Wandelkalender Grenspark Kalmthoutse Heide

Wandelkalender Grenspark Kalmthoutse Heide

Hieronder vind je een overzicht van gegidste wandelingen Begin het nieuwe jaar fris en vol inspiratie met een wandeling op zaterdag 3 januari door de prachtige natuur en geniet van het betoverende winterlandschap. Ontdek op 11 januari het Moretusbos op een bijzondere manier tijdens een winterwandeling langs drie historische grenspalen. Dit schilderachtige deel van het Grenspark werd in de late barokstijl aangelegd door jonker Moretus in de 18e eeuw. Gids André D’Hoine neemt je mee op een boeiende tocht vol natuur en geschiedenis. Verken op 18 januari het gevarieerde landschap van de Steertse Duinen en leer het verschil kennen tussen productiebos en natuurlijk bos, onder begeleiding van gids Fred Severin. Een perfecte manier om in de frisse nieuwjaarslucht te genieten van rust en natuur. Lees meer:

Foto: Mark Mertens

Vlaanderen behaalt een onvoldoende op de tussentijdse evaluatie van de Natuurherstelwet

Vlaanderen behaalt een onvoldoende op de tussentijdse evaluatie van de Natuurherstelwet

De EU Natuurherstelwet is bindende Europese wetgeving die gericht is op het stoppen van de achteruitgang van ecosystemen in Europa en het bevorderen van natuurherstel. Een samenhangend natuurnetwerk is daarbij een kernpunt van de Europese Biodiversiteitsstrategie 2030, waarop de wet is gebaseerd. Volgens deze strategie moet tegen 2030 minstens dertig procent van het grondgebied als natuur worden beschermd, waarvan minimaal tien procent strikt wordt aangewezen als natuurreservaat. Voor deze gebieden moeten instandhoudingsdoelen en maatregelen worden vastgesteld om biodiversiteit te behouden en te herstellen. Lidstaten moeten hun uitvoeringsplannen uiterlijk in september volgend jaar indienen. Halverwege de termijn blijkt echter dat geen extra middelen zijn vrijgemaakt en geen versnelling van acties heeft plaatsgevonden om de doelstellingen voor 2030 te behalen. In Vlaanderen neemt de biodiversiteit verder af, vooral door gebrek aan ruimte voor natuur.

Gebieden zijn te klein, versnipperd en ingebed in een intensief gebruikt landschap, waardoor vervuiling vrij spel krijgt.

De oplossing, reeds bekend sinds het Structuurplan Vlaanderen van eind jaren negentig, bestaat uit een samenhangend natuurnetwerk van grote, robuuste gebieden die met elkaar verbonden zijn, zodat soorten zich vrij kunnen verplaatsen. Daarom schenkt GroenRand dit jaar extra aandacht aan verbindende natuur via het Greenconnect-project. Houtkanten kunnen hierbij helpen en fungeren als ‘ecologische corridors’ of ‘groene linten’ waarlangs dieren en planten zich kunnen verplaatsen tussen natuurgebieden, waardoor de genetische uitwisseling wordt gestimuleerd.

In Vlaanderen is de tussenstand van de Natuurherstelwet zorgwekkend: de huidige inspanningen schieten duidelijk tekort om de verplichte Europese doelstellingen te behalen.

GroenRand roept de Vlaamse Regering op het beleid dringend te herzien en bij te stellen. Ondanks de alarmerende cijfers blijft een snelle aanpak van het natuurbeleid uit. Door de natuur robuuster te maken, kan zij beter worden beschermd tegen negatieve milieudruk. Natuurverbinding en ontsnippering zijn cruciaal voor de Europese Natuurherstelwet, omdat het herstellen van samenhangende, gezonde ecosystemen essentieel is om biodiversiteitsverlies te stoppen, het klimaat te reguleren en ecosystemen veerkrachtiger te maken voor voedselzekerheid en andere ecosysteemdiensten. De wet richt zich op het verbinden van ecosystemen, het creëren van groene corridors en het herstellen van rivierverbindingen, om zo een robuustere, beter functionerende en minder kwetsbare natuur te realiseren.

Voor de periode 2025-2030 zijn er geen investeringen gepland voor het Vlaams Actieprogramma Ecologische Ontsnippering (VAPEO), een thema dat tijdens de begrotingsbesprekingen van 2026 aan bod kwam. Parlementsleden hebben, in samenspraak met GroenRand, hun bezorgdheid geuit over het ontbreken van budgetten om de aanzienlijke noden te dekken. De toekomstige financiering en prioritering zullen vermoedelijk in de komende begrotingsrondes worden vastgesteld, waarbij nauwgezet wordt gekeken naar de balans tussen beschikbare middelen en de vele behoeften, aldus de minister in de Commissie Leefmilieu Jo Brouns.

Hoewel recent veranderingen zijn aangekondigd om het natuurherstelplan tijdig te voltooien, blijven transparantie en participatie aanzienlijk achter, waardoor de bevolking pas in een laat stadium bij het proces wordt betrokken. In de groene rand rond Antwerpen is binnen de klimaatgordel al veel uitgewerkt geweest, wat een enorm voordeel en een duidelijke voorsprong oplevert.

In onze regio werken de Nieuwe Rand (klimaatgordel) en de partners van het soortebeschermingsprogramma otter samen aan het realiseren van natuurverbindingen en het tegengaan van versnippering.

De Antitankgracht vormt hierbij de centrale as die beekvalleien en natuurgebieden met elkaar verbindt.

Tot op heden heeft de minister, noch zijn kabinet, duidelijkheid gegeven over de structurele financiering van de klimaatgordel of over de eerste uitvoeringsprojecten.

Voorlopig blijft het bij studiewerk, dat waardevol is voor het onderbouwen van ecologische verbindingen, maar waarbij we alert moeten blijven dat alles daadwerkelijk wordt uitgevoerd. Voor onze GroenRand-zone zijn drie onderzoeken van belang: het ontwerpend onderzoek Herselteer naar de natuurverbinding in de omgeving Antitankgracht en Turnhoutsebaan Oost in Schilde (Download dit onderzoek), het ontwerpend onderzoek verbinding Schietvelden (Download het rapport) en het masterplan Schildestrand (Bekijk hier het Masterplan), waarbij het gedempte deel van de Antitankgracht opnieuw zou worden geopend.

Onze leden willen graag weten of de minister reeds budget heeft vrijgemaakt, of dit nog van plan is te doen, voor de financiering van de diverse projecten binnen de klimaatgordel.

Mogelijk kunnen we in 2026 ook volksvertegenwoordigers inschakelen om hierover meer duidelijkheid te verkrijgen.

Projecten zoals klimaatpark De Zwaan in Schoten zijn tevens cruciaal om de ecologische verbindingen in het Antitankgrachtgebied te versterken. Het tegengaan van versnippering langs de Brechtsebaan tussen Schoten en Brecht speelt hierbij een essentiële rol. Deze drukke verkeersader loopt dwars door waardevolle natuur. Met gerichte maatregelen wil het provinciale initiatief Het Groene Kruis de Brechtsebaan aantrekkelijker en veiliger maken voor mens en dier, maar zonder VAPEO is dat nauwelijks haalbaar. Lees meer: Vlaanderen scoort onvoldoende op Natuurherstelwet Het volledige Europese rapport

Foto's: Ingrid Boumans

De Winterwendewandeling in de omgeving van de E10-plas was een groot succes

De Winterwendewandeling in de omgeving van de E10-plas van Natuurpunt Antwerpen Noord was een groot succes

Gisteren organiseerde Natuurpunt Noord een boeiende wandeling rond de E10-plas in Schoten, een gebied dat bijzonder gevoelig is voor wateroverlast.
Bij hevige regenval of overstroming van de plas loopt de omgeving snel onder water.
In 2013 werd via een gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP) beslist het grasland (10 ha) naast de plas aan te wijzen als ‘gecontroleerd overstromingsgebied’, om natuur en reliëf aan te passen en zo het risico op wateroverlast te verkleinen.

Door verschillende ingrepen zal een mozaïek ontstaan van open water, nat hooiland, broekbos en struikgewas, samen aangeduid als Klimaatpark De Zwaan.
Door natte zones uit te diepen en oevers deels af te graven, fungeert het gebied als buffer voor regen- en plaswater.

Hoe meer water hier wordt opgevangen, hoe minder naar omliggende percelen stroomt, waardoor de Brechtsebaan en woonwijken minder kwetsbaar zijn.
In de uitgediepte zones ontwikkelt zich spontaan moerasvegetatie, terwijl andere delen bewust worden beplant, onder meer met elzenbroekbos en groepjes bomen en struiken.
De uitgegraven grond uit de natte zones wordt hergebruikt om andere delen van het projectgebied te verhogen.

Bovendien verrijst er een zandheuvel die onder andere kan dienen als ideale broedplaats voor oeverzwaluwen.
Dankzij deze ingrepen ontstaat een levendig en gevarieerd mozaïek van kleine, unieke landschapjes.

Deze natte natuur schept ideale leefomstandigheden voor de otter, die helder, visrijk water en rust nodig heeft. Als paraplusoort draagt hij bij aan een rijke biodiversiteit waarin vele andere dieren floreren.

Het Interreg-project “Otter over de grens”, dat in april 2024 van start is gegaan, richt zich op het verbeteren van het leefgebied van de otter in de Vlaams-Nederlandse grensstreek.

De Antitankgracht speelt hierin een cruciale rol als migratieroute en mogelijke verblijfplaats voor de soort. Lees meer over het Internationaal project 'Otter over de grens'

Er wordt gewerkt aan een grensoverschrijdende ecologische corridor langs de Mark, die de Biesbosch verbindt met de Antitankgracht en de Scheldevallei, en zowel in Nederlands als Belgisch Limburg aansluit op het Kempenbroek.

De regio rond de Antitankgracht, met klimaatpark De Zwaan en de E10-plas, speelt een sleutelrol in het Vlaamse soortenbeschermingsprogramma voor de otter. Het INBO heeft bevestigd dat er in de buurt van de E10-plas sporen van otters zijn aangetroffen, vlakbij de Antitankgracht. Deze gracht vormt een noord-zuidverbinding tussen de Nederlandse otterpopulatie en de nog kleine Vlaamse populatie. In het E10-plasgebied zijn de zones langs het Antitankkanaal en de Laarse Beek extra interessant voor migratie, dankzij hun goede tot uitstekende waterkwaliteit. Hoewel de Laarse Beek wat vervuiling kent door het sanatorium De Mick, worden in 2027 de eerste stappen richting sanering gezet.

In Sint-Job-in-’t-Goor ondervindt de otter echter een hindernis: de gracht loopt door bebouwd gebied en is deels gedempt. Dankzij klimaatpark De Zwaan krijgen de dieren een alternatieve route rond het onderbroken traject. Hopelijk wordt dit gedempte deel in de toekomst heropend, al wordt de sanering van de vervuilde grond geraamd op 2 miljoen euro. Ook de ontsnippering van de Brechtsebaan tussen Schoten en Brecht is cruciaal. Deze drukke weg doorkruist waardevolle natuur en erfgoed, zoals de E10-plas, het Fort van Schoten en de Antitankgracht, die onmisbaar zijn voor soorten als de otter en vleermuizen. Met gerichte maatregelen zoals veilige oversteekplaatsen, groene verbindingen en aangepaste verlichting wil het provinciale initiatief Groen Kruis de Brechtsebaan veiliger en aantrekkelijker maken voor mens én dier.

Onderweg passeerden we ecotunnels onder de E19 en de hogesnelheidslijn, evenals faunatrappen en takkenrillen.

Tijdens deze wandeling genoten we van de pracht van de Antitankgrachtregio en werden we verrast door het spotten van een slechtvalk.

Deze indrukwekkende vogel is een razendsnelle vlieger en staat bekend als het snelste dier ter wereld, vooral tijdens zijn spectaculaire duikvlucht waarin hij snelheden tot wel 389 km/u bereikt.
Dankzij aerodynamische aanpassingen zoals speciale vleugelvormen, krachtige spieren en een unieke neusstructuur die ademhalen op hoge snelheid mogelijk maakt, grijpt hij zijn prooi – vaak andere vogels – met uiterste precisie.
Zo’n ervaring vergroot de waardering voor de natuur en motiveert om haar te beschermen en te behouden.

GroenRand zet zich in om natuurgebieden in de Antwerpse Voorkempen te verbinden, biodiversiteit te bevorderen en een klimaatbestendig landschap te creëren via groene corridors en samenwerking met partners.

Het project rond de E10-plas (Klimaatpark), ook wel ‘De Zwaan’ genoemd, sluit hier naadloos bij aan.
Het Agentschap voor Natuur en Bos heeft een Projectsubsidie Natuur toegekend.

De gemeente Schoten verzorgde de aankoop van de gronden. Daarnaast is er financiële steun vanuit het Pidpa Streekfonds, dat wordt gefinancierd door Pidpa en de provincie Antwerpen. Ook De Vlaamse Waterweg, eigenaar van de E10-plas, en de lokale waterskiclub SKW, die baat hebben bij helder en zuurstofrijk water, steunen het project.

GroenRand wenst alle natuurliefhebbers fijne feestdagen en een knallend 2026

GroenRand wenst alle natuurliefhebbers fijne feestdagen en een knallend 2026

Met een glas in de ene hand en een stuk taart in de andere proosten we op onze successen en de doordachte, soms knotsgekke natuuroplossingen die we onderweg naar 2026 hebben bedacht.
Dankzij de onvermoeibare inzet, het aanstekelijke enthousiasme en de grenzeloze energie van onze leden en vrijwilligers blijft GroenRand en de Voorkempen dé plek om de natuur in al haar pracht te beleven.
Samen bouwen we vol vertrouwen verder aan een sterke, springlevende natuurvereniging. Onze oprechte dank voor alles wat u betekent voor GroenRand.
Wij wensen u feestdagen zo warm als een gezellige kersttrui en gevuld met momenten zo zoet als versgebakken kerstkoekjes.
Van harte een zalige Kerst en een gelukkig, gezond en bruisend nieuwjaar!  

Lees hier ons eindejaarsinterview

•     We verwachten in 2026 van minister Jo Brouns meer inzet voor natuurherstel en de klimaatgordel

We moeten dringend minister Jo Brouns benaderen om meer financiering te voorzien

Het is dringend noodzakelijk om minister Jo Brouns te benaderen met het verzoek om extra financiering te voorzien voor het behoud en de ontwikkeling van onze natuur in de Voorkempen

“De Nieuwe Rand” is een complex Vlaams project in de oostrand van Antwerpen dat mobiliteit, leefkwaliteit en klimaatbestendigheid wil verbeteren via een combinatie van infrastructuur en natuurontwikkeling, waarbij de “klimaatgordel” een essentieel onderdeel vormt.

Een Complex Project (decreet sinds 2015) is een procedure voor projecten van groot maatschappelijk belang die ruimtelijke plannen bundelt in één geïntegreerd proces. Het officiële einddocument verenigt alle beslissingen (plannen, timing, vergunningen) en vormt de juridische basis als een ‘alles-in-één’-besluit.

De projecten vallen onder de bindende procedures van het decreet en de besluiten zijn juridisch afdwingbaar. Het soortenbeschermingsprogramma otter, formeel vastgesteld door de bevoegde minister, heeft tevens een officiële status en is verankerd in het Soortenbesluit van 15 mei 2009, waardoor uitvoering verplicht is. De Antitankgracht-zone is cruciaal voor dit programma als essentiële ‘blauwe draad’ en migratiecorridor tussen natuurgebieden. Deze gracht vormt tevens de ruggengraat van de klimaatgordel van De Nieuwe Rand, verbindt natuurgebieden, bevordert biodiversiteit en ondersteunt klimaatadaptatie (droogte, wateroverlast) door verbetering van de waterhuishouding, waardoor een aaneengesloten groene gordel rond Antwerpen ontstaat.

De Nieuwe Rand (klimaatgordel) en het soortebeschermingsprogramma otter zetten zich in voor natuurverbindingen en ontsnippering, waarbij de Antitankgracht dient als centrale as om beekvalleien en natuurgebieden met elkaar te connecteren.

De focus ligt op ecosysteemherstel, het verbeteren van de waterkwaliteit en de aanleg van ecologische structuren zoals faunatunnels en groene corridors, zodat dieren zich vrijer en veiliger kunnen verplaatsen.

Zowel De Nieuwe Rand (klimaatgordel) als het soortenbeschermingsprogramma Otter willen natuurgebieden met elkaar verbinden en versnippering tegengaan door de Antitankgracht als centrale as te gebruiken om beekvalleien en natuurgebieden te koppelen. De nadruk ligt op het herstel van ecosystemen, het verbeteren van de waterkwaliteit en het aanleggen van ecologische structuren zoals faunatunnels en groene corridors, zodat dieren zich makkelijker kunnen verplaatsen. Beide programma’s streven ernaar in de Antitankgrachtzone maatregelen te nemen tegen versnippering, zoals ecotunnels met looprichels die de gracht als groene “blauwe draad” versterken en de otterpopulatie tussen natuurgebieden verbinden.

Maar is er wel genoeg geld voor gereserveerd, aangezien er via VAPEO geen budget beschikbaar is?

De Klimaatgordel is een belangrijk onderdeel van het participatieproject De Nieuwe Rand in Antwerpen. Het gebied tussen de R1 en de Antitankgracht krijgt meer natuur, groen, duurzame mobiliteit en sterke ecologische verbindingen, zodat dieren veilig kunnen migreren tussen natuurgebieden, wat cruciaal is voor het behoud van soorten. De inspraak verloopt via infomarkten, studies en openbare onderzoeken. Rond de jaarwisseling wordt bij de nieuwe Rand verwacht dat er voldoende informatie beschikbaar zou zijn om te starten met het opstellen van het ‘ontwerpvoorkeursbesluit’.
Zodra dit ontwerp klaar is, volgt er een openbaar onderzoek.
Het doel blijft om tegen de zomer van 2026 een ‘definitief voorkeursbesluit’ aan de Vlaamse regering voor te leggen. 
Na het voorkeursbesluit begint de uitwerkingsfase, waarin alles tot in detail wordt uitgewerkt tot een concreet en haalbaar project, waarvoor budget moet worden gereserveerd. Sommige projecten zijn vanwege hun urgentie al via ontwerpend onderzoek uitgewerkt en liggen klaar voor de eerste uitvoeringsstappen. We zijn erg tevreden over de samenwerking met de Nieuwe Rand en voelen ons echt betrokken, maar onze leden hebben nog wel twijfels over de uitvoering.
Burgers betrekken en bakken geld steken in dure ontwerpstudies klinkt prachtig, maar uiteindelijk moet het wel leiden tot tastbare resultaten en een budget met een duidelijke langetermijnplanning.

Voor onze  GroenRand-zone zijn drie onderzoeken belangrijk: het Ontwerpend onderzoek Herselteer naar de Natuurverbinding in de omgeving Antitankgracht en Turnhoutsebaan Oost in Schilde (Download dit onderzoek) + het ontwerpend onderzoek verbinding Schietvelden (Download het rapport) + het masterplan Schildestrand, waarbij het gedempte gedeelte van de Antitankgracht opnieuw zou worden opengemaakt (Bekijk hier het Masterplan).

Projecten zoals klimaatpark De Zwaan in Schoten zijn cruciaal om de ecologische verbindingen in het Antitankgracht-gebied te versterken. Het tegengaan van versnippering langs de Brechtsebaan tussen Schoten en Brecht speelt hierbij een essentiële rol. Deze drukke verkeersader doorkruist waardevolle natuur en erfgoed, zoals de E10-plas, het Fort van Schoten en de Antitankgracht. Met gerichte maatregelen wil het provinciale initiatief Het Groene Kruis de Brechtsebaan aantrekkelijker en veiliger maken voor mens en dier. Maar zonder VAPEO zal dit echter nauwelijks gerealiseerd kunnen worden. Komt het geld dan vanuit de klimaatgordel?

In een open brief heeft GroenRand de leden van de Commissie voor Leefmilieu, Natuur en Ruimtelijke Ordening verzocht om parlementaire vragen te stellen aan minister Jo Brouns over VAPEO en de verbindingen van de Schietvelden. Uit deze bevraging blijkt echter dat er voor de periode 2026 tot 2030 geen budget is voorzien voor het Vlaams Actieprogramma Ecologische Ontsnippering (VAPEO), wat begrijpelijkerwijs tot scepticisme leidt. 
Het voorbereidende investeringsprogramma VAPEO 2025–2030 is klaar, maar nog niet gevalideerd, en in het GIP ontbreken ontsnipperingsmaatregelen.
Het Departement Omgeving onderzocht in het Complex Project De Nieuwe Rand een structurele en duurzame oplossing om de verbinding tussen de Schietvelden te realiseren, met de bedoeling deze op te nemen in het voorkeursbesluit. Daarbij zouden ook maatregelensets en financiële middelen voorzien worden voor grondverwervingen. Maar is hier reeds een spaarpotje voor?

Tot op heden heeft de minister, noch zijn kabinet, duidelijkheid verschaft over de structurele financiering van de klimaatgordel of over de eerste uitvoeringsprojecten.
Vooralsnog blijft het bij studiewerk, dat weliswaar waardevol is voor het onderbouwen van ecologische verbindingen, maar waarbij alertheid noodzakelijk is om de daadwerkelijke realisatie te waarborgen.
Onze leden vragen zich met name af of de minister reeds budget heeft vrijgemaakt, of dit nog zal doen, om de diverse projecten binnen de klimaatgordel te financieren.
Met steun van het Regionaal Landschap de Voorkempen zijn er voor de klimaatgordel vijftien projectfiches opgesteld voor het GroenRand-projectgebied, waaraan wij als partner hebben meegewerkt.
Er is ook een kostenraming gemaakt.

Voor de versterking van het GroenRand-project is 11.450.000 euro nodig, verspreid over vijf jaar, waarbij sommige projecten dringend prioriteit hebben.
Omdat er in de verschillende deelgebieden van de klimaatgordel in totaal honderd fiches zijn ingediend, ontstaat zo een globaal beeld van de omvang van het benodigde budget.
Het zou natuurlijk ontzettend zonde zijn als we er, net zoals bij VAPEO, achter komen dat er tot 2030 geen cent is gereserveerd voor de uitvoering van de klimaatgordel.
Burgers hebben urenlang meegedaan aan participatiemomenten en het zou een enorme kaakslag zijn als dit allemaal voor niets is geweest.

Natuurbeleid ligt GroenRand nauw aan het hart.
Niet als fanatieke voorstanders, maar als bezorgde burgers constateren wij dat de mooie woorden over biodiversiteit, natuurherstel en natuurverbindingen op de diverse websites van het Departement Omgeving niet altijd leiden tot concrete acties of praktische uitwerkingen met het daarvoor benodigde budget.

Foto's: Ingrid Boumans

29e ANKONA-ontmoetingsdag

 29e ANKONA-ontmoetingsdag

Afspraak op zaterdag 14 februari 2026 aan UAntwerpen Campus Drie Eiken, gebouw Q.

De ANKONA-dag bundelt interessante lezingen en workshops over 1 centraal thema: 

Biodiversiteit in bebouwd landschap.

Ontdek ook:

- Actieve workshops zoals 'Het leven in een waterdruppel'

- De film: een gemeenschap van leven.

Ook een infomarkt met postersessie en een broodjeslunch behoren tot het programma.

Deelnemen is gratis, inschrijven verplicht.

Kom je je verdiepen in natuurstudie?

Schrijf je in voor de ANKONA-ontmoetingsdag 2026

Vlaamse regering veroordeeld voor laks pesticidenbeleid

De rechtbank oordeelt dat gewasbescherming en bemesting dichtbij natuurgebieden een passende beoordeling vereisen

Velt, Bond Beter Leefmilieu, Natuurpunt, WWF-Belgium en Dryade hebben gezamenlijk deze pesticidenzaak aangespannen. De Brusselse rechtbank van eerste aanleg heeft gisteren een belangrijk vonnis uitgesproken: de Vlaamse pesticidenregels schenden het Europees recht.
De rechter stelde vast dat Vlaanderen de Europese Habitat- en Pesticidenrichtlijn nooit correct heeft omgezet.
In het vonnis van 15 december 2025 werd bepaald dat de impact van pesticidengebruik in en rond Natura 2000-gebieden moet worden onderzocht, aangezien de huidige regelgeving te veel lacunes bevat om deze gebieden afdoende te beschermen.
De rechter erkent de inbreuk en laat het aan de Vlaamse Regering over hoe deze schending te herstellen.
Raadpleeg hier de volledige uitspraak.

© Aleksander Dumała

De omzetting van de Europese Habitatrichtlijn in Vlaamse wetgeving wordt ook nog in een andere zaak beoordeeld. Eerder dit jaar stapte milieuorganisatie Dryade met een gelijkaardige vraag naar de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Die zaak ging niet over vrijgestelde, maar over meldingsplichtige activiteiten. Ook daarvoor bestaat momenteel geen milieutoets, terwijl Dryade vindt dat de Habitatrichtlijn ook voor zulke projecten een passende beoordeling vereist. De Raad legde die vraag voor aan het Hof van Justitie van de Europese Unie, waarvan een uitspraak pas eind 2026 wordt verwacht.