GroenRand: Vijfjarig bestaan GroenRand

woensdag 31 maart 2021

Vijfjarig bestaan GroenRand

Groenrand bestaat 5 jaar

Na vijf jaar is GroenRand erin geslaagd om de Antitankgracht op de kaart te zetten.
Door promotie te maken kreeg de gracht bijzonder veel aandacht bij grote organisaties. Natuurpunt, Het Regionaal Landschap de Voorkempen, de betrokken gemeenten, de provincie, WWF, VMM, het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek en ANB zetten hun schouders onder het GroenRand-project.

GroenRand koos voor ‘otter Olga’ als mascotte van haar campagne.
Otters halen hun voedsel hoofdzakelijk uit het water.
Dat is ze de vorige eeuw noodlottig geworden.
Toen werden grote hoeveelheden vervuilende stoffen in het water geloosd via ongezuiverd afvalwater.
Ook veelvuldig gebruik van giftige bestrijdingsmiddelen zorgde voor ernstige waterverontreiniging.
Dit ging ten koste van het waterleven en de otter.

Sinds de jaren 80 was de otter zo goed als verdwenen uit Vlaanderen, maar nu zien we hem af en toe weer opduiken.
Dat is een hoopvol teken dat de waterkwaliteit aan de beterhand is.
We mogen ons niet laten verblinden door de successen, zoals de terugkeer van vissoorten of dieren als de bever, de otter en de ijsvogel.
Als we de otter hier opnieuw een definitieve thuis willen geven, is er nog heel wat werk aan de winkel.
De hoeveelheid vis in de Antitankgracht is een aandachtspunt, want een maaltijd van de otter bestaat voor tachtig procent uit vis.
We merken op dat het de goede kant opgaat, maar volledig gezond is de vispopulatie nog niet. Het bevat nog te veel giftige stoffen zoals kwik en pcb’s.
Vanaf een bepaalde concentratie hebben die stoffen een nadelig effect op de otterpopulatie.

Rekening houdend met de habitatversnippering op het terrein ten gevolge van de historisch (mis)gegroeide ruimtelijke ordening, wordt een minimum-oppervlakte van 100 km² (10.000 ha) als wenselijk beschouwd om een minimale voortplantingseenheid of populatiekern voor otters in Vlaanderen te kunnen herbergen.
Dat hoeft geen aaneengesloten blok te zijn, maar wel gebieden die onderling met elkaar in verbinding staan. Otters zijn voornamelijk solitaire dieren die graag wat ruimte hebben.
Er is ongeveer 10.000 ha leefgebied nodig om een otterpopulatie van ongeveer tien individuen in stand te houden. In onze regio is, buiten de Schelde, de Antitankgracht zowat de enige waterweg die ± aan deze eisen kan voldoen én tegelijk potentiële natuurgebieden met elkaar kan verbinden.
Vandaar dat GroenRand steeds een projectgebied beoogd heeft van 11.000 ha.

ERTEGENAAN

Het thema van het vijfjarig bestaan is ‘ERTEGENAAN’
Vijf jaar heeft GroenRand nodig gehad om de Antitankgracht op de kaart te zetten.
De uitdaging zal er de komende tien jaar in bestaan om het project, samen met de partners, in praktische acties om te zetten.

GroenRand wenst de Schietvelden, de Kalmthoutse Heide en aanleunende natuur- en bosgebieden met elkaar te verbinden en hoopt dat hier een Nationaal Park gerealiseerd wordt. Maar ook de verbinding Vrieselhof, Zoerselbos, Blommerschot, Krabbers-Lovenhoek is voor GroenRand een belangrijke natuurverbinding. Een van de belangrijkste gebieden in de Voorkempen is De Brechtse Heide, met 1.700 hectare het grootste beschermde landschap in de regio. Een groot deel van de houtkanten op de Brechtse Heide is intussen verdwenen. Daarom vindt GroenRand het belangrijk dat ze terug hersteld worden of terug volledig gemaakt worden. Ook vraagt de natuurvereniging extra aandacht voor de weidevogels.

Op een aantal plaatsen vormt het kruispunt tussen wegen en waterwegen een acuut knelpunt voor de otter: dit zijn typisch plaatsen waar ze als verkeerslachtoffer sneuvelen. Via het toekomstig soortbeschermingsprogramma voor de otter wordt gezocht naar oplossingen om 45 conflicten te ontwarren. Minister Zuhal Demir gaf de garantie dat via het soortenbeschermingsprogramma ingezet zal worden op het verbeteren van potentiële leefgebieden van de otter. Dit programma, dat ook de nodige acties en maatregelen zal bevatten, volgt in het najaar van 2021, uiteraard met de nodige financiële middelen die daaraan zullen worden gekoppeld.

Natuurvereniging GroenRand heeft verleden jaar 600 voorleesboekjes ‘Olga Otter wordt ziek’ verspreid in 94 basisscholen en jeugdbewegingen. Bedoeling was dat het in de Week van het Bos werd voorgelezen aan de kinderen. Het voorleesverhaal werd geschreven door Peter Jochems en geïllustreerd door Rodrik Steverlynck, en speelde zich af in het bos langs de Antitankgracht. Dankzij de levendige vertelling en het bijbehorende beeldmateriaal werd de boodschap goed overgebracht: “Zwerfvuil jaagt dieren weg”