4 februari: symposium Ecosysteemdiensten: de waarde van water
Dat de Voorkempen uiterst kwetsbaar is voor dergelijke extremen is ondertussen heel duidelijk geworden.
Dat heeft in eerste instantie te maken met onze hoge bevolkingsdichtheid.
Daardoor hebben wij een uiterst lage waterbeschikbaarheid per persoon en is onze kwetsbaarheid voor droogte zeer groot.
Anderzijds zorgt die ook voor een dichte bebouwing en veel verharding.
Dat laatste zorgt dan weer voor een hoge kwetsbaarheid voor extreme regenval: regenwater kan onvoldoende in de bodem insijpelen en loopt te veel en te snel af naar rioleringen en waterlopen.
Dat verhoogt de kans op wateroverlast.
Het is echter niet alleen een probleem van waterkwantiteit, met te veel water in korte tijd en soms te weinig, maar ook van waterkwaliteit. Door overbemesting behoorden de Vlaamse beken en rivieren lange tijd tot de meest vervuilde waterlopen van Europa.
We hebben al grote stappen gezet, maar het kan - en moet nog steeds beter. In een kwart van de onderzochte waterlopen werd de norm voor nitraat overschreden.
In Vlaanderen veranderen de neerslagpatronen
Sinds het begin van de metingen in 1833 is er een geleidelijke maar significante toename van de jaarlijkse gemiddelde neerslag, veroorzaakt door nattere winters met meer regendagen. De veranderde neerslagpatronen beïnvloeden het watersysteem.
De piekdebieten zijn de afgelopen decennia toegenomen, en ook de kans op overstromingen is gestegen.
In sommige gebieden veroorzaken deze nu al vaker dan eens in de tien jaar schade.
Met betrekking tot wateroverlast door afstromend regenwater tijdens hevige (zomer)onweders, vormen overstromingen vanuit waterlopen vaak een lokaal probleem in Vlaanderen.
Dergelijke overstromingen vanuit waterlopen komen in het huidige klimaat voor in een vijfde van de gemeenten.
Tegen 2050 kan de neerslag tijdens de maanden november tot mei telkens met meer dan 10 % toenemen.
Het gemiddelde van de maximale waterdiepte van mogelijke overstromingen neemt daardoor toe van 64 naar 92 cm tegen 2050.
Maar lokaal kan die toename substantieel groter uitvallen.
Hydrologische herstelplannen die opnieuw ruimte aan beken en rivieren geven botsen op weerstand vanuit lokale besturen en de landbouwsector en worden vooral geframed als een bedreiging.
Hoe krijgen we iedereen mee om de noodzakelijke omslag in onze kijk op het land- en waterbeheer te maken en écht werk te maken van een doorgedreven landschappelijke transformatie?
symposium
In de voormiddag krijg je een aantal inspirerende pitches over de voordelen van een gezond watersysteem. In de namiddag ga je praktisch aan de slag in twee interactieve workshops. Lees meer:
 | Symposium Ecosysteemdiensten. https://www.integraalwaterbeleid.be/nl/kalender/symposium-ecosysteemdiensten www.integraalwaterbeleid.be |
Blauwgroene maatregelen kunnen ingezet worden om de sponsfunctie en de ecosysteemdiensten van landschappen te versterken.
Een minder voorspelbaar klimaat brengt heel wat uitdagingen voor de maatschappij. Denk daarbij in eerste instantie aan frequentere en hevigere overstromingen, maar ook extremere droogteperiodes zijn niet meer uitgesloten.
Een beter aangepast beheer van de valleigebieden dringt zich op, en hiervoor kan inspiratie gehaald worden uit de ervaringen van de natuur-gebaseerde oplossing.
Het belang en de interesse in natuurgebaseerde systemen, zoals een hogere waterzekerheid (waterbeschikbaarheid, -kwaliteit, -veiligheid) groeit.
De nodige kennis is echter vaak versnipperd of niet aanwezig.
Hier zou beter moeten samengewerkt worden (VITO, OVAM, INBO en VMM).
Om slim om te gaan met water via natuurgebaseerde oplossingen is het belangrijk om naast het herstel zelf, ook het nodige onderzoek te verrichten en daarmee in te spelen op beleid.
Ook de otter komt aan bod
Céline De Caluwé (WWF-België) legt uit hoe het met de otters in Vlaanderen gesteld is.
Op 1 april 2024 ging het Europees project Otter over de grens van start.
De komende drie jaar bundelen 16 partners in Vlaanderen en Nederland hun krachten om het leefgebied van de otter in de grensregio te versterken.
Er wordt gewerkt aan een grensoverschrijdende corridor via de Mark die de Biesbosch moet verbinden met de Antitankgracht en de Scheldevallei en in Nederlands en Belgisch Limburg via het Kempenbroek.
De Antitankgracht is het ideale leefgebied voor de otter, maar proper en voldoende water is een must om de soort hier aan te trekken.
De otter is een goede indicator van hoe het met onze natuur gesteld is.
Waar je een otter ziet, weet je dat de oevervegetatie, de vispopulatie en de waterkwaliteit goed zitten.
En dat is ook goed nieuws voor andere diersoorten.
Daarom noemen we de otter een paraplusoort.
Als er voldoende geld beschikbaar is om het otterbeschermingsprogramma uit te voeren, zal dit ook ten goede komen aan de waterkwaliteit van de Antitankgracht.
Hiermee wordt ervoor gezorgd dat de otter veilig door het landschap kan migreren door kruisingen van wegen en waterlopen aan te passen, onder andere langs de Antitankgracht en in de Schelde- en Maasvallei.
Met deze acties realiseren we extra leefgebied, en verbinden we de kerngebieden in Nederland en Vlaanderen zodat er uitwisseling is tussen de verschillende populaties om inteelt te voorkomen.
De Antitankgracht vertegenwoordigt heel wat natuur-, landschaps- en erfgoedwaarden.
Bij opportuniteiten wordt getracht om de Antitankgracht verder te ontsnipperen voor fauna en flora.
Het beheer van de Antitankgracht als watervoerende gracht is essentieel.
Er moet over gewaakt worden dat er altijd voldoende watervoerende segmenten beschikbaar zijn waarin de vispopulatie zich in droge periodes kan terugtrekken.
Ook interessant:
Op de tweede zaterdag van februari (8 februari 2025) organiseert ANKONA de jaarlijkse ontmoetingsdag, hét evenement om de laatste trends en resultaten te volgen rond natuurstudie en bij te praten met andere professionelen en liefhebbers.
Meer info:
 | ANKONA nodigt uit. Antwerpse Koepel voor Natuurstudie twerpse Koepel voor Natuurstudie groenrand.blogspot.com |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten