dinsdag 15 juli 2025

Sponsdoelen en gebiedscoalities: Vlaanderen heeft een nieuwe Blue Deal, maar GroenRand vindt het budget onbegrijpelijk laag

Sponsdoelen en gebiedscoalities: Vlaanderen heeft een nieuwe Blue Deal, maar GroenRand vindt het budget onbegrijpelijk laag

Het kabinet Omgeving onder leiding van minister Jo Brouns heeft een nieuwe Blue Deal gepresenteerd. 
Deze moet Vlaanderen beter beschermen tegen hevige regenval en langdurige droogte, en de waterkwaliteit verbeteren.
Er is 330 miljoen euro beschikbaar gesteld, maar GroenRand en andere natuurverenigingen vinden dit onvoldoende om de uitdagingen van klimaatverandering effectief aan te pakken.
GroenRand benadrukt met klem dat de Vlaamse regering de ernst van de situatie onderschat.

Gisteren, precies vier jaar geleden, werd de waterbom in de vallei van de Vesder in Wallonië herdacht, een ongekende ramp die 39 dodelijke slachtoffers eiste.
Terwijl de gevolgen van klimaatverandering steeds zichtbaarder worden, blijft het budget voor de Blue Deal ontoereikend.


De nieuwe Blue Deal van minister Brouns werd gisteren goedgekeurd in de ministerraad.
De oorspronkelijke Blue Deal was een van de paradepaardjes van Brouns’ voorganger Zuhal Demir.
De vorige Vlaamse regering kende het plan een half miljard euro toe.
De kern van de nieuwe Blue Deal draait om de ‘sponsdoelen’. Dit zijn specifieke en meetbare doelstellingen die vaststellen hoeveel water een gebied moet kunnen vasthouden, infiltreren en bufferen om Vlaanderen beter te beschermen tegen droogte en overstromingen.
Voor elk gebied wordt aangegeven hoeveel hectare infiltratie, hoeveel kubieke meter buffercapaciteit of hoeveel hectare peilgestuurde drainage vereist is.
Brouns zet zijn stempel op de nieuwe Blue Deal door extra nadruk te leggen op draagvlak en samenwerking, onder andere via de oprichting van 'gebiedscoalities', een initiatief dat GroenRand verwelkomt. Het jaarthema van GroenRand voor 2025 is "samenwerken", met de 'bij' als mascotte. Dit thema is gekozen omdat bijen in een bijenkolonie samenwerken als echte teamspelers om hun gemeenschap te laten floreren, net zoals GroenRand wil dat mensen en organisaties samenwerken voor een groenere leefomgeving.
GroenRand wil met dit thema de nadruk leggen op de kracht van samenwerking om diverse doelen te bereiken, zoals het bevorderen van biodiversiteit en het creëren van een leefbare planeet.
GroenRand benadrukt dat, net zoals bijen een taakverdeling hebben en efficiënt samenwerken, we allemaal ons steentje kunnen bijdragen aan onze omgeving. Het jaarthema legt de nadruk op het belang van samenwerking tussen verschillende partijen (overheden, organisaties, burgers) om knelpunten te bespreken en samen oplossingen te vinden, maar daarvoor moet wel voldoende budget beschikbaar zijn.
Gebiedscoalities brengen lokale overheden, waterbeheerders, landbouwers, natuurorganisaties, bedrijven en andere partners samen. Zo kunnen zij gezamenlijk een visie ontwikkelen en acties coördineren om de waterkwaliteit en de ‘sponswerking’ van het landschap te verbeteren. Voor deze coalities is maar 49,7 miljoen euro van het totale Blue Deal-budget gereserveerd, wat echt weinig is.

Er wordt eveneens geïnvesteerd in het hergebruik van regen- en afvalwater, evenals in circulaire toepassingen binnen de industrie en landbouw. Voor de gemiddelde consument is vooral de hervorming van de waterfactuur van belang, die wordt gepresenteerd als een hervorming die ‘rechtvaardig is en het verbruik verantwoordt’. Tot slot omvat de Blue Deal ook een onderdeel over waterbeleving, zoals recreatie aan en op open water. GroenRand vindt dat de focus van de nieuwe Blue Deal goed ligt, maar dat er te weinig budget is voorzien. Professor Patrick Willems van de KU Leuven benadrukt dat er minstens 100 tot 150 miljoen euro per jaar nodig is om ons te beschermen tegen klimaatextremen. Met slechts 66 miljoen euro per jaar voor Blue Deal 2.0 blijven we ver onder dit minimum. Water is leven. Het stroomt door onze kranen, voedt de natuur en houdt de economie draaiende. Klimaatverandering brengt deze functies in gevaar. Om in de toekomst te kunnen blijven rekenen op zuiver drinkwater, gezonde rivieren, veilig water en voldoende water voor landbouw en industrie, moeten we nu actie ondernemen. Met de eerste Blue Deal in 2020 heeft Vlaanderen al belangrijke stappen gezet. De huidige uitdagingen vereisen echter meer: een structurele en geïntegreerde aanpak met heldere doelstellingen en gerichte acties, waarvoor extra financiering noodzakelijk is.

Download de nieuwe blue deal:

GroenRand is enthousiast over de ambitie van de Blue Deal om Vlaanderen te transformeren tot een ‘waterweerbare omgeving’.
Hierbij worden natuurgebaseerde oplossingen ingezet, zoals het geven van meer ruimte aan rivieren en het benutten van overstromingsgebieden.
Het vaststellen van meetbare 'sponsdoelen' tegen 2026, uitgedrukt in infiltratiehectares en bufferende kubieke meters, is een belangrijke stap vooruit.
We moeten veel meer water in de bodem laten infiltreren en vasthouden, in plaats van het snel naar zee af te voeren.
Op deze manier erkent de Vlaamse Regering de natuurlijke sponswerking als een sleuteloplossing.
Ondanks het gebrek aan toereikende budgetten voor dergelijke sponsordoelen, moeten we blijven benadrukken dat de overheid verantwoordelijk is voor het klimaatrobuust maken van onze omgeving.
Minister Brouns geeft aan dat hij tijdens de begrotingsopmaak in september zal aandringen op extra middelen, zodat er nog meer gerealiseerd kan worden op het terrein.
GroenRand is blij dat de minister nu al naar extra budget zoekt, maar stelt voor om het miljard euro natuurherstelgeld uit het stikstofakkoord in te zetten voor natte natuur en veenherstel.
De noodzaak om direct actie te ondernemen tegen droogte en overstromingen vraagt om een budget dat past bij de omvang van de uitdaging.
op
Locatie: 2970 Schilde, Belgium

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Abonneren op: Reacties posten (Atom)