zaterdag 14 juni 2025

GroenRand beëindigt de bijenactie, maar zal in 2025 aandacht blijven vragen voor de achteruitgang van bestuivers

GroenRand beëindigt de bijenactie, maar zal in 2025 aandacht blijven vragen voor de achteruitgang van bestuivers

Dit werkjaar hebben we bestuivers centraal gesteld en de honingbij als mascotte gekozen om aandacht te vragen voor de zorgwekkende achteruit van bestuivende insecten. 

Biodiversiteit in Vlaanderen is van cruciaal belang. Veel planten zijn afhankelijk van bestuiving om zich voort te planten en het voortbestaan van hun soort te verzekeren.
Helaas verkeren wilde bestuivers in een zorgwekkende toestand. Van de 381 soorten wilde bijen in ons land is maar liefst 32,8 procent bedreigd 32 ,8 procent bijna bedreigd en 11,8 procent regionaal uitgestorven.


Ook met de dagvlinders en zweefvliegen gaat het niet beter. Integendeel.


De achteruitgang van wilde bestuivers is het gevolg van een combinatie van verschillende factoren die elkaar versterken.
De belangrijkste oorzaken zijn habitatverlies en -degradatie en de verarming van het bloemenlandschap, het gebruik van bestrijdingsmiddelen, stikstofdepositie, vermesting en klimaatverandering.


De bevruchting van het merendeel van ons voedsel is afhankelijk van de ijverige inspanningen van bestuivers. Deze kosteloze dienst van onze insectenvrienden functioneert alleen als we hen goed verzorgen.

En nee, het gaat niet alleen om honingbijen.
Uit onderzoek blijkt dat wilde bijen zweefvliegen, nachtvlinders, wespen en kevers ook een belangrijke rol spelen. Helaas hebben honingbijen het zwaar door klimaatverandering en overmatig gebruik van pesticiden, waardoor andere bestuivers hen moeten ondersteunen.


Algemeen is het belangrijk om in je tuin te zorgen voor een bloesemboog (of bloeispreiding) van de vroege lente tot in de late herfst. Alleen de enkelvoudige bloemen, waar de insecten gemakkelijk aan de meeldraden en nectar kunnen, zijn nuttig.

Modern geteelde cultivars met spectaculaire, maar gesloten bloemen zijn prachtig, maar hebben weinig waarde voor bestuivers. Combineer ze daarom met andere soorten. Bloembollen zoals sneeuwklokje en krokus, maar ook de helleborus en vleesbes en bomen zoals de els, hazelaar en wilgen bieden het eerste voedsel. Hierdoor kunnen o.a. de hommelkoninginnen voedsel vinden om een nest op te starten. Ook de late bloeiers zijn van groot belang, omdat ze ervoor zorgen dat de bestuivers goed gevoed aan hun winterrust kunnen beginnen.

.
Naast honingbijen vervullen dus ook wilde bijensoorten een essentiële rol in de bestuiving. Daarom is het ‘Vlaams Actieplan voor Wilde Bestuivers’ ontwikkeld, dat zich richt op het verbeteren van de leefomstandigheden van wilde bestuivers – en daarmee ook van bijen in het algemeen. Er zijn reeds diverse maatregelen genomen om de habitatkwaliteit voor bestuivers te verbeteren, waaronder het aanleggen van wildebestuiversreservaten, het bevorderen van bloeiende kleine landschapselementen, het creëren van bestuiversstroken in agrarische gebieden en het stimuleren van het gebruik van inheemse planten.


Daarnaast werd er eveneens ingezet op sensibilisering en communicatie, bijvoorbeeld via de campagne Week van de Bij, waaraan ook GroenRand heeft deelgenomen.

Maar GroenRand had bedenkingen bij de uitvoering van het actieplan. We verwijzen naar een schriftelijke vraag aan minister Jo Brouns van januari over de stand van zaken van het actieplan voor wilde bestuivers, waaruit bleek dat slechts drie acties werden uitgevoerd, dat er nog 18 acties lopen en nog 16 acties opgestart moeten worden of on hold stonden. Er is zeker nog ruimte voor verbetering, en volgens GroenRand is het van groot belang om extra inspanningen te leveren, zodat de resterende 34 acties bijzondere aandacht krijgen.

Vandaag beëindigen we onze inspanningen om aandacht te vragen voor de bestuivers en blikken terug op de vele reportages en prachtige foto's op onze website.
Bioloog Joeri Cortens, bekend van Radio 1 en een gepassioneerde en getalenteerde verteller, nam ons tijdens een lezing mee in het boeiende verhaal van de wilde bijen.
We organiseerden een fotowedstrijd, verkozen vijf laureaten, benoemden Els Beeckx tot ambassadeur van onze actie en bekroonden haar met de Groene Duim.

                                                                                                             © Marleen Stoops

Els Beeckx zet zich al jarenlang in voor bestuivers door mensen te inspireren om hun tuinen bijenvriendelijk in te richten. 
Zij is, samen met Dieter Coppens, tevens de enthousiaste campagnemanager van #LaatZeLiggen en #ByeByeGazon.
De uitreiking werd gehouden in samentuin Wilhalla in Halle-Zoersel, een symbolische plek aangezien dit de bakermat van Velt is. Tijdens de ceremonie stonden verschillende fruitstruiken van de overleden Velt-inspirator Daniel Willaeys in volle bloei. Vorig jaar werd de Groene Duim toegekend aan Dieter Coppens, samen met natuurfotografen uit de regio.

In 2023 mocht Red de Voorkempen de prijs in ontvangst nemen uit handen van bioloog Dirk Draulans.
GroenRand viert volgend jaar haar 10-jarig jubileum en zal de Groene Duim uitreiken aan een zeer bijzondere persoon of instantie. Onze natuurvereniging is volop bezig met de voorbereidingen en zal in 2026, met een energie die zelfs Duracell-konijntjes doet verbleken, haar actiepunten en standpunten onvermoeibaar blijven uitdragen.


Onze argumenten zijn dermate helder dat we ze, desnoods tot vervelens toe, in 2026 zullen blijven herhalen totdat niemand eromheen kan. Hieronder sommen we ze nogmaals overzichtelijk op. Vlaanderen heeft door haar beleid een sterk versnipperd landschap gecreëerd, waardoor grote stukken natuur geïsoleerd zijn geraakt. Dit heeft aanzienlijke negatieve gevolgen voor de biodiversiteit.
Het is daarom van cruciaal belang om natuurgebieden met elkaar te verbinden tot grotere, samenhangende eenheden, en dat is precies waar Vlaamse parken volop aan werken.

Natuurherstel richt zich op het verbeteren van aangetaste of vernietigde ecosystemen door de structuur en functies ervan te optimaliseren, met als doel deze veerkrachtiger en biodiverser te maken. De Natuurherstelwet is een verordening die de lidstaten van de EU zal verplichten om maatregelen te nemen om beschadigde ecosystemen te herstellen en verdere achteruitgang te voorkomen. We zullen hier sowieso werk van moeten maken en dat doen we het liefst in samenspraak met alle partners: natuurverenigingen, landbouwers, grondeigenaren, provincie, gemeentebesturen... Natuurherstel vereist continuïteit, maar de initiatieven om dit te realiseren ontbreken. Wij geloven dat Vlaamse Parken dé ideale plek zijn om samenwerking en samenhang op het gebied van natuurherstel te stimuleren.
De recente uitspraak van het Grondwettelijk Hof is een sterke bevestiging van het standpunt van GroenRand en zegt dat deze samenwerking volledig op vrijwillige basis moet plaatsvinden en dat er geen eigendomsbeperkende gevolgen mogen voortvloeien uit het Parkendecreet. Wat weerhoudt ons dan nog? Na tien jaar dromen najagen is het tijd om de handen terug uit de mouwen te steken en samen met diverse partners via gebiedsgerichte en bemiddelende acties de Vlaamse parken nieuw leven in te blazen.
We nemen even een pauze, maar wees gerust: bij belangrijke gebeurtenissen blijven jullie verzekerd van de meest boeiende verhalen uit de natuur, van fascinerende biodiversiteitsweetjes tot inspirerende verhalen over natuurverbindingen!
Moge je vakantie vol zitten met verrukkelijke maaltijden, ontspanning en gezelligheid. GroenRand wenst je een geweldige tijd en spannende avonturen op je vakantiebestemming. Neem de tijd om tot rust te komen, te ontspannen en volop te genieten, zodat je later kunt terugblikken op prachtige natuur- en andere mooie herinneringen.


Wij zoeken enthousiaste mensen die onze droom willen helpen waarmaken en ons team willen versterken. 
Geïnteresseerd?
Stuur dan een berichtje naar onze communicatieverantwoordelijke Dirk Weyler: <dirk.weyler@hotmail.com>.




Geen opmerkingen:

Een reactie posten