dinsdag 20 mei 2025

Fotowedstrijd 'Week van de Bij": de 5 winnaars zijn bij-zonder goed!

Fotowedstrijd 'Week van de Bij": de 5 winnaars zijn bij-zonder goed!

De bij heeft een belangrijke rol als bestuiver in de natuur. Zonder bestuiving, geen vruchten en gewassen. Maar de bij heeft het de laatste jaren steeds moeilijker door sproeistoffen, ziekte, minder biodiversiteit en de beperking van het leefgebied.
De campagne rond de week van de bij (25 mei tot 1 juni) moedigt de gemeentebesturen, bedrijven en burgers aan om zich in te zetten voor een betere omgeving voor zowel honingbijen als wilde bijen. En daar wil in 2025 GroenRand ook haar steentje mee bijdragen.
Maar liefst tachtig procent van de plantensoorten kunnen niet in hun eigen bestuiving voorzien en zijn in belangrijke mate afhankelijk van insecten. En dat zijn zeker niet alleen honingbijen. Wilde bestuivers zoals wilde bijen en zweefvliegen, maar ook kevers en dag- en nachtvlinders, zijn daarin nog belangrijker.
GroenRand heeft 'de bi'j verkozen tot mascotte voor 2025 en eraan het inspirerende thema 'samenwerken' gekoppeld.
Een bijenkolonie, bestaande uit een koningin, een aantal darren en talloze werksters, wordt vaak beschouwd als één perfect samenhangend geheel. Ze werken samen als een goed geoliede machine en op een gestructureerde manier, en daar kunnen wij als mensen een belangrijke les uit leren.
Via gebiedsgerichte samenwerkingsverbanden kunnen we veel betekenen voor de natuur.
GroenRand streeft ernaar om samen met natuurverenigingen, erfgoedverenigingen, grondeigenaren en boeren een integrale visie en aanpak te ontwikkelen, waarbij de landschapsbenadering als krachtig instrument centraal staat.
Om deze visie te ondersteunen, heeft GroenRand een oproep gedaan om prachtige foto's van bestuivende insecten op bloemen in te sturen.
Deze foto's werden vervolgens op een website geplaatst, waaruit vijf winnaars werden geselecteerd.
Om iedereen een gelijke kans op een prijs te geven, is besloten een jury zonder professionele ervaring in te schakelen.
Hierdoor wordt niet uitsluitend beoordeeld op technische vaardigheden.
Er wordt minder nadruk gelegd op het perfect positioneren en rangschikken van visuele elementen of ideale belichting.
De jury vertrouwt voornamelijk op hun intuïtie en beoordeelt hoe natuurverschijnselen en schoonheid door de lens zijn vastgelegd.
De vijf winnaars zijn: Jaklien Pues (gele kameleonspin die zweefvlieg vangt),  Ria Geerts (de geringelde smalboktor), Anne Oostvogels (bessenwants), Ingrid Boumans (pluimvoetbij) en Wim Verschraegen (drekvlieg).

5 winnaars 

Moord met voorbedachte rade (foto van 
Jaklien Pues) !
Zoek de gele kameleonspin tussen de bloemen van de mahonie, waar hij perfect gecamoufleerd is.


En het slachtoffer is een zweefvlieg... helaas een bestuiver minder, moge hij rusten in stuifmeelvrede. 
De gewone kameleonspin, een trotse vertegenwoordiger van de krabspinnenfamilie, is de ultieme relaxte jager.
Deze spin heeft de bijzondere eigenschap om, net als een kameleon, van kleur te veranderen.
Ze verblijft doorgaans op gele of witte bloemen en past haar kleur aan naar geel of wit om harmonieus op te gaan in haar omgeving.
Geen web voor deze kalme spin, maar eenvoudigweg rustig blijven zitten en urenlang onbeweeglijk wachten totdat een slachtoffer voorbij komt.
Haar camouflage vormt haar geheime wapen.
Soms vergt het dagenlang geduld voordat een nietsvermoedende prooi dichtbij genoeg komt om in de val te lopen.
Met haar stevige voorpoten wijd uitgestrekt staat ze gereed om razendsnel toe te slaan zodra een insect binnen haar bereik komt.
Wanneer het moment daar is, dient ze razendsnel een injectie toe met haar uiterst krachtige gif.
Daarmee schakelt ze zelfs grote prooien, zoals vlinders, zonder moeite uit.
Vervolgens maakt ze kleine openingen in haar prooi en zuigt ze de inhoud volledig leeg, waardoor er na de maaltijd alleen nog een leeg omhulsel overblijft.

De geringelde smalboktor (Ria Geerts) is gemakkelijk te herkennen aan zijn langwerpige, achteren versmallende achterlijf en zijn gele kleur met donkerbruine tot zwarte vlekken.



De natuur is als een goochelaar met een hoed vol trucs om dieren te helpen overleven. Een van die trucs is mimicry, een chic woord voor nadoen. Hiermee lijkt een dier qua uiterlijk of gedrag precies op een ander dier, terwijl ze helemaal geen familie zijn.
Moeder Natuur maakt hier gebruik van "blufpoker": een ingenieuze strategie waarbij onschuldige dieren zich voordoen als angstaanjagende wezens die men instinctief wil vermijden.
Geel-zwart en rood fungeren in de dierenwereld als neonborden met de boodschap 'afblijven!', een universeel signaal om op veilige afstand te blijven.

In tegenstelling tot de bekende honingbij leeft de pluimvoetbij (Ingrid Boumans)
alleen. Dit geldt trouwens voor een groot deel van de circa 360 soorten wilde bijen in ons land.
Pluimvoetbijen zijn op allerlei plaatsen te vinden, zolang er maar zand is om het nest in te graven.


Met hun pluimvoeten graven de vrouwtjes gangen van meer dan vijftig centimeter diep.
Zij maakt met haar kaken en voorpoten eerst de grond los.
Daarna werkt zij het losgewoelde zand uit de nestgang, door achteruit kruipend het zand met achterpoten en achterlijf weg te drukken.
Hierbij loopt het vrouwtje met behulp van het middelste paar poten achteruit.
Het voorste paar poten gebruikt ze om het zand onder het achterlijf door naar achteren te werken, waarna het met de achterpoten, die als een soort roeispanen gebruikt worden, opzij wordt gedrukt.
Zo graaft ze een echt gangenstelsel.
In de zijgangen worden gemiddeld vier tot veertien zogenaamde broedcellen gemaakt waarin de eitjes worden gelegd.
Het vrouwtje zorgt ervoor dat als de eitjes uitkomen er een voedselvoorraadje is voor de larven.
Van alle schildwantsen is de bessenschildwants (Anne Oostvogels) zonder twijfel als prooi het meest onaangenaam.

Hij is verzot op bessen, vooral bramen en kamperfoelie. Maar hij wandelt er kris kras overheen en laat dan een naar stinkend prutje op de vruchten achter. Die zijn daardoor oneetbaar. Net als de andere schild- of stinkwantsen wordt dat stinkende goedje gemaakt ter verdediging. Een vogel of een andere vijand zal slechts één wants opeten en zich daarna de rest van zijn leven de stank en smerige smaak herinneren en de rest met rust laten.

De bessenschildwants is overal in de Benelux een gewone soort, zowel in velden, als langs bosranden, als in tuinen en parken, maar treedt vaak net iets minder massaal op dan de groene schildwants.

Ook gele drekvliegen (Wim Verschraegen)  kunnen best mooi zijn.
De strontvlieg leeft niet van stront, maar van nectar, en af en toe vangt hij een andere vlieg voor de afwisseling. De paring gebeurt meestal bij een hoop mest, waar het vrouwtje door het mannetje wordt opgepikt. Daarna legt ze haar eitjes op de mest, vandaar de naam 'strontvlieg'. Wat een romantisch tafereel, hè?



© Week van de bij


Geen opmerkingen:

Een reactie posten