zondag 31 augustus 2025

GroenRand vraagt om meer duidelijkheid over de verbinding van de Schietvelden

GroenRand vraagt om meer duidelijkheid over de verbinding van de Schietvelden en roept volksvertegenwoordigers op om hierover vragen te stellen aan de bevoegde minister

                        Algemene vergadering GroenRand roept op om verbinding Schietvelden te realiseren

Het Masterplan werd in 2023 opgesteld in het kader van het nieuwe beleidsprogramma Nationale Parken in Nederland en de oproep van de Vlaamse Regering voor kandidaat-gebieden Nationale Parken Vlaanderen.
Vanwege zorgen bij eigenaars en landbouwers besloot het partnerschap in 2023 om geen kandidaatdossier in te dienen als Nationaal Park Vlaanderen.
Aan Nederlandse zijde maakt Grenspark Kalmthoutse Heide al lange tijd deel uit van de 21 Nationale Parken.
Met de nieuwe Stichting voor Openbaar Nut kan het project stap voor stap en van onderaf groeien.

Het is een juridische entiteit die het partnerschap tussen verschillende overheden, natuurbeheerders en private eigenaars versterkt.
Deze stichting heeft als doel de samenwerking te bevorderen, een gedeelde visie te realiseren en projecten te coördineren die bijdragen aan de bescherming en ontwikkeling van het natuurgebied.
De stichting dient als platform voor overleg, kennisdeling en de uitvoering van het Masterplan Grenspark Kalmthoutse Heide.


GroenRand heeft gepleit voor de oprichting van een centraal aanspreekpunt om de samenwerking tussen de betrokken partijen te versterken.
Onze natuurvereniging beschouwt de stichting als een doeltreffend instrument om de dialoog te bevorderen en mogelijke zorgen weg te nemen.
De term "bemiddelaar" wordt momenteel door GroenRand bewust vermeden, omdat het mogelijk als een kortdurend project gezien zou kunnen worden, terwijl het de bedoeling is om een langdurige samenwerking te creëren.
Lukas Jacobs, burgemeester van Kalmthout sinds 2001, is al jaren lid van de Bijzondere Commissie en kent het partnerschap door en door.
Met zijn ervaring neemt hij nu het voorzitterschap op zich en is hij de perfecte mediator om de gesprekken te begeleiden.
Zo kunnen de verschillende partijen elkaars standpunten en belangen begrijpen en samen toewerken naar een breed gedragen oplossing.
Volgens de nieuwe voorzitter geeft de oprichting van een nieuwe stichting het Grenspark meer slagkracht, waardoor men beter in staat is om het Masterplan Grenspark Kalmthoutse Heide uit te voeren.
GroenRand kijkt vol vertrouwen vooruit, want de oprichting van de stichting luidt een nieuwe fase in voor de ontwikkeling van het Grenspark, de realisatie van het masterplan en het bevorderen van samenwerking.
Maar dan moet de Vlaamse Regering laten zien dat ze het echt serieus meent door voldoende financiële middelen en budgetten vrij te maken, bijvoorbeeld voor de verbinding tussen het groot en klein Schietveld.
In het regeerakkoord en de beleidsnota Omgeving zet de Vlaamse Regering in op het behalen van de Europese natuurdoelen binnen de beschermde gebieden. 
Daarbij wordt voortgebouwd op de versnelling die in de vorige legislatuur is ingezet, met als doel grote en samenhangende natuurgebieden te creëren. 
Hoewel dit ambitieus klinkt, ontbreekt vaak het nodige budget, wat de geloofwaardigheid onder druk zet.


Sinds 1997 dient het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen als een cruciale basis voor het ruimtelijke beleid, waarin het belang van de verbinding tussen het Grenspark en de Schietvelden al werd benadrukt.
De problematiek van de versnippering van het gebied tussen het Groot- en Klein Schietveld is reeds geruime tijd bekend en werd ook vermeld in het basisrapport voor de instandhoudingsdoelstellingen.
Het Regionaal Landschap de Voorkempen heeft, op onze vraag, in het kader van een bachelorproef van Pieter Laurijssens tijdens het academiejaar 2019-2020 aan de Campus Thomas More Kempen, onderzoek verricht naar de natuurverbinding tussen de Schietvelden.
Laurijssens onderzocht mogelijke locaties voor extra faunatunnels onder zowel de Bredabaan als de Essensteenweg.
De doelsoorten die een ecologische verbinding nodig hebben, gaan verder dan alleen de rugstreeppad, heikikker en heivlinder die in de studie van Laurijssens werden genoemd.
Ook andere soorten hebben één of meerdere verbindingen tussen de beide Schietvelden nodig om de kwetsbare situatie van populaties te verbeteren en bij te dragen aan een duurzaam behoud op lange termijn. 
De studie van bureau Hesselteer, uitgevoerd in het kader van het complexe project Nieuwe Rand en het gebiedsprogramma Klimaatgordel, bevestigt de conclusies van de bachelorproef, maar doet dit op een uitgebreidere en grondigere manier. 


De Hesselteerstudie stelt duidelijk dat een enkele ecologische verbinding tussen twee natuurgebieden van deze omvang en met dergelijke belangrijke natuurdoelen het absolute minimum is (wat momenteel niet wordt bereikt).
Hoe meer verbindingen mogelijk worden gemaakt, des te groter zal de ecologische efficiëntie zijn.
Beide studies wijzen op de noodzaak om een stuk grond in Brasschaat aan te kopen, hoewel er momenteel geen financiële middelen beschikbaar lijken te zijn.
Deze studies tonen aan dat het verbinden van leefgebieden, zoals de Schietvelden, de uitwisseling van planten en dieren bevordert, waardoor de genetische diversiteit toeneemt en de overlevingskansen van populaties verbeteren.
Het realiseren van een groene verbinding tussen de Schietvelden zou resulteren in een groter, aaneengesloten leefgebied, wat zeer gunstig is voor veel soorten.
Het is cruciaal te benadrukken dat de aanbevelingen voor een verbinding wetenschappelijk onderbouwd zijn en dat de voordelen voor de natuur aanzienlijk zijn.  
De Schietvelden maken beide deel uit van het Natura 2000-netwerk en bevatten zeer zeldzame habitats die cruciaal zijn voor de instandhoudingsdoelstellingen van diverse soorten.
Een verbinding tussen deze gebieden biedt dan ook een aanzienlijke potentiële meerwaarde. 
De Schietvelden moeten worden geïntegreerd in een groter, samenhangend netwerk van natuurgebieden in de regio, met speciale aandacht voor de verbinding met de Kalmthoutse Heide en de natuur- en bosgebieden langs de Antitankgracht.
Deze studie maakt deel uit van het complexe project Nieuwe Rand, specifiek binnen het gebiedsprogramma Klimaatgordel.


Hoewel de prioriteit van deze actie vanwege urgentie is vastgesteld, ontbreken momenteel de financiële middelen.
Ondanks de erkenning van het belang en de onderbouwing door bureaus Hesselteer, zijn er geen specifieke budgetten beschikbaar voor uitvoering, omdat het gaat om gronden zonder groene bestemming.
Het Klein en Groot Schietveld zijn twee uitzonderlijk grote natuurgebieden die deel uitmaken van de groene gordel ten noorden van de stad Antwerpen. Het Klein en het Groot Schietveld zijn militaire domeinen. De militaire overheid is dan ook de belangrijkste gebruiker van het terrein.
omgeving.vlaanderen.be
Deze aankoop is uiterst urgent en kan niet wachten op de volledige procedure en het verloopproces van de Nieuwe Rand, aangezien het aantal mogelijke locaties voor een kruising zeer beperkt is en het laatste punt langs de Essensteenweg bijvoorbeeld al lange tijd te koop staat.
Tot nu toe is er geen vooruitgang geboekt, en de koppeling met De Nieuwe Rand heeft nog niet geleid tot extra middelen.
De oplossing ligt volledig in de politieke sfeer.
Wij hopen dat enkele volksvertegenwoordigers een parlementaire vraag zullen stellen aan de verantwoordelijke minister, Jo Brouns, in de Commissie Leefmilieu.
Ook de Antwerpse provinciegouverneur Cathy Berx, die het proces van de Nieuwe Rand begeleidt en voorzitter is van de werkbanken, ontving van ons een schrijven.

                                                                                           © EVDW

Natuurvereniging GroenRand heeft het genoegen de heer Lukas Jacobs te benaderen, in zijn hoedanigheid als voorzitter van de Stichting Grenspark Kalmthoutse Heide, waarvoor wij hem tevens willen feliciteren.
De stichting fungeert als platform voor overleg, kennisdeling en de uitvoering van het Masterplan.
Dit Masterplan bouwt voort op de contouren van het bestaande Grenspark en breidt deze uit met Natura 2000-gebieden zoals het Groot en Klein Schietveld en andere gebieden rond de Antitankgracht op Vlaams niveau.
Volgens pagina 31 van het Masterplan bevatten de militaire domeinen Klein en Groot Schietveld, ten oosten van de Kalmthoutse Heide, uitgestrekte en goed bewaarde heidegebieden: "De natte heide hier is een van de best bewaarde in Vlaanderen en van cruciaal belang voor soorten zoals de adder en het heideblauwtje.
Ook zeldzame amfibieën en libellen vinden in de Schietvelden een geschikte leefomgeving.
Via de Antitankgracht zijn deze waardevolle natuurgebieden verbonden met de Kalmthoutse Heide, wat zorgt voor een samenhangend geheel."

Wij verzoeken Lukas Jacobs als voorzitter bij te dragen aan de totstandkoming van deze natuurverbinding door een schrijven te richten aan de bevoegde minister Jo Brouns, zodat er voldoende financiële middelen worden vrijgemaakt om deze essentiële verbinding te realiseren en te stimuleren.
De brieven zijn ondertussen onderweg...
Sinds 2020 zet GroenRand zich in voor deze verbinding, maar ondanks de uitgebreide en goed onderbouwde studie die door het departement Omgeving is uitgevoerd, wordt er geen actie ondernomen om dit te realiseren. 




vrijdag 22 augustus 2025

50 jaar Provinciaal Groendomein Vrieselhof

50 jaar Provinciaal Groendomein Vrieselhof


Het Vrieselhof in de Schijnvallei, gelegen aan de Antitankgracht en het fort van Oelegem, viert dit jaar zijn 50-jarig jubileum als provinciaal groengebied, en dat mag niet onopgemerkt voorbijgaan. In 1974 kocht de provincie Antwerpen het domein Vrieselhof, dat eigendom was van graaf Daniël de Brouchoven de Bergeyck en zijn twee ongetrouwde zussen.


Op 1 mei 1975 werd het park al opengesteld voor het publiek, hoewel de graaf er tot eind 1975 met zijn gezin mocht blijven wonen.
De provincie was onder de indruk van de prachtige omgeving en de natuurlijke schoonheid van dit unieke gebied in de Schijnvallei.
Ze wilde er een openbaar domein van maken voor wandelaars en fietsers.

Het kasteel werd eerst omgedoopt tot Textielmuseum en later tot Centrum voor het Bibliotheekwezen.

                                                 De Groene Duim, georganiseerd door natuurvereniging GroenRand, vindt plaats in het kasteel Vrieselhof.

Tegenwoordig herbergt het organisaties die zich richten op natuurbehoud en erfgoed.
Ook GroenRand ontplooit hier zijn activiteiten en en organiseert regelmatig overlegmomenten in het kasteel.


                          Overlegmomenten en de uitreiking van de Groene Duim door de GroenRand in het kasteel

In 2020 werden, met steun van Europa en de Vlaamse Gemeenschap, grootschalige natuurinrichtingswerken uitgevoerd om het domein om te vormen tot een ideale waterbuffer.


Het Vrieselhof heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot de 14e eeuw, toen edelheer Jan van Vriesele er een stuk grond kocht voor zijn dochter.
Hoewel het domein vaak van eigenaar wisselde, bleef de oorspronkelijke naam behouden.
Het werd een ridderlijk hof waar recht gesproken werd.
Eeuwenlang had de familie Van Halmale het voor het zeggen; zij leverden generaties lang burgemeesters van Antwerpen.
Rond 1750 gaf Alphons-Ignace van Halmale het park zijn huidige vorm, met dreven, bosgebieden en een romantische vijver.
Hij stierf kinderloos, en na de Franse Revolutie werd het domein verkocht. 
Uiteindelijk kwam het in handen van graaf Louis de Brouchoven de Bergeyck, die in 1910 een nieuw kasteel in Vlaamse Renaissancestijl liet bouwen.
Na een turbulente oorlogstijd werd het kasteel gelukkig weer hersteld.
Op zondag 24 augustus zijn jong en oud van harte welkom voor een sfeervol feest rond het kasteel, met activiteiten voor iedereen.



Bezoek het indrukwekkende kasteel en het omliggende natuurgebied onder begeleiding van deskundige gidsen.
Rondom het kasteel kun je deelnemen aan traditionele volksspelen en genieten van een nostalgische rit op de oude draaimolen.
Geniet van live-muziek, spectaculaire optredens van acrobaten en laat je meevoeren naar magische werelden door onze sprookjesvertelster.
Bovendien kun je inspirerende workshops volgen, georganiseerd door lokale verenigingen, en proeven van heerlijke lokale hapjes en drankjes.

Praktische informatie
Activiteit: Vrieselhof 50: feest aan 't kasteel
Datum: zondag 24 augustus
Tijden: 11 - 16 uur
Locatie: kasteel Vrieselhof
Voor: volwassenen en kinderen
Prijs: gratis
Toegankelijkheid: verharde paden toegankelijk voor iedereen; in het kasteel is de benedenverdieping bereikbaar via een lift


Van tot november wordt de verjaardag gevierd met allerlei activiteiten voor jong en oud.

Bron en foto's: eigen redactie + provinciaal domein Vrieselhof

woensdag 20 augustus 2025

GroenRand is ontzettend enthousiast over het geleverde werk van de Nieuwe Rand rond de klimaatgordel, maar vraagt toch om enkele aanvullende studies

GroenRand is ontzettend enthousiast over het geleverde werk van de Nieuwe Rand rond de klimaatgordel, maar vraagt toch om enkele aanvullende studies 

Onze natuurvereniging beschouwt de Klimaatgordel als een essentieel instrument voor het aanpakken van uitdagingen op het gebied van klimaatadaptatie en biodiversiteitsbehoud.
De verschillende plannen van de klimaatgordel benadrukken dat de Antitankgracht een belangrijke rol speelt in het verbinden van bosgebieden en beekvalleien binnen de klimaatgordel, en dat deze pijler een prioriteit zou moeten zijn.
De reden is simpel: de gracht beschikt over een stevige, robuuste bosstructuur en strekt zich uit over een groot deel van de regio, waardoor het fungeert als een groene verbindingsroute tussen verschillende natuurgebieden en beekdalen.

De klimaatgordel rond Antwerpen heeft o.a. als doel natuurgebieden met elkaar te verbinden en zo een sterker ecologisch netwerk te vormen, waarbij de Antitankgracht een cruciale rol speelt.
Dit bevordert de migratie van dieren, versterkt de biodiversiteit en draagt bij aan een klimaatbestendigere regio.
Zonder dergelijke verbindingen wordt het voor dieren lastiger om voedsel te vinden, zich voort te planten of naar nieuwe leefgebieden te trekken, wat het uitsterven van soorten tot gevolg kan hebben.

De klimaatgordel stelt dieren en planten in staat om veilig tussen verschillende gebieden te migreren, net zoals wij wegen gebruiken om van de ene plek naar de andere te reizen.
De Voorkempen wordt, net als de rest van Vlaanderen, geconfronteerd met de uitdaging van versnipperde leefgebieden.
Dit veroorzaakt isolatie van natuurgebieden, waardoor soorten niet vrij kunnen migreren of genetisch materiaal uitwisselen.
Voor dieren zoals vleermuizen, kamsalamanders, otters, bevers en boommarters zijn verbindingen essentieel om geschikte leefgebieden te bereiken.

Ontsnippering, oftewel het verbinden van gescheiden leefgebieden met een centrale rol voor de Antitankgracht, kan op diverse manieren worden bereikt, zoals door middel van wildtunnels, wildspiegels, verkeersremmers, geleiding en ecologisch bermbeheer.
Om dieren naar ecotunnels te lokken, kunnen geleidingswanden, lokstruwelen en aangepaste begroeiing worden gebruikt.
Deze maatregelen zorgen voor een veilige en uitnodigende omgeving, waardoor dieren eerder geneigd zijn de tunnels te gebruiken in plaats van de weg over te steken.  
Landschapselementen zoals hagen, bomenrijen, poelen, houtkanten en bosjes kunnen strategisch worden ingezet als ontsnipperingsmaatregelen.
Door ze slim te plaatsen en te verbinden, fungeren ze als corridors waarlangs dieren veilig kunnen migreren tussen versnipperde gebieden.

Onze aanbeveling
Wij adviseren dat de Nieuwe Rand, gezien de cruciale rol van de Antitankgracht, meer nadruk legt op ontsnipperende maatregelen voor gewestelijke en lokale wegen, evenals op geleidingselementen naar de ecotunnels.
Een aparte studie door een gespecialiseerd studiebureau is noodzakelijk, zoals eerder uitgevoerd voor de verbinding van de Schietvelden via studiebureau Herselteer, de Oude Baan in Schilde en de ontsnippering van de Turnhoutsebaan (N12).
Dit is essentieel om een helder inzicht te verkrijgen in de kostenraming en de implementatie van de ontsnipperende maatregelen, zodat de Antitankgracht zijn belangrijke verbindende functie optimaal kan vervullen, het gaat dan vooral over:
* Bredabaan (N1) - aanleg ecotunnel, geleidingsrasters met doorgang voor recreanten
* Brechtsebaan (N115) - aanleg ecotunnel, geleidingsrasters met doorgang voor recreanten
* Ertbrandstraat (N11) - aanleg verkeersremmers, ecotunnel en geleiding, aanplant haag/houtkant
* Abtsdreef Stabroek - aanleg ecotunnel en geleiding, plaatsen verkeersremmers, houtwal
* Kalmthoutsesteenweg Kapellen - aanleg ecotunnel en geleiding
* Heidestraat-Noord Kapellen - aanleg ecopassage en plaatsen verkeersremmers
* St-Jobsesteenweg Schilde - aanleg ecotunnel en geleiding
* Zandhovensesteenweg Ranst - aanleg ecotunnel en geleiding
GroenRand ziet de otter als de mascotte van de vereniging
De otter is een essentiële soort voor GroenRand, omdat hij wordt gezien als een paraplusoort. Het beschermen van de otter heeft een gunstig effect op tal van andere soorten binnen hetzelfde ecosysteem.

Door de otter te beschermen, worden ook de leefomstandigheden van andere dieren verbeterd.
De Antitankgracht vervult een cruciale functie in het soortenbeschermingsprogramma voor de otter, vooral in de regio Voorkempen, wat des te meer benadrukt hoe belangrijk het is om werk te maken van ontsnippering.
Dit programma benadrukt het belang van deze ecopassages.
Een soortenbeschermingsprogramma is een officieel document met bindende afspraken, wat betekent dat de vastgelegde maatregelen en acties moeten worden uitgevoerd en nageleefd.
Het programma wordt opgesteld om de bescherming van specifieke dier- of plantensoorten te waarborgen.
Het beschrijft de ecologische behoeften van de soort en bevat concrete actieplannen om deze te beschermen en de leefomstandigheden te verbeteren.
De gracht dient als een ecologische verbindingszone en mogelijk leefgebied voor otters, waarbij het de omliggende regio en beekvalleien met elkaar verbindt en zo een cruciale migratieroute vormt.
Maatregelen zoals het aanleggen van faunapassages, het herstellen van gedempte delen en het bevorderen van kleinschalige landschapselementen rond de gracht dragen bij aan natuurherstel en creëren een geschikter leefgebied voor de otter.
Ook het verbeteren van de waterkwaliteit door slibruimingen en hakhoutbeheer is cruciaal, omdat de otter schoon water nodig heeft om te overleven.
GroenRand doet een stapje terug als het gaat om het Nationaal Park

GroenRand heeft het concept van een Nationaal Park in de Voorkempen voorlopig in de ijskast gestoken, maar is tevreden dat de partners blijven samenwerken aan het Masterplan.
Dit plan heeft o.a. als doel om op Vlaams grondgebied de Kalmthoutse Heide, de Schietvelden, de Antitankgracht en de omliggende bossen met elkaar te verbinden.
Deze verbinding zou niet alleen het grootste ven- en heidegebied van Vlaanderen creëren, maar ook de natuurlijke corridors tussen de diverse gebieden versterken.

GroenRand adviseert om de verbinding tussen het Klein en Groot Schietveld met prioriteit te realiseren vanwege de urgentie, zonder te wachten op de voltooiing van de volledige procedure van de Nieuwe Rand.
Dit advies is gebaseerd op de Herselteer-studie, uitgevoerd door het departement Omgeving, die het belang en de dringende noodzaak van deze verbinding benadrukt.

Greenconnect     

GroenRand lanceert binnenkort het innovatieve project ‘Greenconnect’.
Dit project viert het 10-jarig jubileum van GroenRand in 2026 en heeft als doel natuurkernen en omliggende gebieden met elkaar te connecteren, zodat ze geen geïsoleerde eilanden blijven. 

     

De bladeren vallen al in grote aantallen van de bomen: wat is de oorzaak van deze vroege herfst?

De bladeren vallen al in grote aantallen van de bomen: wat is de oorzaak van deze vroege herfst?


De bodem en natuur in Vlaanderen zijn opnieuw ernstig uitgedroogd. Het neerslagtekort bedraagt momenteel drie tot soms vier maanden, afhankelijk van de locatie. De recente hittegolf heeft de situatie verder verslechterd na een al droog voorjaar. Bomen verliezen her en der hun bladeren door droogtestress, waardoor het lijkt alsof de herfst eerder begint.


Bovendien dragen we nog steeds de gevolgen van de droge periode in het voorjaar, met de extreem droge maanden maart en april. Door de aanhoudende droogte in Vlaanderen beginnen verschillende bomen vroeg te verkleuren en verliezen ze hun bladeren door droogtestress. Dit werd vastgesteld door GroenRand tijdens diverse wandelingen.

De bladeren van bomen die lijden onder de aanzienlijke droogte verkleuren aanzienlijk eerder, en in sommige gevallen laten de bomen hun bladeren zelfs voortijdig vallen. Bomen verdampen water via hun bladeren, maar bij droogtestress sluiten ze de kraan en laten ze hun bladeren vallen. Ze stoppen de verdamping om zichzelf te beschermen en te overleven. Sommige bomen zijn mogelijk al eerder afgestorven door de aanhoudende regen, waarbij hun wortels en voeten langdurig in het nat stonden. De fijne haarwortels kunnen te vochtig worden, waardoor ze door een gebrek aan zuurstof afsterven. Het jaar daarna, bij droog weer, wordt het probleem voor de boom twee keer zo erg: afgestorven fijne wortels en een gebrek aan water. Jaren van droogte zijn schadelijk, maar jaren met te veel neerslag, zoals vorig jaar, zijn dat ook.


Vooral beuken, lindes, zomereiken en ruwe berken hebben zwaar geleden onder de lange droogteperiode.
Toch zijn bomen in staat om tijdelijke stressperiodes goed te doorstaan en te herstellen zodra de stress voorbij is.
Er zijn ook problemen zichtbaar bij het Albertkanaal, het kanaal Dessel-Turnhout-Schoten en de Antitankgracht.
De watertoevoer vanuit de Maas neemt daar af.
Deze kanalen zijn essentieel voor de scheepvaart en voor de industrieën die afhankelijk zijn van het gebruik van water.
Bovendien wordt aan het Albertkanaal water onttrokken dat verantwoordelijk is voor 40 procent van ons drinkwater.


De Antitankgracht wordt gevoed door het kanaal Dessel-Turnhout-Schoten en heeft 2 takken (lokale waterlichamen 1ste orde), respectievelijk naar de Afwateringsgracht (noordwestelijke tak) en het Groot Schijn (zuidoostelijke tak).
De Antitankgracht vormt op deze manier een grote kwartcirkel (van noord tot oost) rond de stad Antwerpen.
De Antitankgracht heeft geen natuurlijk bovendebiet.
Tijdens langdurige droogteperiodes concurreert de watertoevoer naar de Antitankgracht vanuit het kanaal Dessel-Turnhout-Schoten met de toevoer naar datzelfde kanaal vanuit het Albertkanaal, dat op zijn beurt gebonden is aan de afspraken uit het Maasafvoerverdrag.
Dit maakt de Antitankgracht extra kwetsbaar voor verdroging.


Tijdens droge zomers drogen sommige segmenten van de Antitankgracht op.

Het is belangrijk erop toe te zien dat er altijd voldoende watervoerende delen beschikbaar blijven waar de vispopulatie zich tijdens droge periodes kan terugtrekken.
Daarnaast moet onderzocht worden waar buffermogelijkheden zijn bij langdurige natte periodes in het gebied.
GroenRand is sinds 2020 van mening dat een aparte studie naar de droogteproblematiek nodig is om inzicht te krijgen in waar water gebufferd kan worden en welke gebieden behouden moeten blijven voor de vispopulatie. GroenRand vraagt onder andere om het thema water uitgebreider uit te werken via een vernattingsplan, om meer concrete maatregelen te nemen tegen de verdroging van de Antitankgracht, om beheermaatregelen voor grachten op te nemen en om onthardingsmogelijkheden in kaart te brengen. De sliblaag in de Antitankgracht is op meerdere plekken zeer dik en vervuild met zware metalen, PAK’s en minerale oliën. Het ruimen van de gracht verbetert niet alleen de doorstroming van de waterloop, maar ook de ecologische toestand van deze beschermde waterloop. Er moet voldoende budget beschikbaar zijn om deze ruimingen voort te zetten. Bij de aanleg van de Antitankgracht werden hoogteverschillen opgevangen met sluisbunkers die ervoor zorgen dat de gracht niet leegloopt. Voor de vele beken (zoals het Groot Schijn met zijn zijbeken, het Klein Schijn en de Zwanebeek) die de Antitankgracht kruisen, werden duikers geplaatst. Om te garanderen dat het systeem van sluisbunkers het water per segment goed vasthoudt, is voldoende personeel nodig voor het dagelijkse onderhoud. Regelmatige inspectie van de sluisbunkers en frequente verwijdering van kruiden en takken zijn essentieel om het stuwsysteem goed te laten werken.

De natuur heeft zwaar te lijden onder de aanhoudende droogte. Beken en grachten staan droog, terwijl bomen en planten worstelen met droogtestress. Dit benadrukt de urgente noodzaak van de Blue Deal, een ambitieus plan voor beter natuurlijk waterbeheer in Vlaanderen. GroenRand en verschillende experts vinden het onbegrijpelijk dat het budget voor de Blue Deal in de komende jaren zo laag blijft.