GroenRand roept de Nieuwe Rand op om extra onderzoeken te doen naar de klimaatgordel en introduceert hiervoor het 'Greenconnect-project'

GroenRand roept de Nieuwe Rand op om extra onderzoeken te doen naar de klimaatgordel en introduceert hiervoor het 'Greenconnect-project'

GroenRand heeft haar ambities en plannen voor de klimaatgordel verder verfijnd, verduidelijkt en geactualiseerd.
Met het project 'Greenconnect' worden concrete doelen en prioritaire actiepunten vastgelegd.
Kortom, GroenRand maakt haar plannen specifieker, ambitieuzer en beter afgestemd op de huidige uitdagingen en vraagt de Nieuwe Rand om aanvullende studies hiervoor.
Om het belang van de Antitankgracht te onderstrepen, organiseert GroenRand in samenwerking met partners tijdens het Greenconnect-initiatief verschillende wandelingen.

GroenRand: Wandelkalender oktober Vanaf oktober gaat het project 'Greenconnect' van start, waarin we de schoonheid van de natuur in de Voorkempen willen laten zien en het belang van natuurverbinding centraal staat. groenrand.blogspot.com

Bovendien presenteren natuurfotografen fotoreportages van de voornaamste natuurgebieden die door deze gracht met elkaar verbonden worden.

Het bebouwde landschap aan de noordoostelijke rand van Antwerpen vormt een overgangszone tussen stad en platteland.
Een opvallend element is de blauwgroene structuur die door het gebied slingert.
De Antitankgracht loopt hier dwars doorheen en verbindt beekvalleien (Schoon Schijn, de Kaartse Beek, de Laarse Beek, de Kleine Schijn, de Zwanebeek en de Grote Schijn), heidebieden zoals de Kalmthoutse Heide, het Groot en Klein Schietveld, en bosgebieden.
Helaas wordt deze groene zone bedreigd door versnippering, verkaveling en andere ontwikkelingen.
Het is essentieel om de basis, de verbindende kracht van de Antitankgracht, te versterken.
Dit vereist het tegengaan van versnippering, het heropenen van gedempte delen, en het voortzetten van slibruiming en hakhoutbeheer.
De gedempte delen onderbreken de continuïteit van de Antitankgracht en vormen een ecologische barrière.
Een gedetailleerde kostenraming en een uitgebreide uitwerkingsstudie voor heropening zouden van aanzienlijke waarde zijn.
In de landschapskamers langs de gracht moet de openheid worden vergroot door maatregelen zoals het aanpassen van perceelsgrenzen, het verbeteren van de waterhuishouding, de aanleg van overstorten naar de gracht en het voorkomen van landschapsverpaarding. 
Het planten van kleine landschapselementen, vergroten van infiltratiemogelijkheden, herstellen van vennen, aanpakken van achterstallige slibruimingen, een lichtplan voor Vleermuizen, aanleggen van poelen en vernatuurlijken van bufferbekkens dienen ook worden aangepakt.
Belangrijk zijn ook de natuurversterking van de E10-Plas, een ecoverbinding A12 en spoorlijn 12, ontharding Schildestrand en de ecologische verbinding De Mick.
De Antitankgracht vormt een cruciale verbinding voor talrijke soorten tussen uitgestrekte beboste gebieden.
De klimaatgordel biedt een unieke kans om bosgebieden te verbinden, ecologisch te versterken en verder te ontwikkelen.
Prioriteit moet liggen bij de bescherming van bossen, gevolgd door het identificeren van uitbreidingsmogelijkheden.
Het vergroten van de natuurwaarde van deze bossen is cruciaal.
Het is essentieel om te onderzoeken welke beheersplannen en bosgebieden, zowel binnen als buiten Natura 2000, kunnen worden omgevormd naar Type 3 of 4.
Het is aan te raden om alle bosgebieden, ongeacht hun grootte of of ze privé of openbaar zijn, in kaart te brengen en te beoordelen welke gebieden geschikt zijn voor type 3 of 4.

In een gedetailleerd plan van het soortenbeschermingsprogramma voor de otter zijn diverse maatregelen zorgvuldig uitgewerkt.
Om de Antitankgracht te versterken, richt het programma zich op zes pijlers: het verbeteren van leefgebieden door herstel van natte natuur, het creëren van rustplekken, maatregelen tegen verdroging door watervoerende delen beschikbaar te houden als toevluchtsoorden voor vissen, het verhogen van de viskwaliteit om voldoende en kwalitatieve prooien te garanderen (waterkwaliteit), het heropenen van gedempte gedeelten en voortzetten van slibruimingen en hakhoutbeheer, en het oplossen van verkeersknelpunten door tunnels en natuurlijke oevers aan te leggen om aanrijdingen te verminderen en veilige migratieroutes te waarborgen.
In een visueel uitgewerkt soortenbeschermingsplan Otter Antitankgracht worden alle maatregelen tegen versnippering overzichtelijk weergegeven, met bijzondere aandacht voor het ontsnipperen van acht specifieke gewest- en gemeentewegen:

* Bredabaan (N1) - aanleg ecotunnel, geleidingsrasters met doorgang voor recreanten
* Brechtsebaan (N115) - aanleg ecotunnel, geleidingsrasters met doorgang voor recreanten
* Ertbrandstraat (N11) - aanleg verkeersremmers, ecotunnel en geleiding, aanplant haag/houtkant
* Abtsdreef Stabroek - aanleg ecotunnel en geleiding, plaatsen verkeersremmers, houtwal
* Kalmthoutsesteenweg Kapellen - aanleg ecotunnel en geleiding
* Heidestraat-Noord Kapellen - aanleg ecopassage en plaatsen verkeersremmers
* St-Jobsesteenweg Schilde - aanleg ecotunnel en geleiding
* Zandhovensesteenweg Ranst - aanleg ecotunnel en geleiding

Het vastgestelde soortenbeschermingsprogramma voor de otter is bindend en niet vrijblijvend, omdat het een officieel document is dat door de minister is goedgekeurd.
De afspraken en maatregelen hierin zijn wettelijk verplicht voor de betrokken partijen.
Er wordt in eerste instantie gehoopt op aanvullende studies die duidelijk inzicht geven in de kostenraming en de praktische uitvoering van deze 8 ontsnipperende maatregelen.

De Schietvelden liggen dicht bij elkaar, maar worden momenteel gescheiden door verkeersinfrastructuren zoals de Essensteenweg, Bredabaan en lokale wegen.
Beide gebieden maken deel uit van het Natura 2000-netwerk en bevatten zeer zeldzame habitats die cruciaal zijn voor de instandhoudingsdoelstellingen van diverse soorten.
Het verbinden van deze gebieden biedt daarom een grote meerwaarde.
Vanwege de urgentie is ervoor gekozen om deze actie prioriteit te geven.
Uit overleg met lokale besturen en andere betrokkenen binnen het complexe project blijkt dat het tussenliggende gebied onder druk staat door bijkomende bebouwing.
Om de barrières van de verkeersinfrastructuur te overwinnen, stelt het ontwerpend onderzoek Hesselteer voor om op de gewestwegen Bredabaan en Essensteenweg voorzieningen te realiseren die veilige oversteekmogelijkheden voor doelsoorten garanderen.
Dit vereist investeringen in ecotunnels of ecoducten en de aankoop van de laatste stukjes grond om de verbinding te waarborgen.
In de studie Herselteer (juli 2023) wordt benadrukt dat de zones voor de kunstwerken, inclusief aanloophellingen, dringend moeten worden aangekocht (p.51 - voorwaarden voor realisatie).
Wij adviseren een haalbaarheidsstudie te organiseren om de mogelijkheden van een tunnel of een brug te onderzoeken.

Dit onderzoek moet de sterke en zwakke punten, kansen, technische randvoorwaarden, voordelen en nadelen analyseren om te bepalen welk project het meest kansrijk is.
Daarnaast dienen beide opties financieel te worden begroot.
Een essentieel onderdeel is vanzelfsprekend het bevorderen van grondverwerving in het tussengebied van de Schietvelden.
Door het hoge bouwtempo zijn er nog slechts enkele percelen beschikbaar om de verbinding te realiseren. 
De aankoop van een perceel grond op het uiterste punt van de Bredabaan/Essensteenweg is urgent, aangezien het al geruime tijd te koop staat en niet kan wachten op de volledige procedure van De Nieuwe Rand (klimaatgordel).
Wij raden ten zeerste aan om de aankoop van de benodigde gronden voor deze verbinding met prioriteit te behandelen.

© Marleen Stoops