zaterdag 31 mei 2025

Op 31 mei en 1 juni organiseert Aculea, de bijen- en wespenwerkgroep van Natuurpunt, het jaarlijkse Hommelweekend

Op 31 mei en 1 juni organiseert Aculea, de bijen- en wespenwerkgroep van Natuurpunt, het jaarlijkse Hommelweekend


In België is reeds een aanzienlijk deel van de bestuivende soorten, zoals wilde bijen, hommels, vlinders en zweefvliegen, uitgestorven, terwijl de overgebleven soorten met uitsterven worden bedreigd.
Deze insecten zijn essentieel voor de voortplanting van planten en het waarborgen van de voedselvoorziening.
PolliConnect werd opgericht om de achteruitgang van populaties tegen te gaan.


Veertien partners uit België, Nederland, Duitsland, Frankrijk, Ierland en Zwitserland bundelen hun krachten in dit project.
Het initiatief werd gelanceerd tijdens de 'Week van de Bij', die plaatsvindt van 25 mei tot 1 juni.
Binnen het project worden 'Living Labs' opgezet proefproject waarin kleurrijke graslanden bijvriendelijk bermbeheer en de vergroening van stedelijke gebieden worden uitgeprobeerd.  PolliConnect wordt geleid door de VLM en loopt tot medio 2029. Het grootste van de financiering komt van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). De uitkomsten van het project worden samengebracht in beleidsaanbevelingen. Ook hommels vervullen hierbij een ontzettend belangrijke rol in dit project, en dat willen we graag benadrukken tijdens het hommelweekend.

De moshommel kwam vroeger vrijwel overal in ons land voor, maar wordt momenteel in België met uitsterven bedreigd door het verdwijnen van open landschappen met een overvloed aan vlinderbloemigen.

                                                               © Marc VanderAa

De weidehommel is een kleine hommelsoort die veel voorkomt in Vlaanderen. De leefomgeving bestaat uit weidegebieden, lichte bossen, tuinen en parken.

                                                                ©  Ingrid van den Berg

De volgroeide kolonie van de weidehommel telt doorgaans 50 tot 200 werksters.
Het nest bevindt zich bovengronds in composthopen, struiken, kreupelhout, mos en vogelnesten, maar kan ook onder stenen worden aangetroffen.



                                                                              © Maja Bos

De akkerhommel is een vaak geziene hommelsoort in Vlaanderen en valt gemakkelijk op door zijn overwegend bruine beharing.
De akkerhommel is op diverse locaties te vinden, variërend van tuinen tot natuurgebieden.

© Ferdinandus Luijten

Boomhommels zijn gemakkelijk te herkennen aan de combinatie van een (donker)bruin behaard borststuk, een zwart achterlijf en een achterlijfspunt. Bij sommige exemplaren is het borststuk volledig zwart
Boomhommels nestelen graag in boomholtes, maar zijn ook vaak te vinden in vogelkastjes, onder daken of in schuren en stallen.

                                                                               © Chris Nooijer

Koekoekshommels laten de zorg voor hun jongen over aan anderen. Ze roveren een nest, net zoals piraten een schip kapen. Eenmaal in het nest leggen ze hun eitjes, die vervolgens grootgebracht worden door de werksters van een andere soort. Ingenieus, maar ook uiterst riskant! Want net als bij piraten vallen er tijdens de kaping regelmatig doden.



                                                                © Mark Mertens

Aardhommels hebben een kortere tong dan bijvoorbeeld de tuinhommel of de akkerhommel. Hierdoor kunnen zij soms moeilijker bij de nectar van bepaalde bloemen komen.
Wanneer de aardhommel niet bij de nectar kan komen, maakt hij een gaatje aan de onderkant van de bloemkroon om alsnog toegang te krijgen. Deze 'diefstal' is nadelig voor de bloem, omdat de zoete nectar wordt weggenomen zonder dat er bestuiving plaatsvindt.


                                                                         © Raymond Vandenhoudt

De Zandhommel is een uiterst zeldzame hommelsoort waarvan wordt aangenomen dat ze met uitsterven bedreigd is in België.
De Zandhommel is bijna volledig egaal zandkleurig behaard, wat haar naam verklaart. Op het eerste gezicht lijkt ze op een grote, gebleekte Akkerhommel, maar ze is te onderscheiden door zwarte haarband die over het midden van het borststuk loopt.

 © Gert Huijzers

De tuinhommel heeft een gele band aan de voorkant en achterkant van het borststuk en op het eerste segment van het achterlijf. Ze heeft eveneens dezelfde witte banden op de laatste tergieten van het achterlijf als de hommels van de Aardhommelgroep, maar deze soorten missen een gele band aan de achterkant van borststuk.
Het patroon is volledig gelijk aan dat van een veenhommel, maar tuinhommels onderscheiden zich door een opvallend langgerekte kop, terwijl veenhommels juist een zeer korte kop hebben.



 © Leo Van Vreckem

Steenhommels zijn geheel zwart van kleur en hebben een oranje-rood achterijf.
Ze kunnen verward worden met de weidehommel.
Weidehommels hebben echter een gele band vooraan het borststuk. 


                                                 ©  Rita Bosmans

Van 31 mei tot met 1 juni organiseert Natuurpunt het jaarlijkse Hommelweekend, een initiatief waarbij iedereen wordt aangemoedigd om insecten te tellen.
Dit evenement vormt tevens de afsluiting van de campagne "Week van de Bij".
Met deze actie streeft de milieuorganisatie ernaar om meer inzicht te krijgen in de aanwezigheid en verspreiding van hommels en andere insecten in Vlaanderen.
Tegelijkertijd worden deelnemers op een leuke en interactieve manier betrokken bij het behoud van de natuur.
Ook GroenRand heeft op enthousiaste wijze aandacht gevraagd voor bestuivers door middel van informatieve artikelen op hun website, de Groene Duim en een fotowedstrijd.


De campagne benadrukte de afname van het aantal hommels, bijen en andere insecten die van essentieel belang zijn voor bestuiving.
GroenRand heeft al eerder gewaarschuwd dat de populaties in Vlaanderen drastisch afnemen door diverse oorzaken, waaronder klimaatverandering, een tekort aan bloemen en het onderhoud van overdreven nette gazons.
Uit de resultaten van een eerder onderzoek, uitgevoerd afgelopen zomer, bleek dat er meer dan 70 procent minder steenhommels zijn in Vlaanderen, wat een zorgwekkende ontwikkeling is.

Tekeningen zijn van Chantel Deschepper





Geen opmerkingen:

Een reactie posten