DE BEVER IN HUIS KAN
WEL EENS EEN IRRITANTE BEWONER ZIJN
De bever was sinds 1848 uitgeroeid in
Vlaanderen.
Gedurende anderhalve eeuw bleven de dieren weg uit onze contreien, maar sinds
het begin van de 21ste eeuw worden ze opnieuw waargenomen.
Ook GroenRand beseft dat het samenleven met bevers vol uitdagingen zit, maar
toch is de organisatie ervan overtuigd dat deze conflicten oplosbaar zijn.
We zullen schikkingen moeten treffen, want de knaagdieren zijn door Europa
beschermd.
Vlaanderen heeft de verantwoordelijkheid om op zijn grondgebied een gunstige
staat van instandhouding te realiseren.
Hiervoor dienen migratieknelpunten te worden aangepakt en dient er in bepaalde
zones een bevervriendelijk beheer te worden gevoerd.
Verder investeren in natuurlijke oeverhabitats langs waterlopen en in plassen
zal het bereiken van een gunstige staat van instandhouding stimuleren en de
conflicten met ander landgebruik reduceren.
Het recent goedgekeurde soortenbeschermingsprogramma van de otter kan, in onze
GroenRand-regio, hiertoe bijdragen.
Door hun specifieke ecologie en impact op het landschap kunnen bevers voor
overlast en schade zorgen.
Er moeten hiervoor beheersafspraken worden gemaakt.
Een sleutelfactor hierbij is draagvlakvorming via sensibilisatie en een
gedragen schadebeheer.
Omdat de bever en zijn bouwwerken streng beschermd zijn, kan een beheer
(verjagen, verplaatsen of doden) enkel onder strikte voorwaarden.
Enerzijds wordt in de zones die het meest geschikt worden geacht voor duurzame
aanwezigheid van bevers (de potentiële leefgebieden) een hoog
beschermingsniveau ingesteld, en anderzijds wordt in de zones waar de
aanwezigheid van bevers mogelijk reële risico’s voortbrengt een flexibel
regelgevend kader aangereikt waarmee snel kan worden ingegrepen.
Door naast het versterken van de populatie in geschikte leefgebieden en de
opmaak van een afsprakenkader met de waterbeheerders in te zetten op een
gepaste compensatie van opgelopen schade in combinatie met correcte
communicatie rond de ecologie van de bever, zal dit resulteren in een
draagvlakverbreding.
De bever verdient het zeker om ook in het dichtbevolkt en versnipperd Vlaamse
landschap de nodige ruimte te krijgen om op een duurzame manier te kunnen gedijen.
Indien hiervoor op sommige plaatsen - al dan niet tijdelijk - ruimte moet worden teruggegeven aan natuurlijk functionerende valleisystemen, krijgen we daar als samenleving immers ook veel voor terug: minder problemen met een verstoorde waterhuishouding en een positieve impact op de biodiversiteit.
Op deze wijze kan de terugkeer van bevers in Vlaanderen helpen om het groenblauwe netwerk te versterken.
De aanwezigheid van bevers in geschikte zones kan bovendien winst opleveren voor hoogwaterbeheer (meer ruimte voor water en vertraagd afvoeren) en voor het herstel van de waterkwaliteit (slibopvang, rietzones).
In januari 2011 begon
Kristijn Swinnen met een vierjarig doctoraatsonderzoek in verband met de bever
in België, met de nadruk op Vlaanderen.
Om na te gaan of er in het dichtbevolkte Vlaanderen nog
uitbreidingsmogelijkheden zijn voor de dieren, onderzocht hij samen met
verschillende wetenschappers van de UAntwerpen welke habitateigenschappen
bevers verkiezen.
Alle gekende beverterritoria werden bezocht en op basis van 1.792 beversporen
in het landschap zoals omgeknaagde bomen, burchten, dammen, enz. en ook op
basis van beverwaarnemingen kregen de onderzoekers zicht op hun
(voorkeur)habitat.
De aanwezigheid van water, wilgen, moerasvegetatie en populieren bleek cruciaal
te zijn.
In een volgende stap
werd er met een computermodel nagegaan in welke zones binnen Vlaanderen er
voldoende geschikt habitat aanwezig was om een beverfamilie te huisvesten.
Dit resulteerde in een kaart met 924 mogelijke territoria.
Dat betekent dat er zeven keer meer ruimte is voor beverfamilies in Vlaanderen
dan vandaag.
De onderzoekers beseffen dat niet iedereen opgezet is met deze conclusie.
Bevers zijn namelijk ecosysteemingenieurs: ze hebben een groot effect op hun
omgeving en ze kunnen het landschap veranderen.
Dat is niet altijd gewenst in het dichtbevolkte Vlaanderen.
Toch kan deze studie bijdragen aan het voorkomen of snel oplossen van problemen met bevers.
Zo kunnen er preventieve maatregelen genomen worden of kan er intensief gemonitord worden op locaties die kansrijk zijn voor bevervestiging, maar waar
de komst van bevers problematisch zou zijn, kan er opgetreden worden.
Dat biedt de beste kansen om het samenleven tussen mens en bever zo optimaal
mogelijk te doen verlopen.
Lees meer: https://groenrand.blogspot.com/p/interview-met-kristijn-winnen.html
Geen opmerkingen:
Een reactie posten