg van fauna-uitstapplaatsen zorgt ervoor dat ook andere soorten zoals de ree veilig uit het water raken.
Aangepast beheer geeft extra kansen voor soorten zoals de roerdomp en de bruine kiekendief.
Daarom kan de otter als vlaggenschipsoort beschouwd worden voor het integraal beheer van hoogwaardige, waterrijke natuursystemen.
Het verdient dan ook sterk aanbeveling om de otter systematisch te betrekken bij tal van lopende en opstartende programma’s (o.a. de Blue deal, de Europese Green Deal, stroomgebiedbeheerplannen…).


NIET VRIJBLIJVEND


Zulk programma wordt door de minister vastgesteld en heeft een looptijd van 5 jaar.
Daarna kan het op basis van een evaluatie worden verdergezet, al dan niet met de nodige aanpassingen.
Een vastgesteld soortenbeschermingsprogramma is dus een officieel document en niet vrijblijvend.
De gemaakte afspraken binnen zo’n programma zijn beslist beleid en dus bindend.

Het actieprogramma 'otter' richt zich op het belangrijkste actueel gekende verspreidingsgebied voor otter in Vlaanderen: de Scheldevallei met de Antitankgracht als belangrijke verbinding met Nederlandse westelijke deelpopulaties.
De Antitankgracht vormt hierbij een belangrijke Noord-Zuid én Oost-West verbinding met zowel in het Westen (Opstalvallei, Ertbrand, Kalmthoutse Heide/Stapper/De Nol) als in het middengebied (Groot en Klein Schietveld, Inslag, maar ook het vliegveld van Malle plus omliggende privédomeinen, Schijnvallei, enz.) tot in het Oosten (Valleien van de Kleine en Grote Nete).


WATERKWALITEIT IS VERBETERD, MAAR ER IS NOG WERK OP DE PLANK


De otter definitief terughalen is geen gemakkelijke opdracht.
Otters hebben immers voorkeur voor proper water, een degelijk waterpeil, voldoende rust en een gevarieerd natuurlijk landschap langs de oevers.
Een otter eet een kilogram vis per dag en daarvoor is een visdensiteit van 100 kg/ha nodig.
In de Antitankgracht is visdensiteit tussen de 20 en 130 kg/ha, we moeten streven naar een gelijkmatigheid in de segmenten.
Daarnaast zijn er nog steeds vervuilende elementen aanwezig in het water, zoals zware metalen en PCB’s, die zich opstapelen aan de top van de voedselketen - in het gevoelige lichaam van de otter dus.
De waterkwaliteit en zeker de kwaliteit van het waterslib is dus nog onvoldoende
.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten